Sobór Przemienienia Pańskiego w Winnicy: Różnice pomiędzy wersjami

Sobór Przemienienia Pańskiego
Спасо-Преображенський собор
	sobór katedralny
	; Widok ogólny
Państwo	Ukraina
Miejscowość	Winnica
Adres	{{{adres}}}
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego
Eparchia	winnicka
Katedra	od 1991
Wezwanie	Przemienienia Pańskiego
Wspomnienie liturgiczne	6/19 sierpnia
Historia
Data zakończenia budowy	1758
Data poświęcenia	1866 (ponowna);; 1991 (ostatnia)
Data zamknięcia	1930
Aktualne przeznaczenie	czynna świątynia prawosławna
Data reaktywacji	1991
Poprzednie wyznanie	rzymskokatolickie; (do 1832)
Fundator	Marcin Grocholski
Dane świątyni
Styl	barokowy
Świątynia; • materiał bud.	; • cegła
Wieża kościelna; • liczba wież	; 2
Kopuła; • liczba kopuł	; 1
Ołtarz; • liczba ołtarzy	; 1
	Położenie na mapie obwodu winnickiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie Ukrainy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|type:building}
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 15:38, 10 lip 2015

Sobór Przemienienia Pańskiego w Winnicy – prawosławna cerkiew w Winnicy, katedra eparchii winnickiej Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego. Zajmuje obiekt dawnego kościoła klasztornego dominikanów.

Klasztor dominikanów w Winnicy został ufundowany w 1630, jednak już w kilkanaście lat później, w czasie powstania Chmielnickiego, zakonnicy opuścili go i wrócili do miasta dopiero w końcu stulecia^[1]. W 1758 kamienny kościół dla dominikanów ufundował Marcin Grocholski. Pod koniec XVIII w. w klasztorze przebywało na stałe sześciu zakonników^[1]. Niewielkie rozmiary i ubóstwo wspólnoty stały się oficjalną przyczyną jej likwidacji w 1832, w okresie kasaty klasztorów w zaborze rosyjskim. W tym samym roku zamknięty klasztor dominikanów został przekazany Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu. W 1833 kościół wspólnoty został ponownie wyświęcony jako sobór Przemienienia Pańskiego – po rozbiórce starej cerkwi Świętych Kosmy i Damiana stał się głównym centrum kultu prawosławnego w mieście. W 1855 w krypcie grzebalnej Grocholskich, jaka znajdowała się w podziemiach dawnego kościoła, urządzono dolną cerkiew Świętych Kosmy i Damiana, przenosząc szczątki fundatorów dominikańskiego klasztoru do odrębnego pomieszczenia w podziemiu i zamurowując je^[1]. W 1847 sobór Przemienienia Pańskiego odwiedził car Mikołaj I z synami Aleksandrem i Mikołajem. Po roku car podpisał projekt remontu budynku, jednak do prac nad jego realizacją przystąpiono dopiero w 1860. Przebudowany obiekt poświęcił 27 listopada 1866 prawosławny biskup podolski Leoncjusz. W 1916 w soborze wizytę złożył car Mikołaj II^[1].

W czasie wojny polsko-bolszewickiej sobór odwiedzali Symon Petlura (w kwietniu 1920) i Józef Piłsudski (16 maja 1920)^[1].

W 1922, w czasie akcji konfiskaty kosztowności cerkiewnych całe cenne wyposażenie soboru zostało zarekwirowane przez władze radzieckie. W 1930 obiekt został odebrany parafii prawosławnej i zamieniony na magazyn. Następnie został zwrócony wiernym, lecz w 1962 państwo ponownie przejęło obiekt i urządziło w nim halę sportową. W latach 80. XX wieku w byłym soborze rozmieszczono salę koncertową. Funkcjonowała ona do 1990, gdy budynek został przez władze miejskie i obwodowe przekazany Ukraińskiemu Kościołowi Prawosławnemu Patriarchatu Moskiewskiego. Znajdujące się w budynku organy wykorzystywane w czasie koncertów zostały zdemontowane i trafiły do kościoła kapucyńskiego pw. Matki Bożej Anielskiej w Winnicy^[1].

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Свято-Преображенский Кафедральный Собор

[ru-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Свято-Преображенский Кафедральный Собор

[1]

@@ Linia 74: / Linia 74: @@
 '''Sobór Przemienienia Pańskiego w Winnicy''' – [[prawosławie|prawosławna]] [[cerkiew (budynek)|cerkiew]] w [[Winnica (miasto)|Winnicy]], katedra [[eparchia winnicka (Patriarchat Moskiewski)|eparchii winnickiej]] [[Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego|Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego]]. Zajmuje obiekt dawnego kościoła klasztornego [[dominikanie|dominikanów]].
-Klasztor dominikanów w Winnicy został ufundowany w 1630, jednak już w kilkanaście lat później, w czasie [[powstanie Chmielnickiego|powstania Chmielnickiego]], zakonnicy opuścili go i wrócili do miasta dopiero w końcu stulecia<ref name="ru">[http://russian-church.ru/viewpage.php?cat=vinnitsa&page=8 Свято-Преображенский Кафедральный Собор]</ref>. W 1758 kamienny kościół dla dominikanów ufundował [[Marcin Grocholski]]. Pod koniec XVIII w. w klasztorze przebywało na stałe sześciu zakonników<ref name="ru"/>. Niewielkie rozmiary i ubóstwo wspólnoty stały się oficjalną przyczyną jej likwidacji w 1832, w okresie [[kasata klasztorów w zaborze rosyjskim|kasaty klasztorów w zaborze rosyjskim]]. W tym samym roku zamknięty klasztor dominikanów został przekazany [[Rosyjski Kościół Prawosławny|Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu]]. W 1833 kościół wspólnoty został ponownie wyświęcony jako sobór Przemienienia Pańskiego – po rozbiórce starej cerkwi Świętych Kosmy i Damiana stał się głównym centrum kultu prawosławnego w mieście. W 1855 w krypcie grzebalnej Grocholskich, jaka znajdowała się w podziemiach dawnego kościoła, urządzono dolną cerkiew Świętych Kosmy i Damiana, przenosząc szczątki fundatorów dominikańskiego klasztoru do odrębnego pomieszczenia w podziemiu i zamurowując je<ref name="ru"/>. W 1847 sobór Przemienienia Pańskiego odwiedził car [[Mikołaj I Romanow|Mikołaj I]] z synami [[Aleksander II Romanow|Aleksandrem]] i [[Mikołaj Mikołajewicz Romanow (starszy)|Mikołajem]]. Po roku car podpisał projekt rekonstrukcji budynku, jednak do prac nad jego realizacją przystąpiono dopiero w 1860. Przebudowany obiekt poświęcił 27 listopada 1866 biskup podolski [[Leoncjusz (Lebiedinski)|Leoncjusz]]. W 1916 w soborze wizytę złożył car [[Mikołaj II Romanow|Mikołaj II]]<ref name="ru"/>.
+Klasztor dominikanów w Winnicy został ufundowany w 1630, jednak już w kilkanaście lat później, w czasie [[powstanie Chmielnickiego|powstania Chmielnickiego]], zakonnicy opuścili go i wrócili do miasta dopiero w końcu stulecia<ref name="ru">[http://russian-church.ru/viewpage.php?cat=vinnitsa&page=8 Свято-Преображенский Кафедральный Собор]</ref>. W 1758 kamienny kościół dla dominikanów ufundował [[Marcin Grocholski]]. Pod koniec XVIII w. w klasztorze przebywało na stałe sześciu zakonników<ref name="ru"/>. Niewielkie rozmiary i ubóstwo wspólnoty stały się oficjalną przyczyną jej likwidacji w 1832, w okresie [[kasata klasztorów w zaborze rosyjskim|kasaty klasztorów w zaborze rosyjskim]]. W tym samym roku zamknięty klasztor dominikanów został przekazany [[Rosyjski Kościół Prawosławny|Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu]]. W 1833 kościół wspólnoty został ponownie wyświęcony jako sobór Przemienienia Pańskiego – po rozbiórce starej cerkwi Świętych Kosmy i Damiana stał się głównym centrum kultu prawosławnego w mieście. W 1855 w krypcie grzebalnej Grocholskich, jaka znajdowała się w podziemiach dawnego kościoła, urządzono dolną cerkiew Świętych Kosmy i Damiana, przenosząc szczątki fundatorów dominikańskiego klasztoru do odrębnego pomieszczenia w podziemiu i zamurowując je<ref name="ru"/>. W 1847 sobór Przemienienia Pańskiego odwiedził car [[Mikołaj I Romanow|Mikołaj I]] z synami [[Aleksander II Romanow|Aleksandrem]] i [[Mikołaj Mikołajewicz Romanow (starszy)|Mikołajem]]. Po roku car podpisał projekt remontu budynku, jednak do prac nad jego realizacją przystąpiono dopiero w 1860. Przebudowany obiekt poświęcił 27 listopada 1866 prawosławny biskup podolski [[Leoncjusz (Lebiedinski)|Leoncjusz]]. W 1916 w soborze wizytę złożył car [[Mikołaj II Romanow|Mikołaj II]]<ref name="ru"/>.
 W czasie [[wojna polsko-bolszewicka|wojny polsko-bolszewickiej]] sobór odwiedzali [[Symon Petlura]] (w kwietniu 1920) i [[Józef Piłsudski]] (16 maja 1920)<ref name="ru"/>.
-W 1922, w czasie akcji [[konfiskata majątku Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w 1922|konfiskaty kosztowności cerkiewnych]] całe cenne wyposażenie soboru zostało zarekwirowane przez władze radzieckie. W 1930 obiekt został odebrany parafii prawosławnej i zamieniony na magazyn. Następnie został zwrócony wiernym, lecz w 1962 państwo ponownie przejęło obiekt i urządziło w nim halę sportową. W latach 80. XX wieku w byłym soborze rozmieszczono salę koncertową. Funkcjonowała ona do 1990, gdy budynek został przez władze miejskie i obwodowe przekazany [[Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego|Ukraińskiemu Kościołowi Prawosławnemu Patriarchatu Moskiewskiego]]. Znajdujące się w budynku [[organy]] wykorzystywane w czasie koncertów zostały zdemontowane i trafiły do kościoła kapucyńskiego w Winnicy<ref name="ru"/>.
+W 1922, w czasie akcji [[konfiskata majątku Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w 1922|konfiskaty kosztowności cerkiewnych]] całe cenne wyposażenie soboru zostało zarekwirowane przez władze radzieckie. W 1930 obiekt został odebrany parafii prawosławnej i zamieniony na magazyn. Następnie został zwrócony wiernym, lecz w 1962 państwo ponownie przejęło obiekt i urządziło w nim halę sportową. W latach 80. XX wieku w byłym soborze rozmieszczono salę koncertową. Funkcjonowała ona do 1990, gdy budynek został przez władze miejskie i obwodowe przekazany [[Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego|Ukraińskiemu Kościołowi Prawosławnemu Patriarchatu Moskiewskiego]]. Znajdujące się w budynku [[organy]] wykorzystywane w czasie koncertów zostały zdemontowane i trafiły do kościoła kapucyńskiego pw. Matki Bożej Anielskiej w Winnicy<ref name="ru"/>.
 {{Przypisy}}