Kościół św. Mikołaja w Sławkowie: Różnice pomiędzy wersjami

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Świątynia chrześcijańska infobox}}
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 69: Linia 69:
'''Kościół św. Mikołaja''', zwany potocznie ''kościołem sławkowskim'' – jeden z zabytków miasta [[Sławków (województwo śląskie)|Sławkowa]] ([[województwo śląskie]]), kościół dekanalny.
'''Kościół św. Mikołaja''', zwany potocznie ''kościołem sławkowskim'' – jeden z zabytków miasta [[Sławków (województwo śląskie)|Sławkowa]] ([[województwo śląskie]]), kościół dekanalny.


Data powstania kościoła, wiązana z fundacją [[Fulko (biskup krakowski)|bpa krakowskiego Pełki]] (1204), obecnie odrzucana, dotyczy być może wcześniejszego kościoła. Obecny kościół został zbudowany w połowie XIII w. w stylu przejściowym między [[styl romański|romańskim]] a [[gotyk|gotyckim]]. Z tego okresu zachowało się ceglane [[prezbiterium]]. Na tylnej fasadzie znajdują się ozdobne pasy z cegieł a w górnej części ściany cegły ułożone są na ukos, tworząc [[fryz arkadowy]].
Data powstania kościoła, wiązana z fundacją [[Fulko (biskup krakowski)|bpa krakowskiego Pełki]] (1204), obecnie odrzucana, dotyczy być może wcześniejszego kościoła. Obecny kościół został zbudowany między latami 1255-1265 w stylu przejściowym między [[styl romański|romańskim]] a [[gotyk|gotyckim]]<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Piotr Pajor |tytuł = Kościół parafiany w Sławkowie – zapomniana fundacja biskupa Prandoty? [w:] Działalność fundacyjna biskupów krakowskich, red. M. Walczak, Kraków 2016 |data dostępu = 2018-05-11 |url = https://www.academia.edu/36292644/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_parafiany_w_S%C5%82awkowie_zapomniana_fundacja_biskupa_Prandoty_w_Dzia%C5%82alno%C5%9B%C4%87_fundacyjna_biskup%C3%B3w_krakowskich_red._M._Walczak_Krak%C3%B3w_2016 |język = en}}</ref>. Fundatorem kościoła przypuszczalnie był biskup [[Jan Prandota]], co potwierdzają też nawiązania prezbiterium kościoła do świątyń zakonu dominikanów<ref name=":0" />. Z tego okresu zachowało się ceglane [[prezbiterium]]. Na tylnej fasadzie znajdują się ozdobne pasy z cegieł a w górnej części ściany cegły ułożone są na ukos, tworząc [[fryz arkadowy]]. Fryz znajdujący się na prezbiterium jest bardzo podobny do fryzu na romańskim kościele Dominikanów w Sandomierzu. Prezbiterium zamyka pojedyncza, prosta ściana, co było charakterystyczne dla gotyckich świątyń wznoszonych przez zakony żebracze: [[Zakony i zgromadzenia franciszkańskie|franciszkanów]] i [[Dominikanie|dominikanów]].


⚫
W środku prezbiterium znajduje się [[Sklepienie (architektura)|sklepienie]] krzyżowo-żebrowe. Malowidła ścienne znajdujące się w nawie głównej pozwalają na datowanie jej na 1 połowę XIV wieku.
Prezbiterium zamyka pojedyncza, prosta ściana, co było charakterystyczne dla gotyckich świątyń wznoszonych przez zakony żebracze: [[Zakony i zgromadzenia franciszkańskie|franciszkanów]] i [[Dominikanie|dominikanów]].


Spośród zabytków sepulkarnych uwagę zwraca:
⚫
W środku prezbiterium znajduje się [[Sklepienie (architektura)|sklepienie]] krzyżowo-żebrowe. Nawa główna kościoła została zbudowana w XV w. u schyłku stylu gotyckiego.


Trzy ołtarze oraz pomnik przyścienny [[Kajetan Sołtyk|Kajetana Sołtyka]] wykonane przez [[Wojciech Rojowski|Wojciecha Rojowskiego]]. Spośród zabytków sepulkarnych uwagę zwraca renesansowa kamienna płyta nagrobna starosty sławkowskiego Sebastiana Nyskowskiego (zm. 1603), przedstawiająca postać mężczyzny zakutego w zbroję oraz marmurowa płyta epitafijna dedykowana proboszczowi sławkowskiemu Franciszkowi Miernickiemu (zm. 1839)<ref>M. Kornecki, ''Z dziejów sztuki i kultury materialnej'', w: F. Kiryk (red.), ''Dzieje Sławkowa'', Kraków 2001, s. 579-580, 581.</ref>.
* renesansowa kamienna płyta nagrobna starosty sławkowskiego Sebastiana Nyskowskiego (zm. 1603), przedstawiająca postać mężczyzny zakutego w zbroję
* marmurowa płyta epitafijna dedykowana proboszczowi sławkowskiemu Franciszkowi Miernickiemu (zm. 1839)<ref>M. Kornecki, ''Z dziejów sztuki i kultury materialnej'', w: F. Kiryk (red.), ''Dzieje Sławkowa'', Kraków 2001, s. 579-580, 581.</ref>.
* trzy ołtarze oraz pomnik przyścienny [[Kajetan Sołtyk|Kajetana Sołtyka]] wykonane zostały przez [[Wojciech Rojowski|Wojciecha Rojowskiego]].


Na strychu kościoła znajduje się największa w Polsce (licząca ok. 500 sztuk) kolonia rozrodcza [[Nocek orzęsiony|nocka orzęsionego]]<ref>K. Sachanowicz: ''Największa w Polsce kolonia nietoperzy – nocków orzęsionych – na strychu kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego i Świętego Mikołaja w Sławkowie''[http://www.slawkow.pl/pl/1268/40563/Najwieksza_w_Polsce_kolonia_nietoperzy_–_nockow_orzesionych_–_na_strychu_kosciola_p.w._Podwyzszenia_Krzyza_Swietego_i_Swietego_Mikolaja_w_Slawkowie.html]</ref>.
Na strychu kościoła znajduje się największa w Polsce (licząca ok. 500 sztuk) kolonia rozrodcza [[Nocek orzęsiony|nocka orzęsionego]]<ref>K. Sachanowicz: ''Największa w Polsce kolonia nietoperzy – nocków orzęsionych – na strychu kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego i Świętego Mikołaja w Sławkowie''[http://www.slawkow.pl/pl/1268/40563/Najwieksza_w_Polsce_kolonia_nietoperzy_–_nockow_orzesionych_–_na_strychu_kosciola_p.w._Podwyzszenia_Krzyza_Swietego_i_Swietego_Mikolaja_w_Slawkowie.html]</ref>.

Wersja z 13:14, 11 maj 2018

Kościół św. Mikołaja
w Sławkowie
1246/81 z dnia 3.07.1981 r.[1]
kościół dekanalny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Sławków

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Podwyższenia Krzyża Świętego w Sławkowie

Wezwanie

św. Mikołaja

Położenie na mapie Sławkowa
Mapa konturowa Sławkowa, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołajaw Sławkowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołajaw Sławkowie”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołajaw Sławkowie”
Położenie na mapie powiatu będzińskiego
Mapa konturowa powiatu będzińskiego, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołajaw Sławkowie”
Ziemia50°17′56″N 19°23′31″E/50,298889 19,391944
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół św. Mikołaja, zwany potocznie kościołem sławkowskim – jeden z zabytków miasta Sławkowa (województwo śląskie), kościół dekanalny.

Data powstania kościoła, wiązana z fundacją bpa krakowskiego Pełki (1204), obecnie odrzucana, dotyczy być może wcześniejszego kościoła. Obecny kościół został zbudowany między latami 1255-1265 w stylu przejściowym między romańskim a gotyckim[2]. Fundatorem kościoła przypuszczalnie był biskup Jan Prandota, co potwierdzają też nawiązania prezbiterium kościoła do świątyń zakonu dominikanów[2]. Z tego okresu zachowało się ceglane prezbiterium. Na tylnej fasadzie znajdują się ozdobne pasy z cegieł a w górnej części ściany cegły ułożone są na ukos, tworząc fryz arkadowy. Fryz znajdujący się na prezbiterium jest bardzo podobny do fryzu na romańskim kościele Dominikanów w Sandomierzu. Prezbiterium zamyka pojedyncza, prosta ściana, co było charakterystyczne dla gotyckich świątyń wznoszonych przez zakony żebracze: franciszkanów i dominikanów.

W środku prezbiterium znajduje się sklepienie krzyżowo-żebrowe. Malowidła ścienne znajdujące się w nawie głównej pozwalają na datowanie jej na 1 połowę XIV wieku.

Spośród zabytków sepulkarnych uwagę zwraca:

  • renesansowa kamienna płyta nagrobna starosty sławkowskiego Sebastiana Nyskowskiego (zm. 1603), przedstawiająca postać mężczyzny zakutego w zbroję
  • marmurowa płyta epitafijna dedykowana proboszczowi sławkowskiemu Franciszkowi Miernickiemu (zm. 1839)[3].
  • trzy ołtarze oraz pomnik przyścienny Kajetana Sołtyka wykonane zostały przez Wojciecha Rojowskiego.

Na strychu kościoła znajduje się największa w Polsce (licząca ok. 500 sztuk) kolonia rozrodcza nocka orzęsionego[4].

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-05-21].
  2. ↑ a b Piotr Pajor, Kościół parafiany w Sławkowie – zapomniana fundacja biskupa Prandoty? [w:] Działalność fundacyjna biskupów krakowskich, red. M. Walczak, Kraków 2016 [online] [dostęp 2018-05-11] (ang.).
  3. ↑ M. Kornecki, Z dziejów sztuki i kultury materialnej, w: F. Kiryk (red.), Dzieje Sławkowa, Kraków 2001, s. 579-580, 581.
  4. ↑ K. Sachanowicz: Największa w Polsce kolonia nietoperzy – nocków orzęsionych – na strychu kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego i Świętego Mikołaja w Sławkowie[1]

Bibliografia

  • Tadeusz Szydłowski: Pomniki architektury epoki piastowskiej w województwach krakowskim i kieleckim, Gebethner i Wolf, Kraków 1928, s. 89-91.
Zabytki Sławkowa

Obiekty sakralne
Obiekty zniszczone i nieistniejące

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_św._Mikołaja_w_Sławkowie&oldid=53432497”