Maskulinizacja: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
wstawienie {{Kontrola autorytatywna}} |
b |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{inne znaczenia|pojęcia medycznego|pojęcie z zakresu demografii – [[wskaźnik maskulinizacji]]}} |
{{inne znaczenia|pojęcia medycznego|pojęcie z zakresu demografii – [[wskaźnik maskulinizacji]]}} |
||
{{Dopracować|uzupełnić=2019-12|lead=2019-12|źródła medyczne=2019-12}} |
{{Dopracować|uzupełnić=2019-12|lead=2019-12|źródła medyczne=2019-12}} |
||
'''Maskulinizacja, wirylizacja''' – rozwój cech fizycznych typowych dla dorosłych mężczyzn |
'''Maskulinizacja, wirylizacja''' – rozwój cech fizycznych typowych dla dorosłych mężczyzn lub kobiet i młodych chłopców<ref>{{Cytuj |autor = Collins English Dictionary |tytuł = Virilization definition and meaning |data = |data dostępu = 2019-12-02 |opublikowany = www.collinsdictionary.com |url = https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/virilization |język = en}}</ref>. Większość zmian wirylizacyjnych jest powodowana przez androgeny. Termin „wirylizacja” jest stosowany w trzech kontekstach: prenatalne zróżnicowanie płciowe, zmiany poporodowe w okresie dojrzewania mężczyzn oraz nadmierne oddziaływanie androgenów u kobiet{{Fakt|data=2019-12}}. |
||
Najczęściej oznacza występowanie u kobiety cech somatycznych męskich (zmiana sylwetki ciała, nadmierne owłosienie, czyli [[hirsutyzm]], obniżenie skali głosu), a także zmian zewnętrznych narządów płciowych (np. przerost [[łechtaczka|łechtaczki]]) w wyniku zaburzenia hormonalnego – nadmiaru [[Androgeny|hormonów androgennych]]<ref>{{encyklopedia PWN|id = 3938354|tytuł=maskulinizacja|data dostępu=2019-12-02}}</ref><ref name=":0">{{Cytuj |autor = Kerri Durnell Schuiling, Frances E Likis |tytuł = Women's gynecologic health |data = 2006 |data dostępu = 2019-12-02 |isbn = 0-7637-4717-3 |miejsce = Sudbury, Mass. |wydawca = Jones and Bartlett |oclc = 57731391}}</ref>. |
Najczęściej oznacza występowanie u kobiety cech somatycznych męskich (zmiana sylwetki ciała, nadmierne owłosienie, czyli [[hirsutyzm]], obniżenie skali głosu), a także zmian zewnętrznych narządów płciowych (np. przerost [[łechtaczka|łechtaczki]]) w wyniku zaburzenia hormonalnego – nadmiaru [[Androgeny|hormonów androgennych]]<ref>{{encyklopedia PWN|id = 3938354|tytuł=maskulinizacja|data dostępu=2019-12-02}}</ref><ref name=":0">{{Cytuj |autor = Kerri Durnell Schuiling, Frances E Likis |tytuł = Women's gynecologic health |data = 2006 |data dostępu = 2019-12-02 |isbn = 0-7637-4717-3 |miejsce = Sudbury, Mass. |wydawca = Jones and Bartlett |oclc = 57731391}}</ref>. |
||
Wersja z 03:51, 11 mar 2024
 |
Ten artykuł należy dopracować |
Maskulinizacja, wirylizacja – rozwój cech fizycznych typowych dla dorosłych mężczyzn lub kobiet i młodych chłopców[1]. Większość zmian wirylizacyjnych jest powodowana przez androgeny. Termin „wirylizacja” jest stosowany w trzech kontekstach: prenatalne zróżnicowanie płciowe, zmiany poporodowe w okresie dojrzewania mężczyzn oraz nadmierne oddziaływanie androgenów u kobiet[potrzebny przypis].
Najczęściej oznacza występowanie u kobiety cech somatycznych męskich (zmiana sylwetki ciała, nadmierne owłosienie, czyli hirsutyzm, obniżenie skali głosu), a także zmian zewnętrznych narządów płciowych (np. przerost łechtaczki) w wyniku zaburzenia hormonalnego – nadmiaru hormonów androgennych[2][3].
Odpowiednikiem maskulinizacji w przypadku mężczyzn jest feminizacja.
U kobiet
Przyczyny
Zaburzenie może mieć charakter endo- lub egzogeniczny (będąc wynikiem np. przyjmowania sterydów anabolicznych, np. testosteronu).
Może pojawić się w przypadku:
- raka kory nadnerczy i tzw. guzach wirylizujących
- nieprawidłowej produkcji hormonów w zespole nadnerczowo-płciowym
- w przypadku stosowania hormonów męskich u kobiet (testosteron) lub leków o podobnym działaniu (np. danazol)
- zespołu policystycznych jajników[4]
Maskulinizacja występuje czasami u kobiet-sportowców jako jeden z objawów stosowania dopingu wydolnościowego.
Objawy
- męskie owłosienie twarzy, tułowia i części płciowych
- przerost łechtaczki
- atletyczna budowa ciała
- sutki w zaniku
- silny rozwój mięśni szkieletowych
- zwiększony poziom 17-ketosterydów w moczu
- wysunięcie jabłka Adama u kobiet, krtani i tarczycy
- mikropigmentacja patologiczna sutka, otoczki, brodawki (przed wiekiem dojrzewania) chłopcy i dziewczęta takie same, niedorozwinięte, strzępkowe, wklęsłe, boczne (u mężczyzn)[3]
Przypisy
- ↑ Collins English Dictionary, Virilization definition and meaning [online], www.collinsdictionary.com [dostęp 2019-12-02] (ang.).
- ↑ maskulinizacja, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2019-12-02].
- ↑ a b Kerri Durnell Schuiling, Frances E Likis, Women's gynecologic health, Sudbury, Mass.: Jones and Bartlett, 2006, ISBN 0-7637-4717-3, OCLC 57731391 [dostęp 2019-12-02].
- ↑ Na czym polega maskulinizacja? Jakie są przyczyny? [online], HelloZdrowie, 25 marca 2019 [dostęp 2019-12-02] (pol.).
