Jan Pęckowski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
dodano publikacje Znacznik: Wycofane |
Znaczniki: Wycofanie zmian Wycofane |
||
Linia 16: | Linia 16: | ||
[[Plik:Memorial plaque to Jan Pęckowski at the wall of Old Cemetery in Rzeszów.jpg|thumb|240px|Tablica upamiętniająca Jana Pęckowskiego na [[Stary Cmentarz w Rzeszowie|Starym Cmentarzu w Rzeszowie]]]] |
[[Plik:Memorial plaque to Jan Pęckowski at the wall of Old Cemetery in Rzeszów.jpg|thumb|240px|Tablica upamiętniająca Jana Pęckowskiego na [[Stary Cmentarz w Rzeszowie|Starym Cmentarzu w Rzeszowie]]]] |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Urodził się 30 sierpnia 1874 we wsi [[Węgierka (wieś)|Węgierka]] w powiecie jarosławskim w rodzinie chłopskiej. Jego rodzicami byli Wojciech Pęcak i Zofia z domu Bazylak. Uczęszczał do szkoły ludowej w Węgierce. Następnie dopiero w 1890 wstąpił do c.k. Niższego Gimnazjum w Jarosławiu. Maturę zdał w [[Gimnazjum św. Jacka w Krakowie|C.k. II Gimnazjum św. Jacka w Krakowie]] w 1897. W latach 1897-1898 odbył służbę wojskową w 90 Pułku Piechoty c.k. armii, gdzie dosłużył się stopnia sierżanta (feldfebla). W 1898 zapisał się na Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w kolejnym roku na Wydział Filozoficzny. W 1901 na Wydziale Prawa złożył egzamin historyczno-prawniczy, natomiast w 1903 złożył egzamin kwalifikacyjny z historii i geografii na Wydziale Filozoficznym. W czasie studiów przez 4 lata pracował w kancelarii i bibliotece Akademii Umiejętności w Krakowie. W 1902 rozpoczął kurs praktyczny dla nauczycieli w Gimnazjum Nowodworskiego w Krakowie. W 1903 został zamianowany w tym gimnazjum na zastępcę nauczyciela. Początkiem 1904 roku został przeniesiony do gimnazjum w krakowskim Podgórzu, gdzie uczył historii i geografii. W tym samym roku zmienił nazwisko na Pęckowski oraz wziął ślub ze Stanisławą Kasiewicz. W czerwcu 1904 został mianowany na rzeczywistego nauczyciela w c.k. II Gimnazjum w Rzeszowie. W latach 1907-14 był kierownikiem Męskiej Szkoły Przemysłowej Uzupełniającej w Rzeszowie, a w latach 1912-14 również Żeńskiej Szkoły Przemysłowej Uzupełniającej w Rzeszowie. Po wybuchu Wielkiej Wojny został powołany do wojska w stopniu ''chorążego pospolitego ruszenia'' i trafił do [[Twierdza Przemyśl|Twierdzy Przemyśl]], jako jeden z obrońców. Po upadku twierdzy trafił do niewoli rosyjskiej i był więziony m.in. w [[Niżny Nowogród|Niżnym Nowogrodzie]], [[Sudogda|Sudogdzie]], [[Bołochowo|Bołochowie]]. Z niewoli wrócił w czerwcu 1918. W październiku 1918 objął posadę jako profesor historii i geografii w VIII randze w IV Gimnazjum Realnym im. Henryka Sienkiewicza w Krakowie. W 1919 został kierownikiem [[Prywatne Gimnazjum Realne w Chrzanowie|Prywatnego Gimnazjum Realnego w Chrzanowie]], a po upaństwowieniu tej szkoły został w dniu [[3 sierpnia]] [[1920]] dyrektorem tej placówki. W trakcie trwania wojny polsko-bolszewickiej w 1920 brał udział w Obywatelskim Komitecie Obrony Państwa. W latach 1919-22 pracował w Polsko-Amerykańskim Komitecie Pomocy Dzieciom, jako prezes Komitetu w Chrzanowie. Od 1905 do 1927 był członkiem [[Związek Ludowo-Narodowy|Stronnictwa Narodowej Demokracji]]. Autor jednej z najważniejszych monografii miasta. Dyrektor Gimnazjum w Chrzanowie od [[31 lipca]] [[1919]] (jego żona była matką chrzestną sztandaru Gimnazjum), a następnie inspektor szkolny w Chrzanowie. Współzałożyciel Chóru Męskiego "Żaby". W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] po likwidacji Gimnazjum jeden z organizatorów tajnego nauczania młodzieży, członek konspiracyjnej Powiatowej Komisji Oświaty i Kultury. Od [[5 stycznia]] [[1956]] Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego [[Muzeum w Chrzanowie|Muzeum Ziemi Chrzanowskiej]]. Był wielkim orędownikiem powstania [[Muzeum w Chrzanowie]]. Nie doczekał otwarcia tej placówki. Zmarł [[24 listopada]] [[1959]]. Został pochowany |
Urodził się 30 sierpnia 1874 we wsi [[Węgierka (wieś)|Węgierka]] w powiecie jarosławskim w rodzinie chłopskiej. Jego rodzicami byli Wojciech Pęcak i Zofia z domu Bazylak. Uczęszczał do szkoły ludowej w Węgierce. Następnie dopiero w 1890 wstąpił do c.k. Niższego Gimnazjum w Jarosławiu. Maturę zdał w [[Gimnazjum św. Jacka w Krakowie|C.k. II Gimnazjum św. Jacka w Krakowie]] w 1897. W latach 1897-1898 odbył służbę wojskową w 90 Pułku Piechoty c.k. armii, gdzie dosłużył się stopnia sierżanta (feldfebla). W 1898 zapisał się na Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w kolejnym roku na Wydział Filozoficzny. W 1901 na Wydziale Prawa złożył egzamin historyczno-prawniczy, natomiast w 1903 złożył egzamin kwalifikacyjny z historii i geografii na Wydziale Filozoficznym. W czasie studiów przez 4 lata pracował w kancelarii i bibliotece Akademii Umiejętności w Krakowie. W 1902 rozpoczął kurs praktyczny dla nauczycieli w Gimnazjum Nowodworskiego w Krakowie. W 1903 został zamianowany w tym gimnazjum na zastępcę nauczyciela. Początkiem 1904 roku został przeniesiony do gimnazjum w krakowskim Podgórzu, gdzie uczył historii i geografii. W tym samym roku zmienił nazwisko na Pęckowski oraz wziął ślub ze Stanisławą Kasiewicz. W czerwcu 1904 został mianowany na rzeczywistego nauczyciela w c.k. II Gimnazjum w Rzeszowie. W latach 1907-14 był kierownikiem Męskiej Szkoły Przemysłowej Uzupełniającej w Rzeszowie, a w latach 1912-14 również Żeńskiej Szkoły Przemysłowej Uzupełniającej w Rzeszowie. Po wybuchu Wielkiej Wojny został powołany do wojska w stopniu ''chorążego pospolitego ruszenia'' i trafił do [[Twierdza Przemyśl|Twierdzy Przemyśl]], jako jeden z obrońców. Po upadku twierdzy trafił do niewoli rosyjskiej i był więziony m.in. w [[Niżny Nowogród|Niżnym Nowogrodzie]], [[Sudogda|Sudogdzie]], [[Bołochowo|Bołochowie]]. Z niewoli wrócił w czerwcu 1918. W październiku 1918 objął posadę jako profesor historii i geografii w VIII randze w IV Gimnazjum Realnym im. Henryka Sienkiewicza w Krakowie. W 1919 został kierownikiem [[Prywatne Gimnazjum Realne w Chrzanowie|Prywatnego Gimnazjum Realnego w Chrzanowie]], a po upaństwowieniu tej szkoły został w dniu [[3 sierpnia]] [[1920]] dyrektorem tej placówki. W trakcie trwania wojny polsko-bolszewickiej w 1920 brał udział w Obywatelskim Komitecie Obrony Państwa. W latach 1919-22 pracował w Polsko-Amerykańskim Komitecie Pomocy Dzieciom, jako prezes Komitetu w Chrzanowie. Od 1905 do 1927 był członkiem [[Związek Ludowo-Narodowy|Stronnictwa Narodowej Demokracji]]. Autor jednej z najważniejszych monografii miasta. Dyrektor Gimnazjum w Chrzanowie od [[31 lipca]] [[1919]] (jego żona była matką chrzestną sztandaru Gimnazjum), a następnie inspektor szkolny w Chrzanowie. Współzałożyciel Chóru Męskiego "Żaby". W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] po likwidacji Gimnazjum jeden z organizatorów tajnego nauczania młodzieży, członek konspiracyjnej Powiatowej Komisji Oświaty i Kultury. Od [[5 stycznia]] [[1956]] Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego [[Muzeum w Chrzanowie|Muzeum Ziemi Chrzanowskiej]]. Był wielkim orędownikiem powstania [[Muzeum w Chrzanowie]]. Nie doczekał otwarcia tej placówki. Zmarł [[24 listopada]] [[1959]]. Został pochowany na cmentarzu w Kościelcu. |
||
Patron jednej z ulic w Chrzanowie (na [[Osiedle Młodości (Chrzanów)|Os. Młodości]]). |
Patron jednej z ulic w Chrzanowie (na [[Osiedle Młodości (Chrzanów)|Os. Młodości]]). |
||
== Publikacje == |
|||
* ''Dzieje miasta Rzeszowa do końca XVIII. wieku'' (1913) |
|||
* ''Chrzanów miasto powiatowe w województwie krakowskiem'' (1934) |
|||
* ''Trzebinia osada górniczo-przemysłowa w powiecie chrzanowskim'' (2013), napisana w 1942 roku |
|||
* ''Powiat chrzanowski pod okupacją niemiecką w latach 1939-1945'' (2014), napisana w 1947 roku<ref name="Paździora 31" />. |
|||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
Linia 33: | Linia 24: | ||
* ''Chrzanów, miasto powiatowe w województwie krakowskiem. Monografia z 27 ilustracjami w tekście'', [[1934]] |
* ''Chrzanów, miasto powiatowe w województwie krakowskiem. Monografia z 27 ilustracjami w tekście'', [[1934]] |
||
* ''Powiat chrzanowski pod okupacją niemiecką w latach 1939 - 1945'', [[1947]] |
* ''Powiat chrzanowski pod okupacją niemiecką w latach 1939 - 1945'', [[1947]] |
||
{{Kontrola autorytatywna}} |
{{Kontrola autorytatywna}} |
Wersja z 08:20, 14 cze 2024
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość |
polska |
Jan (Pęcak) Pęckowski (ur. 30 sierpnia 1874 w Węgierce, zm. 24 listopada 1959 w Chrzanowie) – polski działacz oświatowy.
Życiorys
Urodził się 30 sierpnia 1874 we wsi Węgierka w powiecie jarosławskim w rodzinie chłopskiej. Jego rodzicami byli Wojciech Pęcak i Zofia z domu Bazylak. Uczęszczał do szkoły ludowej w Węgierce. Następnie dopiero w 1890 wstąpił do c.k. Niższego Gimnazjum w Jarosławiu. Maturę zdał w C.k. II Gimnazjum św. Jacka w Krakowie w 1897. W latach 1897-1898 odbył służbę wojskową w 90 Pułku Piechoty c.k. armii, gdzie dosłużył się stopnia sierżanta (feldfebla). W 1898 zapisał się na Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w kolejnym roku na Wydział Filozoficzny. W 1901 na Wydziale Prawa złożył egzamin historyczno-prawniczy, natomiast w 1903 złożył egzamin kwalifikacyjny z historii i geografii na Wydziale Filozoficznym. W czasie studiów przez 4 lata pracował w kancelarii i bibliotece Akademii Umiejętności w Krakowie. W 1902 rozpoczął kurs praktyczny dla nauczycieli w Gimnazjum Nowodworskiego w Krakowie. W 1903 został zamianowany w tym gimnazjum na zastępcę nauczyciela. Początkiem 1904 roku został przeniesiony do gimnazjum w krakowskim Podgórzu, gdzie uczył historii i geografii. W tym samym roku zmienił nazwisko na Pęckowski oraz wziął ślub ze Stanisławą Kasiewicz. W czerwcu 1904 został mianowany na rzeczywistego nauczyciela w c.k. II Gimnazjum w Rzeszowie. W latach 1907-14 był kierownikiem Męskiej Szkoły Przemysłowej Uzupełniającej w Rzeszowie, a w latach 1912-14 również Żeńskiej Szkoły Przemysłowej Uzupełniającej w Rzeszowie. Po wybuchu Wielkiej Wojny został powołany do wojska w stopniu chorążego pospolitego ruszenia i trafił do Twierdzy Przemyśl, jako jeden z obrońców. Po upadku twierdzy trafił do niewoli rosyjskiej i był więziony m.in. w Niżnym Nowogrodzie, Sudogdzie, Bołochowie. Z niewoli wrócił w czerwcu 1918. W październiku 1918 objął posadę jako profesor historii i geografii w VIII randze w IV Gimnazjum Realnym im. Henryka Sienkiewicza w Krakowie. W 1919 został kierownikiem Prywatnego Gimnazjum Realnego w Chrzanowie, a po upaństwowieniu tej szkoły został w dniu 3 sierpnia 1920 dyrektorem tej placówki. W trakcie trwania wojny polsko-bolszewickiej w 1920 brał udział w Obywatelskim Komitecie Obrony Państwa. W latach 1919-22 pracował w Polsko-Amerykańskim Komitecie Pomocy Dzieciom, jako prezes Komitetu w Chrzanowie. Od 1905 do 1927 był członkiem Stronnictwa Narodowej Demokracji. Autor jednej z najważniejszych monografii miasta. Dyrektor Gimnazjum w Chrzanowie od 31 lipca 1919 (jego żona była matką chrzestną sztandaru Gimnazjum), a następnie inspektor szkolny w Chrzanowie. Współzałożyciel Chóru Męskiego "Żaby". W czasie II wojny światowej po likwidacji Gimnazjum jeden z organizatorów tajnego nauczania młodzieży, członek konspiracyjnej Powiatowej Komisji Oświaty i Kultury. Od 5 stycznia 1956 Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Muzeum Ziemi Chrzanowskiej. Był wielkim orędownikiem powstania Muzeum w Chrzanowie. Nie doczekał otwarcia tej placówki. Zmarł 24 listopada 1959. Został pochowany na cmentarzu w Kościelcu.
Patron jednej z ulic w Chrzanowie (na Os. Młodości).
Bibliografia
- M. Szymaszkiewicz, Profesor Jan Pęckowski 1874-1959, [w:] Powiat chrzanowski pod okupacją niemiecką w latach 1939-1945, Chrzanów 2014, s. 67-168.
- Chrzanów, miasto powiatowe w województwie krakowskiem. Monografia z 27 ilustracjami w tekście, 1934
- Powiat chrzanowski pod okupacją niemiecką w latach 1939 - 1945, 1947