Waza z Bronocic: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Poprawiono podpis obrazu Wazy Bronocickiej. Albowiem nie przedstawiono na zdjęciu właściwej wazy, lecz jej rekonstrukcji z rąk Renaty Wójtowicz pokazywanej w Muzeum Archeologicznym w Krakowie. Znaczniki: Wycofane VisualEditor |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:0854 Ein Krug aus Bronocice, 3.550 v. Chr..JPG|thumb|Waza z Bronocic]] |
[[Plik:0854 Ein Krug aus Bronocice, 3.550 v. Chr..JPG|thumb|Waza z Bronocic (replika Renaty Wójtowicz w Muzeum Narodowym w Krakowie)]] |
||
[[Plik:Bronocice drawn.png|thumb]] |
[[Plik:Bronocice drawn.png|thumb]] |
||
'''Waza z Bronocic''' – ceramiczna waza z rysunkiem interpretowanym jako najstarszy znany dowód używania [[pojazd kołowy|pojazdu kołowego]]. Jej wiek szacuje się za pomocą [[Datowanie radiowęglowe|datowania radiowęglowego]] na 3635–3370 p.n.e.{{r|muzeum}} i zaliczana jest do [[Kultura pucharów lejkowatych|kultury pucharów lejkowatych]]. Obecnie przechowywana w [[Muzeum Archeologiczne w Krakowie|Muzeum Archeologicznym w Krakowie]] (zwiedzającym udostępniona jest jedynie kopia). |
'''Waza z Bronocic''' – ceramiczna waza z rysunkiem interpretowanym jako najstarszy znany dowód używania [[pojazd kołowy|pojazdu kołowego]]. Jej wiek szacuje się za pomocą [[Datowanie radiowęglowe|datowania radiowęglowego]] na 3635–3370 p.n.e.{{r|muzeum}} i zaliczana jest do [[Kultura pucharów lejkowatych|kultury pucharów lejkowatych]]. Obecnie przechowywana w [[Muzeum Archeologiczne w Krakowie|Muzeum Archeologicznym w Krakowie]] (zwiedzającym udostępniona jest jedynie kopia). |
||
Wersja z 22:38, 15 gru 2024
Waza z Bronocic – ceramiczna waza z rysunkiem interpretowanym jako najstarszy znany dowód używania pojazdu kołowego. Jej wiek szacuje się za pomocą datowania radiowęglowego na 3635–3370 p.n.e.[1] i zaliczana jest do kultury pucharów lejkowatych. Obecnie przechowywana w Muzeum Archeologicznym w Krakowie (zwiedzającym udostępniona jest jedynie kopia).
Odkrycie
Naczynie odkryto w 1976 podczas wykopalisk archeologicznych prowadzonych na terenie dużej neolitycznej osady w Bronocicach nad Nidzicą w województwie świętokrzyskim, około 50 km na północny wschód od Krakowa. W latach 1974–1980 prace prowadził tam prof. Janusz Kruk z krakowskiego oddziału Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk i Sarunas Milisauskas[2] ze State University of New York w Buffalo[1].
Dekoracja
Ornament przedstawia symbolicznie najważniejsze elementy prehistorycznego środowiska przetworzonego przez człowieka. Najistotniejszą częścią dekoracji jest 5 szczątkowych wizerunków przypominających wóz. Przedstawiają one czterokołowy pojazd z dyszlem dla zwierząt pociągowych. Linie łączące koła prawdopodobnie reprezentują osie. Koło pośrodku być może symbolizuje pojemnik na zbiory.
Inne rysunki przedstawiają drzewo, rzekę oraz schemat, który może symbolizować pole z krzyżującymi się drogami/rowami lub plan wioski.
Wizerunek na wazie jest najstarszym znanym wyobrażeniem pojazdu kołowego na świecie. Dowodzi, że pojazdy kołowe były znane w Europie Środkowej już w IV tysiącleciu p.n.e. Rogi zwierząt z Bronocic miały otarcia sugerujące, że były obwiązane sznurem tworzącym prawdopodobnie coś w rodzaju jarzma przyrożnego.[potrzebny przypis]
Przypisy
- ↑ a b Wozy z Bronocic. Strona oficjalna Muzeum Archeologicznego z Krakowie. [dostęp 2009-11-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 maja 2015)]. (pol.).
- ↑ Milisauskas, Sarunas - Department of Anthropology - University at Buffalo [online], buffalo.edu [dostęp 2024-04-26] (ang.).
Linki zewnętrzne
- Waza z Bronocic – ornament i opis
- Konrad Godlewski, Archeologia. Piąte koło u wozu. www1.gazeta.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2003-08-23)]., Gazeta Wyborcza z 21-08-2003.