Antoni Moszyński: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
m nowy artykuł |
m drobne redakcyjne |
||
(Nie pokazano 28 wersji utworzonych przez 11 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Antoni Tomasz Moszyński''' (ur. 1800 na Wołyniu, zm. 1893 w [[Lubieszów (Ukraina)|Lubieszowie]]<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Władysław Szulc |tytuł = Spory Akademji Wileńskiej z pijarami o wyłączne prawo na szkoły. 1723–1753 |czasopismo = Ateneum Wileńskie |data = 1939 |wolumin = XIV |numer = 1 |s = 71 |url = http://pbc.biaman.pl/Content/14107/PDF/cz5001_OCR.pdf}}</ref>) – polski pisarz, historyk, pedagog, doktor teologii, [[Pijarzy|pijar]]<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Monika Urbańska |tytuł = Listy prozatorskie w „Zabawach Przyjemnych i Pożytecznych” – autorzy, tematy, funkcje |czasopismo = Napis |data = 2017 |wolumin = 23 |s = 59 |doi = 10.18318/napis.2017.1.4}}</ref>. |
|||
'''Antoni Moszyński''', pisarz i pedagog polski, pijar, ([[1800]]—[[1893]]), oprócz mów żałobnych i przekładów [[Marc-Antoine Muret|Mureta]] ([[1829]]) i [[Horacy (poeta)|Horacego]] („Wiersz o sztuce rymotwórczej” ([[1885]]), wydał m. i. „Kolędę dla dzieci”, 4 t., [[1836]]—[[1841]]). |
|||
Początkowo nauczyciel, potem rektor szkół [[Pijarzy|pijarskich]] w [[Lubieszów|Lubieszowie]]. Był proboszczem w [[Pińsk]]u. |
|||
Oprócz wielu rozpraw w czasopismach, napisał następujące dzieła: "Monografia kolegium i szkoły pijarskiej w Międzyrzeczu Koreckim" ([[1876]]), "Kronika Kolegium lubieszowskiego księży Pijarów" ([[1876]]). |
|||
== Życiorys == |
|||
{{Biografia stub}} |
|||
W 1816 wstąpił do zakonu pijarów (przyjął imię zakonne Antoni)<ref name=":2">{{Cytuj |autor = Mieczysław Jackiewicz |tytuł = Poczet twórców literatury wileńskiej od wieku XVI do roku 1945 – 20 |czasopismo = Znad Wilii |data = 2017 |wolumin = 4 |numer = 72 |s = 60-61 |url = http://www.znadwiliiwilno.lt/wp-content/uploads/2020/04/Znad-Wilii-4-72m.pdf |kropka = na podstawie: Encyklopedia Ziemi Wileńskiej. Wileński słownik biograficzny pod red. H. Dubowika.}}</ref>. Początkowo był nauczycielem w Rosienicach i [[Poniewież]]u, a potem rektorem szkół pijarskich w Lubieszowie<ref name=":1" /><ref>{{Cytuj |autor = Joanna Kozińska-Chacha |tytuł = Starodruki lwowskie w zbiorach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie |czasopismo = Bibliotekarz Lubelski |data = 2019 |wolumin = 62 |s = 66}}</ref>. Studia odbył na [[Uniwersytet Wileński|Uniwersytecie Wileńskim]] w latach 1823–1824. Więziony był w trakcie procesu [[Towarzystwo Filomatyczne|filomatów]]<ref name=":2" />. Otrzymał godność dziekana pińskiego, [[kanonik]]a oraz [[prałat]]a katedry mińskiej. Zasiadał również w kolegium rzymskokatolickim w [[Petersburg]]u przez 8 lat<ref name=":1" />. Podczas pobytu w Petersburgu uzyskał doktorat z teologii<ref name=":2" />. Był proboszczem parafii w Lubieszowie i [[Pińsk]]u<ref name=":0" /><ref>{{Cytuj |tytuł = Kartka z dziejów Kościoła katolickiego w Rosyi: biskupstwo mińskie |data = 1887 |wydawca = nakł. i druk Wł. L. Anczyca i Spółki |s = 184 |url = https://jbc.bj.uj.edu.pl/Content/369348/PDF/NDIGDRUK018426.pdf}}</ref>. |
|||
Oprócz mów żałobnych<ref>{{Cytuj |autor = Antoni Moszyński |tytuł = Kazanie na pogrzebie Jaśnie Wielmożnych Woyciecha [...] i Józefy z domu xczki Druckiej Lubeckiej Pusłowskich miane dnia drugiego żałobnego obchodu w Kościele Parafialnym Olszewskim 12 lipca 1833 roku |data = 1833 |data dostępu = 2022-12-01 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/kazanie-na-pogrzebie-jasnie-wielmoznych-woyciecha-i-jozefy-z-domu-xczki-druckiej,OTI4OTc5NTI/6/#info:metadata}}</ref>, rozpraw w czasopismach<ref name=":2" /> i przekładów [[Marc-Antoine Muret|Mureta]] (1829)<ref name=":0" /> i [[Horacy (poeta)|Horacego]] (''Wiersz o sztuce rymotwórczej'' (1835))<ref>{{Cytuj |autor = Horatius Flaccus |tytuł = Wiersz o sztuce rymotwórczej |data = 1835 |data dostępu = 2022-11-30 |wydawca = Drukarnia Manesa Romma |url = http://bc.wbp.lublin.pl/dlibra/docmetadata?id=11740&from=&dirids=1&ver_id=&lp=1&QI=}}</ref>, wydał m.in. czterotomową ''Kolędę dla dzieci'' (1836–1841)<ref name=":2" />. Napisał również ''Monografię Kollegium i Szkoły pijarskiej w Międzyrzeczu-Koreckim'' (1876)<ref>{{Cytuj |autor = Antoni Moszyński |tytuł = Monografia Kollegium i Szkoły pijarskiej w Międzyrzeczu-Koreckim |data = 1876 |data dostępu = 2022-11-30 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/monografia-kollegium-i-szkoly-pijarskiej-w-miedzyrzeczu-koreckim,OTc1OTE4NTE/2/#info:metadata}}</ref> oraz ''Kronikę Kollegium Lubieszowskiego XX. Pijarów'' (1876)<ref>{{Cytuj |autor = Antoni Moszyński |tytuł = Kronika Kollegium Lubieszowskiego XX. Pijarów |data = 1876 |data dostępu = 2022-11-30 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/kronika-kollegium-lubieszowskiego-xx-pijarow,OTI4OTc5NDg/6/#info:metadata}}</ref>. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Przypisy == |
|||
⚫ | |||
{{Przypisy}} |
|||
⚫ | |||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
⚫ | |||
[[Kategoria:Polscy pijarzy]] |
|||
⚫ | |||
[[Kategoria:Polscy tłumacze literatury łacińskojęzycznej]] |
|||
⚫ | |||
⚫ |
Aktualna wersja na dzień 02:55, 2 gru 2022
Antoni Tomasz Moszyński (ur. 1800 na Wołyniu, zm. 1893 w Lubieszowie[1]) – polski pisarz, historyk, pedagog, doktor teologii, pijar[2].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1816 wstąpił do zakonu pijarów (przyjął imię zakonne Antoni)[3]. Początkowo był nauczycielem w Rosienicach i Poniewieżu, a potem rektorem szkół pijarskich w Lubieszowie[1][4]. Studia odbył na Uniwersytecie Wileńskim w latach 1823–1824. Więziony był w trakcie procesu filomatów[3]. Otrzymał godność dziekana pińskiego, kanonika oraz prałata katedry mińskiej. Zasiadał również w kolegium rzymskokatolickim w Petersburgu przez 8 lat[1]. Podczas pobytu w Petersburgu uzyskał doktorat z teologii[3]. Był proboszczem parafii w Lubieszowie i Pińsku[2][5].
Oprócz mów żałobnych[6], rozpraw w czasopismach[3] i przekładów Mureta (1829)[2] i Horacego (Wiersz o sztuce rymotwórczej (1835))[7], wydał m.in. czterotomową Kolędę dla dzieci (1836–1841)[3]. Napisał również Monografię Kollegium i Szkoły pijarskiej w Międzyrzeczu-Koreckim (1876)[8] oraz Kronikę Kollegium Lubieszowskiego XX. Pijarów (1876)[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Władysław Szulc , Spory Akademji Wileńskiej z pijarami o wyłączne prawo na szkoły. 1723–1753, „Ateneum Wileńskie”, XIV (1), 1939, s. 71 .
- ↑ a b c Monika Urbańska , Listy prozatorskie w „Zabawach Przyjemnych i Pożytecznych” – autorzy, tematy, funkcje, „Napis”, 23, 2017, s. 59, DOI: 10.18318/napis.2017.1.4 .
- ↑ a b c d e Mieczysław Jackiewicz , Poczet twórców literatury wileńskiej od wieku XVI do roku 1945 – 20, „Znad Wilii”, 4 (72), 2017, s. 60-61 , na podstawie: Encyklopedia Ziemi Wileńskiej. Wileński słownik biograficzny pod red. H. Dubowika.
- ↑ Joanna Kozińska-Chacha , Starodruki lwowskie w zbiorach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie, „Bibliotekarz Lubelski”, 62, 2019, s. 66 .
- ↑ Kartka z dziejów Kościoła katolickiego w Rosyi: biskupstwo mińskie, nakł. i druk Wł. L. Anczyca i Spółki, 1887, s. 184 .
- ↑ Antoni Moszyński , Kazanie na pogrzebie Jaśnie Wielmożnych Woyciecha [...] i Józefy z domu xczki Druckiej Lubeckiej Pusłowskich miane dnia drugiego żałobnego obchodu w Kościele Parafialnym Olszewskim 12 lipca 1833 roku, polona.pl, 1833 [dostęp 2022-12-01] .
- ↑ Horatius Flaccus , Wiersz o sztuce rymotwórczej, Drukarnia Manesa Romma, 1835 [dostęp 2022-11-30] .
- ↑ Antoni Moszyński , Monografia Kollegium i Szkoły pijarskiej w Międzyrzeczu-Koreckim, polona.pl, 1876 [dostęp 2022-11-30] .
- ↑ Antoni Moszyński , Kronika Kollegium Lubieszowskiego XX. Pijarów, polona.pl, 1876 [dostęp 2022-11-30] .