Bela III: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m spolszczenia, drobne redakcyjne |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Grafika:Bela 3.jpg|thumb|200px|Bela III]] |
[[Grafika:Bela 3.jpg|thumb|200px|Bela III]] |
||
''' |
'''Bela III''', [[węg.]] III. Béla (ur. [[1148]], zm. [[23 kwietnia]] [[1196]]) – [[władcy Węgier|król Węgier]] w latach [[1172]]-[[1196]] z dynastii [[Arpadowie|Arpadów]]. |
||
Był synem króla [[Gejza II|Gejzy II]] i księżniczki ruskiej [[Eufrozyna Mścisławówna|Eufrozyny]], córki księcia [[Mścisław I Harald|Mścisława I]]. |
Był synem króla [[Gejza II|Gejzy II]] i księżniczki ruskiej [[Eufrozyna Mścisławówna|Eufrozyny]], córki księcia [[Mścisław I Harald|Mścisława I]]. |
||
W [[1161]] jego ojciec nadał mu tytuł księcia [[Chorwacja|chorwacji]], nadanie to po śmierci ojca [[31 maja]] [[1162]] potwierdził brat Beli |
W [[1161]] jego ojciec nadał mu tytuł księcia [[Chorwacja|chorwacji]], nadanie to po śmierci ojca [[31 maja]] [[1162]] potwierdził brat Beli, król [[Stefan III węgierski|Stefan III]]. W [[1164]] na podstawie postanowień traktatu między Stefanem III a [[cesarze bizantyjscy|cesarzem bizantyjskim]] [[Manuel I Komnen|Manuelem I Komnenem]], Bela został wysłany na nauki do [[Konstantynopol]]a. Cesarz Manuel, który nie miał ślubnych synów planował ożenić Belę ze swoją córką - Marią Komneną i uczynić go swoim następcą. Zaręczyny miały miejsce w [[1163]], Bela otrzymał greckie imię ''Aleksy''. W [[1166]] urodził się jednak [[Aleksy II Komnen|Aleksy]] - syn Manuela I i jego drugiej żony, [[Maria z Antiochii|Marii z Antiochii]], a zaręczyny Beli zerwano. Manuel zaaranżował małżeństwo Beli z Agnieszką z Antiochii, przyrodnią siostrą Marii z Antiochii, i tak on i Bela zostali szwagrami. |
||
[[4 marca]] [[1172]] zmarł bezdzietnie brat Beli - Stefan III, a Bela zastąpił go na tronie Węgier. Jego matka Eufrozyna i niektórzy baronowie woleli jednak widzieć na tronie jego młodszego brata |
[[4 marca]] [[1172]] zmarł bezdzietnie brat Beli - Stefan III, a Bela zastąpił go na tronie Węgier. Jego matka Eufrozyna i niektórzy baronowie woleli jednak widzieć na tronie jego młodszego brata, Gejzę. Bela porozumiał się z Manuelem I, który dostarczył mu pieniędzy w zamian za obietnicę, że Bela nie zaatakuje Bizancjum za życia cesarza i jego syna. Kiedy Bela przybył na Węgry, Lukas, arcybiskup [[Esztergom]] odmówił koronowania go, Bela napisał do [[papież]]a [[Papież Aleksander III|Aleksandra III]] i ten wyznaczył arcybiskupa [[Kalocsa]]. Drugi arcybiskup koronował Belę [[13 stycznia]] [[1173]]. Po koronacji Bela aresztował brata, ale Gejzie udało się uciec do [[Austria|Austrii]]. Bela razem z księciem Czech zaatakował Austrię, która nie wydała mu Gejzy i ostatecznie Gezę złapano. |
||
==Żony i potomstwo== |
==Żony i potomstwo== |
||
Około [[1170]] ożenił z [[Agnieszka de Chatillon|Agnieszką de Châtillon]] ([[1154]]-[[1184]]), córka [[Rejnald z Chatillon|Rejnalda z Châtillon]] i [[Konstancja z Antiochii|Konstancji z Antiochii]]. Ich ślub miał miejsce w [[1172]]. Mieli 6 dzieci: |
|||
#Król [[Emeryk Arpadowicz]] ([[1174]]-[[1204]]), |
#Król [[Emeryk Arpadowicz]] ([[1174]]-[[1204]]), |
||
#Małgorzata Węgierska ([[1175]]-[[1223]]), poślubiła cesarza [[Izaak II Angelos|Izaaka II Angelosa]], a następnie Bonifacego de Montferrat. |
#Małgorzata Węgierska ([[1175]]-[[1223]]), poślubiła cesarza [[Izaak II Angelos|Izaaka II Angelosa]], a następnie Bonifacego de Montferrat. |
||
Linia 14: | Linia 15: | ||
#Salamon (zmarł w dzieciństwie), |
#Salamon (zmarł w dzieciństwie), |
||
#István (zmarł w dzieciństwie), |
#István (zmarł w dzieciństwie), |
||
#[[Konstancja węgierska (zm. 1240)|Konstancja]] (ur. ok. [[1180]] lub w [[1181]]-[[1240]]), poślubiła króla [[Czechy|Czech]] |
#[[Konstancja węgierska (zm. 1240)|Konstancja]] (ur. ok. [[1180]] lub w [[1181]]-[[1240]]), poślubiła króla [[Czechy|Czech]] [[Przemysł Ottokar I|Przemysła Ottokara I]]. |
||
*[[Małgorzata Kapet|Małgorzata]] (córka króla [[Francja|Francji]] - [[Ludwik VII|Ludwika VII]] i jego drugiej żony [[Konstancja Kastylijska|Konstancji Kastylijskiej]]). Ich ślub miał miejsce w [[1186]]. Małgorzata była wdową po [[Henryk Młody Król|Henryku Młodym Królu]]. Nie mieli potomstwa. |
*[[Małgorzata Kapet|Małgorzata]] (córka króla [[Francja|Francji]] - [[Ludwik VII|Ludwika VII]] i jego drugiej żony [[Konstancja Kastylijska|Konstancji Kastylijskiej]]). Ich ślub miał miejsce w [[1186]]. Małgorzata była wdową po [[Henryk Młody Król|Henryku Młodym Królu]]. Nie mieli potomstwa. |
||
Linia 21: | Linia 22: | ||
{{Władca-Węgry|urząd=Król Węgier|lata=[[1172]]-[[1196]]|poprzednik=[[Stefan III węgierski]]|następca=[[Emeryk Arpadowicz]]}} |
{{Władca-Węgry|urząd=Król Węgier|lata=[[1172]]-[[1196]]|poprzednik=[[Stefan III węgierski]]|następca=[[Emeryk Arpadowicz]]}} |
||
[[Kategoria:Władcy Węgier |
[[Kategoria:Władcy Węgier]] |
||
[[Kategoria:Arpadowie]] |
[[Kategoria:Arpadowie]] |
||
[[Kategoria:Urodzeni w 1148]] |
[[Kategoria:Urodzeni w 1148]] |
Wersja z 22:20, 15 sie 2008
Bela III, węg. III. Béla (ur. 1148, zm. 23 kwietnia 1196) – król Węgier w latach 1172-1196 z dynastii Arpadów.
Był synem króla Gejzy II i księżniczki ruskiej Eufrozyny, córki księcia Mścisława I.
W 1161 jego ojciec nadał mu tytuł księcia chorwacji, nadanie to po śmierci ojca 31 maja 1162 potwierdził brat Beli, król Stefan III. W 1164 na podstawie postanowień traktatu między Stefanem III a cesarzem bizantyjskim Manuelem I Komnenem, Bela został wysłany na nauki do Konstantynopola. Cesarz Manuel, który nie miał ślubnych synów planował ożenić Belę ze swoją córką - Marią Komneną i uczynić go swoim następcą. Zaręczyny miały miejsce w 1163, Bela otrzymał greckie imię Aleksy. W 1166 urodził się jednak Aleksy - syn Manuela I i jego drugiej żony, Marii z Antiochii, a zaręczyny Beli zerwano. Manuel zaaranżował małżeństwo Beli z Agnieszką z Antiochii, przyrodnią siostrą Marii z Antiochii, i tak on i Bela zostali szwagrami.
4 marca 1172 zmarł bezdzietnie brat Beli - Stefan III, a Bela zastąpił go na tronie Węgier. Jego matka Eufrozyna i niektórzy baronowie woleli jednak widzieć na tronie jego młodszego brata, Gejzę. Bela porozumiał się z Manuelem I, który dostarczył mu pieniędzy w zamian za obietnicę, że Bela nie zaatakuje Bizancjum za życia cesarza i jego syna. Kiedy Bela przybył na Węgry, Lukas, arcybiskup Esztergom odmówił koronowania go, Bela napisał do papieża Aleksandra III i ten wyznaczył arcybiskupa Kalocsa. Drugi arcybiskup koronował Belę 13 stycznia 1173. Po koronacji Bela aresztował brata, ale Gejzie udało się uciec do Austrii. Bela razem z księciem Czech zaatakował Austrię, która nie wydała mu Gejzy i ostatecznie Gezę złapano.
Żony i potomstwo
Około 1170 ożenił z Agnieszką de Châtillon (1154-1184), córka Rejnalda z Châtillon i Konstancji z Antiochii. Ich ślub miał miejsce w 1172. Mieli 6 dzieci:
- Król Emeryk Arpadowicz (1174-1204),
- Małgorzata Węgierska (1175-1223), poślubiła cesarza Izaaka II Angelosa, a następnie Bonifacego de Montferrat.
- Król Andrzej II (1176-1235),
- Salamon (zmarł w dzieciństwie),
- István (zmarł w dzieciństwie),
- Konstancja (ur. ok. 1180 lub w 1181-1240), poślubiła króla Czech Przemysła Ottokara I.
- Małgorzata (córka króla Francji - Ludwika VII i jego drugiej żony Konstancji Kastylijskiej). Ich ślub miał miejsce w 1186. Małgorzata była wdową po Henryku Młodym Królu. Nie mieli potomstwa.