Barykada

Barykada na placu Napoleona w czasie powstania warszawskiego

Policyjny BTR-60PB, w trakcie Europejski Szczyt Gospodarczy w Warszawie

Francuska armatka wodna z lemieszem do likwidowania barykad ulicznych

Barykada (fr. barricade) – doraźna fortyfikacja przegradzająca w całości przejazd danym szlakiem komunikacyjnym, zbudowana w miejscu uniemożliwiającym jego bezpośrednie obejście, zbudowana z materiałów dostępnych na miejscu lub zgromadzonym specjalnie w tym celu. Barykada z uwagi na jej charakter musi być broniona przed jej rozebraniem lub sforsowaniem przez przeciwnika.

Budowana spontanicznie przez ludność i powstańców w czasie powstań i rewolucji ale także przez grupy społeczne niezadowolone z panujacego porządku – prawa – wydanych uchwał itp. w czasie zamieszek ulicznych.

Stosowana głównie w walkach miejskich ale niekiedy też w naturalnych zwężeniach terenowych – wąwozach, zamykająca przejazd pomiędzy ścianami budowli, sytuowana najczęściej w poprzek ulic, u wylotów z placów itp. Do budowania barykad stosowano materiał z nawierzchni i podbudowy ulic (np. płyty chodnikowe, kostka brukowa), worki z piaskiem cegły z rozbitych budynków, unieruchomione pojazdy i inne duże przedmioty (np. pojemniki na śmieci) po wypełnieniu ich ziemią lub piaskiem.

Dobrze wykonana barykada powinna zarówno uniemozliwiać jej sforsowanie przez pojedynczych przeciwników jak i jego pojazdy. W tym celu powinna być "umocowana" do podłoża – zabezpieczona przed zepchnięciem przez specjalne konstruowane do tego celu pojazdy z lemieszem np. polski policyjny BTR-60PB.

Barykady o charakterze militarnym konstruowano tak, aby stworzyć w nich również osłonięte stanowiska obserwacyjne i strzeleckie. Czasami w barykadach pozostawiano wąskie przejścia do celów komunikacyjnych oraz wyprowadzania kontrataków.

Zobacz też

• Zapora (wojsko)
• Zapora drogowa
• Zamieszki uliczne

Bibliografia

• Marian Laprus [red.]: Leksykon wiedzy wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, s. 34. ISBN 83-11-06229-3.