Nabłonek oddechowy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
lit. |
drobne merytoryczne |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Nabłonek oddechowy''' – [[tkanka nabłonkowa|nabłonek]] wyściełający [[drogi oddechowe]]{{odn|Bochenek|Reicher|2018|s=339}}. |
'''Nabłonek oddechowy''' – [[tkanka nabłonkowa|nabłonek]] wyściełający [[drogi oddechowe]]{{odn|Bochenek|Reicher|2018|s=339}}. U człowieka w [[jama nosowa|jamie nosowej]], [[krtań|krtani]] i [[tchawica|tchawicy]] tworzy go [[nabłonek wielorzędowy|wielorzędowy]] [[nabłonek migawkowy]] i liczne [[komórki kubkowe]] rozsiane pomiędzy komórkami migawkowymi{{odn|Bochenek|Reicher|2018|s=339}}{{odn|Bochenek|Reicher|2018|s=364-365}}{{odn|Bochenek|Reicher|2018|s=383-384}}; jedynie na [[fałd głosowy|fałdach głosowych]], przyśrodkowej powierzchni [[chrząstka nalewkowata|chrząstek nalewkowatych]] i przy wejściu do krtani jest to niezrogowaciały [[nabłonek wielowarstwowy]] płaski{{odn|Bochenek|Reicher|2018|s=364-365}}. Komórki kubkowe wydzielają [[śluz zwierzęcy|śluz]], do którego przyklejają się cząsteczki [[pył (zanieczyszczenie)|pyłu]] i inne drobne zanieczyszczenia dostające się do dróg oddechowych. Migawki znajdujące się na komórkach migawkowych, poruszające się 3–10 razy na sekundę, przesuwają śluz w kierunku gardła, umożliwiając usuwanie zanieczyszczeń{{odn|Bochenek|Reicher|2018|s=339}}{{odn|Bochenek|Reicher|2018|s=364-365}}{{odn|Bochenek|Reicher|2018|s=383-384}}. |
||
[[Nabłonek jednowarstwowy|Jednowarstwowy]] wielorzędowy nabłonek migawkowy znajduje się także w dużych [[oskrzela]]ch, składając się z komórek z migawkami, komórek kubkowych, szczoteczkowych, podstawnych i ziarnistych. W oskrzelikach o średnicy poniżej 1 mm nie ma już komórek kubkowych{{odn|Bochenek|Reicher|2018|s=428-429}}. W [[pęcherzyki płucne|pęcherzykach płucnych]] nabłonek oddechowy składa się z komórek oddechowych małych (komórek oddechowych płaskich) z wypustkami pokrywającymi [[naczynie włosowate|włośniczki]] oraz komórek oddechowych dużych, wytwarzających [[Surfaktanty|surfaktant]] zmniejszający [[napięcie powierzchniowe]] ściany pęcherzyka{{odn|Bochenek|Reicher|2018|s=431-432}}. |
[[Nabłonek jednowarstwowy|Jednowarstwowy]] wielorzędowy nabłonek migawkowy znajduje się także w dużych [[oskrzela]]ch, składając się z komórek z migawkami, komórek kubkowych, szczoteczkowych, podstawnych i ziarnistych. W oskrzelikach o średnicy poniżej 1 mm nie ma już komórek kubkowych{{odn|Bochenek|Reicher|2018|s=428-429}}. W [[pęcherzyki płucne|pęcherzykach płucnych]] nabłonek oddechowy składa się z komórek oddechowych małych (komórek oddechowych płaskich) z wypustkami pokrywającymi [[naczynie włosowate|włośniczki]] oraz komórek oddechowych dużych, wytwarzających [[Surfaktanty|surfaktant]] zmniejszający [[napięcie powierzchniowe]] ściany pęcherzyka{{odn|Bochenek|Reicher|2018|s=431-432}}. |
||
Wersja z 16:27, 18 lis 2020
Nabłonek oddechowy – nabłonek wyściełający drogi oddechowe[1]. U człowieka w jamie nosowej, krtani i tchawicy tworzy go wielorzędowy nabłonek migawkowy i liczne komórki kubkowe rozsiane pomiędzy komórkami migawkowymi[1][2][3]; jedynie na fałdach głosowych, przyśrodkowej powierzchni chrząstek nalewkowatych i przy wejściu do krtani jest to niezrogowaciały nabłonek wielowarstwowy płaski[2]. Komórki kubkowe wydzielają śluz, do którego przyklejają się cząsteczki pyłu i inne drobne zanieczyszczenia dostające się do dróg oddechowych. Migawki znajdujące się na komórkach migawkowych, poruszające się 3–10 razy na sekundę, przesuwają śluz w kierunku gardła, umożliwiając usuwanie zanieczyszczeń[1][2][3].
Jednowarstwowy wielorzędowy nabłonek migawkowy znajduje się także w dużych oskrzelach, składając się z komórek z migawkami, komórek kubkowych, szczoteczkowych, podstawnych i ziarnistych. W oskrzelikach o średnicy poniżej 1 mm nie ma już komórek kubkowych[4]. W pęcherzykach płucnych nabłonek oddechowy składa się z komórek oddechowych małych (komórek oddechowych płaskich) z wypustkami pokrywającymi włośniczki oraz komórek oddechowych dużych, wytwarzających surfaktant zmniejszający napięcie powierzchniowe ściany pęcherzyka[5].
Przypisy
- ↑ a b c Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 339.
- ↑ a b c Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 364-365.
- ↑ a b Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 383-384.
- ↑ Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 428-429.
- ↑ Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 431-432.
Bibliografia
- Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom II. Trzewa, wyd. X, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, ISBN 978-83-200-4501-7.
