Judyta Salicka: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
źródła/przypisy |
podstawą jest jednak Jasiński Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017 |
||
Linia 27: | Linia 27: | ||
|2. następca = [[Zbysława kijowska]] |
|2. następca = [[Zbysława kijowska]] |
||
|dynastia = [[Dynastia salicka|salicka]] |
|dynastia = [[Dynastia salicka|salicka]] |
||
|data urodzenia = [[ |
|data urodzenia = [[1047]] |
||
|miejsce urodzenia = |
|miejsce urodzenia = |
||
|data śmierci = 14 marca po 1105 |
|data śmierci = 14 marca po 1105 |
||
Linia 48: | Linia 48: | ||
}} |
}} |
||
[[Plik:Codex Aureus.jpg|mały|236x236px|Rodzice Judyty - Henryk i Agnieszka przed Świętą Dziewicą – miniatura z Złotej Ewangelii Henryka III (Codex Aureus z Speyer)]] |
[[Plik:Codex Aureus.jpg|mały|236x236px|Rodzice Judyty - Henryk i Agnieszka przed Świętą Dziewicą – miniatura z Złotej Ewangelii Henryka III (Codex Aureus z Speyer)]] |
||
'''Judyta Maria Salicka''' (ur. [[ |
'''Judyta Maria Salicka''' (ur. [[1047]], zm. [[14 marca]] po [[1105]]) – córka [[Święty Cesarz Rzymski|cesarza rzymskiego]], [[Władcy Niemiec|króla Niemiec]] i [[Królowie Włoch|Italii]], [[Henryk III Salicki|Henryka III Salickiego]] i [[Agnieszka z Poitou|Agnieszki z Poitou]], żona [[Władcy Węgier|króla Węgier]] [[Salomon węgierski|Salomona]], a następnie [[Władcy Polski|księcia polskiego]] [[Władysław I Herman|Władysława I Hermana]]. |
||
Urodziła się w |
Urodziła się w 1047 roku<ref>K.Jasiński, ''Rodowód pierwszych Piastów'', wyd. 2, Poznań 2004, s. 169.</ref> jako najmłodsza<ref>Stefan Weinfurter (1999). ''The Salian Century: Main Currents in an Age of Transition''. The Middle Ages. Translated by Bowlus, Barbara M. University of Pennsylvania Press, s. 46.</ref> córka Henryka III, Świętego Cesarza Rzymskiego i Agnieszki z Poitou, córki [[Władcy Akwitanii|księcia Akwitanii]] [[Wilhelm V Wielki|Wilhelma V]]. W 1058 została zaręczona z późniejszym mężem – [[Salomon węgierski|Salomonem]]. Dokładna data ślubu nie jest znana, nastąpiło to między 1063 a 1066. Małżeństwo nie układało się pomyślnie, oboje nie dotrzymywali wierności małżeńskiej. Wszystko wskazuje na to, że był to związek bezdzietny. Pojawiła się odosobniona teoria, jakoby mieli mieć córkę Zofię, żonę [[Poppon (graf Bergu)|Poppona]], hrabiego Bergu. Uchodzi ona za błędną już z samych względów chronologicznych<ref>[http://fmg.ac/Projects/MedLands/HUNGARY.htm#SophiaMPoppoBergSchelklingen ''Hungary, kings'' fmg.ac - (31.01.2007)]</ref>. |
||
Po śmierci Salomona, między 1087 a 1091 została drugą żoną [[Władysław I Herman|Władysława I Hermana]]. Po ich ślubie [[Otton z Bambergu]] został mianowany dworskim [[Kapelan|kapelanem]] księżnej. Urodziła mu 3 córki: nieznaną z imienia żonę ruskiego księcia, [[Agnieszka Władysławówna|Agnieszkę]] i nieznaną z imienia żonę polskiego możnowładcy, dawniej niesłusznie identyfikowaną z [[Adelajda (żona Dypolda III von Vohburga)|Adelajdą]], żoną Dypolda III<ref>K.Jasiński, ''Rodowód pierwszych Piastów'', wyd. 2, Poznań 2004, s. 199–203.</ref>. |
Po śmierci Salomona, między 1087 a 1091 została drugą żoną [[Władysław I Herman|Władysława I Hermana]]. Po ich ślubie [[Otton z Bambergu]] został mianowany dworskim [[Kapelan|kapelanem]] księżnej. Urodziła mu 3 córki: nieznaną z imienia żonę ruskiego księcia, [[Agnieszka Władysławówna|Agnieszkę]] i nieznaną z imienia żonę polskiego możnowładcy, dawniej niesłusznie identyfikowaną z [[Adelajda (żona Dypolda III von Vohburga)|Adelajdą]], żoną Dypolda III<ref>K.Jasiński, ''Rodowód pierwszych Piastów'', wyd. 2, Poznań 2004, s. 199–203.</ref>. |
||
Linia 118: | Linia 118: | ||
| colspan="2" | |
| colspan="2" | |
||
| colspan="2" |<small>1<br />[[Salomon węgierski|Salomon]]<br />ur. 1052 lub 1053<br />zm. 1086 lub 1087<br /><span style="letter-spacing: -4pt;">OO</span> 1063/66</small> |
| colspan="2" |<small>1<br />[[Salomon węgierski|Salomon]]<br />ur. 1052 lub 1053<br />zm. 1086 lub 1087<br /><span style="letter-spacing: -4pt;">OO</span> 1063/66</small> |
||
| colspan="2" style="vertical-align:middle;" | '''Judyta Maria Szwabska'''<br />(ur. |
| colspan="2" style="vertical-align:middle;" | '''Judyta Maria Szwabska'''<br />(ur. 1047, zm. 14 III po 1105) |
||
| colspan="2" |<small>2<br />[[Władysław I Herman]]<br />ur. ok. 1043<br />zm. 4 VI 1102<br /><span style="letter-spacing: -4pt;">OO</span> ok. 1089</small> |
| colspan="2" |<small>2<br />[[Władysław I Herman]]<br />ur. ok. 1043<br />zm. 4 VI 1102<br /><span style="letter-spacing: -4pt;">OO</span> ok. 1089</small> |
||
| colspan="2" | |
| colspan="2" | |
Wersja z 11:49, 22 lut 2021
Królowa Węgier | |
Jako żona | |
---|---|
Następczyni |
Synadene |
księżna polska | |
Jako żona | |
Poprzedniczka | |
Następczyni | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data urodzenia | |
Data śmierci |
14 marca po 1105 |
Ojciec | |
Matka | |
Mąż | |
Dzieci |
NN córka |
Judyta Maria Salicka (ur. 1047, zm. 14 marca po 1105) – córka cesarza rzymskiego, króla Niemiec i Italii, Henryka III Salickiego i Agnieszki z Poitou, żona króla Węgier Salomona, a następnie księcia polskiego Władysława I Hermana.
Urodziła się w 1047 roku[1] jako najmłodsza[2] córka Henryka III, Świętego Cesarza Rzymskiego i Agnieszki z Poitou, córki księcia Akwitanii Wilhelma V. W 1058 została zaręczona z późniejszym mężem – Salomonem. Dokładna data ślubu nie jest znana, nastąpiło to między 1063 a 1066. Małżeństwo nie układało się pomyślnie, oboje nie dotrzymywali wierności małżeńskiej. Wszystko wskazuje na to, że był to związek bezdzietny. Pojawiła się odosobniona teoria, jakoby mieli mieć córkę Zofię, żonę Poppona, hrabiego Bergu. Uchodzi ona za błędną już z samych względów chronologicznych[3].
Po śmierci Salomona, między 1087 a 1091 została drugą żoną Władysława I Hermana. Po ich ślubie Otton z Bambergu został mianowany dworskim kapelanem księżnej. Urodziła mu 3 córki: nieznaną z imienia żonę ruskiego księcia, Agnieszkę i nieznaną z imienia żonę polskiego możnowładcy, dawniej niesłusznie identyfikowaną z Adelajdą, żoną Dypolda III[4].
Być może za jej pośrednictwem przybył do Polski kodeks liturgiczny, zwany Ewangeliarzem Emmeramskim.
Miała najprawdopodobniej duży wpływ na życie polityczne kraju. Przypuszcza się, że była kochanką wojewody i komesa pałacowego na dworze Władysława Hermana – Sieciecha. Razem z nim Judyta Maria starała się odwlec od walki o władzę po ojcu pierworodnego księcia Zbigniewa. To dzięki jej zabiegom w 1089 Władysław odesłał najstarszego syna do Saksonii[5]. Zbigniew został umieszczony w żeńskim klasztorze w Quedlinburgu[6], gdzie przeoryszą była starsza siostra Judyty – Adelajda[7].
W 1105 r. Judyta, wdowa po księciu Władysławie Hermanie (zmarł w 1102 r.), podarowała opactwu benedyktynów tynieckich[8], wioski należące do jej wiana, m.in: Tuchów i Lubaszową[9].
Jej śmierć zanotował nekrolog klasztorny benedyktynek w Weltenburgu pod dniem czternastego marca nieznanego roku[10]. Pochowana prawdopodobnie w klasztorze w Admont[11].
Genealogia
Konrad II ur. ok. 990 zm. 4 VI 1039 |
Gizela Szwabska ur. 11 XI 989 zm. 15 II 1043 |
Wilhelm V Wielki ur. 969 zm. 31 I 1030 |
Agnieszka ur. ? zm. 10 XI 1068 | ||||||||||
Henryk III ur. 28 X 1017 zm. 5 X 1056 |
Agnieszka z Poitou ur. 1025 zm. 14 XII 1077 |
||||||||||||
1 Salomon ur. 1052 lub 1053 zm. 1086 lub 1087 OO 1063/66 |
Judyta Maria Szwabska (ur. 1047, zm. 14 III po 1105) |
2 Władysław I Herman ur. ok. 1043 zm. 4 VI 1102 OO ok. 1089 |
|||||||
2 | 2 | 2 | |||||||
NN, córka ur. 1089 lub 1090 zm. ? |
Agnieszka ur. 1090 lub 1091 zm. 1125 |
NN, córka ur. 1091 lub 1092 zm. ? |
Przypisy
- ↑ K.Jasiński, Rodowód pierwszych Piastów, wyd. 2, Poznań 2004, s. 169.
- ↑ Stefan Weinfurter (1999). The Salian Century: Main Currents in an Age of Transition. The Middle Ages. Translated by Bowlus, Barbara M. University of Pennsylvania Press, s. 46.
- ↑ Hungary, kings fmg.ac - (31.01.2007)
- ↑ K.Jasiński, Rodowód pierwszych Piastów, wyd. 2, Poznań 2004, s. 199–203.
- ↑ K. Maleczyński: Bolesław III Krzywousty. s. 22–23.
- ↑ S. Trawkowski: Zbigniew [w:] A. Garlicki (red.), Poczet królów i książąt polskich. s. 72.
- ↑ M. Spórna P. Wierzbicki: Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego. s. 229.
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 102.
- ↑ Gerard Labuda, Szkice historyczne XI wieku. Początki klasztoru benedyktynów w Tyńcu, s. 32-40.
- ↑ O. Balzer, Genealogia Piastów, s. 106.
- ↑ Judith von Ungarn b. von 21 Juni 1054 d. zw 14 März 1092 − Rodovid DE [online], de.rodovid.org [dostęp 2018-02-25] (niem.).