Gustav Noske

{{{imię i nazwisko}}}

[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt={{{alt grafiki}}}|{{{opis grafiki}}}]] {{{opis grafiki}}}
Data i miejsce urodzenia	{{{data urodzenia}}} {{{miejsce urodzenia}}}
Data i miejsce śmierci	{{{data śmierci}}} {{{miejsce śmierci}}}
Odznaczenia
{{{odznaczenia}}}

{{Biogram infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt grafiki = | data urodzenia = | imię i nazwisko = | opis grafiki = | miejsce śmierci = | grafika = | data śmierci = | miejsce urodzenia = | odznaczenia = Nieznane pola: "zmarl", "data_urodzin", "wielkość_grafiki", "miejsce_urodzin", "ona", "miejsce_smierci", "Nazwa_grafiki", "data_smierci", "opis_grafiki" oraz "Biogram_osoby".

Gustav Noske (ur. 9 lipca 1868 roku w Brandenburgu - zm. 30 listopada 1946 roku w Hanowerze) niemiecki działacz polityczny (SPD) i minister rządu Rzeszy.

W latach 1919-20 był ministrem Reichswehry w rządzie Rzeszy - pierwszym ministrem obrony Republiki Weimarskiej. Urodził się w Brandenburgu nad Hawelą. Z zawodu był mistrzem rzeźnictwa. Z polityką związał się poprzez działalność w związku zawodowym. Należał do Partii Sojaldemokratycznej (Sozialdemokratische Partei Deutschlands). W roku 1906 dostał się do Reichstagu. Pozostał posłem w czasie I wojny światowej. Interesował się sprawami wojskowymi oraz kwestiami kolonialnymi. Można go zakwalifikować do prawego skrzydła socjalistów.

Najbardziej wsławił się poprzez stłumienie powstania komunistów i lewicowych socjaldemokratów w styczniu 1919 roku. W tym celu zalegalizował i posłużył się skrajnie prawicowymi organizacjami paramilitarnymi Freikorpsów. W dniach 10-17 stycznia 1919 Freikorpsy wraz żołnierzami Reichswehry pod dowództwem generała von Lüttwitza stłumiły tzw. powstanie komunistyczne w Berlinie, którego przywódcy - Róża Luksemburg i Karl Liebknecht - zostali po aresztowaniu przez pruską policję przekazani żołnierzom Freikorpsów. Oboje zostali następnie zamordowani przez żołnierzy Freikorpsów, którzy nie ponieśli z tego tytułu żadnej faktycznie odpowiedzialności. Już ze względu na ten fakt Noske jest postacią kontrowersyjną. Był jednym z nielicznych przedstawicieli SPD gotowych na współpracę z konserwatywną, monarchistyczną kadrą oficerską, pozostawiając jej kontrolę nad armią. Był jednak zaskoczony, gdy w konsekwencji swej polityki, po rozmowie z gen. Hansem von Seecktem w czasie tzw. puczu Kappa-Lüttwitza (skierowanego z kolei przez Freikorpsy i część Reichswehry przeciw rządowi Rzeszy) w marcu 1920 uświadomił sobie, że Reichswehra wykonuje rozkazy swego dowództwa, a nie rządu Republiki Weimarskiej i uważa się za siłę autonomiczną w państwie.

Noske pełnił funkcję prezydenta Hanoweru od roku 1920. Został zdymisjonowany przez rząd kanclerza Adolfa Hitlera po przejęciu władzy przez NSDAP w trybie tzw. niem. gleichschaltung (pol. "ujednolicenie"), czyli wprowadzenia komisarycznych rządów kontrolowanych przez NSDAP w krajach związkowych Rzeszy wiosną 1933, na podobieństwo komisarycznego rządu Prus wprowadzonego przez kanclerza Rzeszy von Papena latem 1932. Po odsunięciu od władzy Noske nie został poddany represjom i regularnie pobierał rentę państwową w pełnym wymiarze należnym emerytowanemu prezydentowi Hanoweru.

Po 20 lipca 1944 został aresztowany przez Gestapo za domniemany udział w próbie zamachu stanu 20 lipca. Noske został uwolniony przez wkraczające do Niemiec oddziały alianckie. Po wojnie mieszkał w Hanowerze. Zmarł podczas przygotowań do wykładów w Stanach Zjednoczonych.