Titicaca

Jezioro Titicaca

{{{nazwa oryginalna}}}

{{{opis grafiki}}}
Położenie
Państwo	{{{państwo}}}
Miejscowości nadbrzeżne	{{{miasta nadbrzeżne}}}
Region	{{{region}}}
Wysokość lustra	{{{wysokość lustra}}} m n.p.m.
Morfometria
Powierzchnia	8372
Wymiary • max długość • max szerokość	{{{max długość}}} {{{max szerokość}}}
Głębokość • średnia • maksymalna	{{{głębokość średnia}}} m {{{głębokość max}}} m
Długość linii brzegowej	{{{długość brzegu}}}
Hydrologia
Jakość wody	{{{jakość}}}
Rzeki zasilające	{{{rzeki zasilające}}}
Rzeki wypływające	{{{rzeki wypływające}}}
Rodzaj jeziora	tektoniczne
Położenie na mapie brak Brak mapy: {{państwo dane {{{państwo}}} | mapa/core | wariant = {{{państwo}}} }} Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:waterbody}
[[Plik:{{{mapka jeziora}}}|240x240px|alt=Mapka jeziora|]]

{{Jezioro infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | opis grafiki = | max szerokość = | jakość = | głębokość max = | długość brzegu = | państwo = | rzeki zasilające = | wysokość lustra = | współrzędne = | region = | miasta nadbrzeżne = | mapka jeziora = | rzeki wypływające = | nazwa oryginalna = | max długość = | głębokość średnia = Nieznane pola: "sekundN", "opis_zdjęcia", "stopniS", "jednostka_obj", "miasta_nadbrzeżne", "państwa", "głębokość_średnia", "jednostka_pow", "sekundS", "minutS", "stopniW", "głębokość_max", "długość", "minutW", "jednostka_dług", "stopniN", "wysokość_npm", "dopełniacz", "rzeki_zasilające", "stopniE", "minutE", "minutN", "mapka_jeziora", "sekundW", "sekundE", "pozycja", "szerokość" oraz "rzeki_wypływające".

Jezioro Titicaca

Titicaca (hiszp. Lago Titicaca) – drugie pod względem wielkości jezioro w Ameryce Południowej, położone w północnej części zagłębienia Altiplano, pomiędzy wschodnimi i zachodnimi pasmami Andów (obszar Andów Środkowych) na terenie Peru i Boliwii. Jest to najwyżej położone jezioro żeglowne dla dużych statków i zarazem największe jezioro wysokogórskie na Ziemi.

Geografia

Jezioro Titicaca znajduje się na wysokości 3812 m n.p.m., a jego przeciętna głębokość wynosi od 140 do 180 m (maksymalna 281). Ma 190 km długości i 80 km w najszerszym miejscu. Powierzchnia jeziora wynosi 8372 km². Jezioro składa się z dwóch części (Lago Huinaymarca i Lago Chucuito) połączonych cieśniną Tiquina.

Poziom wody jeziora zmienia się okresowo nawet o pięć metrów. Jezioro to było w przeszłości większe na co wskazują ślady dawnej linii brzegowej. Titicaca jest pozostałością dawnego, śródlądowego morza nazwanego Lago Ballivian, które pokrywało niegdyś całe Altiplano. Niekorzystne procesy geologiczne i intensywne parowanie doprowadziły jednak do opadnięcia poziomu wód. Jezioro powstało najprawdopodobniej już w miocenie, jest to jezioro tektoniczne.

Do jeziora wpływa co najmniej 25 rzek (Suches, Ilave, Coata, Ramis, powierzchnia zlewiska wynosi 22 400 km²), a wypływa z niego jedna (Desaguadero, łączy ona Titicaca z bezodpływowym jeziorem Poopó). Niewielki przepływ wod w tych rzekach sprawia, iż jezioro jest w zasadzie bezodpływowe.

Na jeziorze Titicaca znajduje się kilka naturalnych wysp (Amantani, Taquile, Suriqui, Wyspa Słońca (Isla del Sol) oraz ponad 40 niewielkich sztucznych wysepek pływających (zwanych Uros), z których część jest zamieszkana przez Indian Uro i chętnie odwiedzana przez turystów.

Informacje turystyczne

Najchętniej odwiedzana przez turystów jest słynąca z zabytków z czasów inkaskich Wyspa Słońca – według legend Inków tutaj narodził się biały bóg Wirakocza oraz pierwsi Inkowie: Manco Capac oraz jego siostra, a zarazem żona Mama Ocllo, a także samo Słońce czyli Inti. Wyspa ta jest wciąż miejscem świętym dla zamieszkujących Boliwię oraz Peru Indian Ajmara i Keczua. Wyspa Słońca ma 10 km długości i 5 km szerokości. Zamieszkana jest przez 2 tys Indian. Na terenie całej wyspy zachowały się pozostałości z okresu inkaskiego, z których najsłynniejsze to Pilko Kaina oraz kompleks Chincana, w skład którego wchodzi święta skała związana z inkaską legendą stworzenia. W Challapampa znajduje się muzeum przedmiotów znalezionych tu przez archeologów, z których część wykonano ze szczerego złota. Nieco mniejsza od Wyspy Słońca jest Wyspa Księżyca, gdzie znajduje się klasztor kapłanek słońca.

Mieszkańcy miast znajdujących się nad jeziorem Titicaca (największe z nich to Puno w Peru i Guaquí w Boliwii) utrzymują się przede wszystkim z rybołówstwa i turystyki. Na południowo-wschodnim brzegu jeziora (na terenie Boliwii) znajdują się pozostałości prekolumbijskich budowli, m.in. w Tiahuanaco, gdzie mieścił się główny ośrodek kultury o tej samej nazwie. Miejscowość Copacabana słynie z pielgrzymek do niewielkiej drewnianej figury Matki Boskiej Opiekunki Jeziora, który pojawił się w tamtejszym kościele w XVI w., a którego wykonanie przypisuje się potomkowi Inki. Posążek na czas mszy ustawiany jest przodem do wiernych, w pozostałym czasie zwraca się go w kierunku Jeziora, tak aby Matka Boska miała baczenie na wszystko co się na jeziorze dzieje.

Problemy ekologiczne

W ostatnich latach wody jeziora są poważnie zagrożone poprzez ścieki komunalne z peruwiańskich miast Puno i Juliaca oraz z boliwijskiej Copacabany. Miasta te nie posiadają oczyszczalni ścieków. Zwłaszcza zanieczyszczona jest zatoka miasta Puno, pokryta grubą warstwą zielonej rzęsy. Dodatkowym zagrożeniem jest spływanie do jeziora wód z pól wraz z nawozami sztucznymi. Poprzez wprowadzenie pstrąga kanadyjskiego zaburzono równowagę ekosystemu, co doprowadziło do zubożenia mikro fauny i flory i wyginięcia prawie połowy gatunków i tak nielicznych ryb. Sytuację pogarsza fakt podzielenia jeziora pomiędzy Peru i Boliwię oraz nie najlepsze stosunki polityczne pomiędzy tymi państwami, co utrudnia skoordynowane akcje ochrony wód jeziora. Nie bez znaczenia jest także ocieplenie klimatu, które może spowodować zwiększone parowanie wód jeziora i obniżenie jego poziomu.

Nazwa

Nazwa jeziora pochodzi z indiańskiego języka keczua. W wolnym tłumaczeniu oznacza pumę polującą na królika. Powstała ze skojarzenia jakie rodzi kształt akwenu. Lokalne ludy stosują różne nazewnictwo, np. Boliwijczycy nazywają jego mniejszą część Lago Huiñaymarca, a większą Lago Chucuito, podczas gdy Peruwiańczycy Lago Pequeño i Lago Grande.

• 
  Święto na Wyspie Taquile
• 
  Jedna z pływających Wysp Uros
• 
  Tubylec w łodzi na jeziorze Titicaca