Didiusz Julianus: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
m poprawa linków do przek., WP:SK, drobne techniczne |
||
| Linia 10: | Linia 10: | ||
| Śmierć = [[1 czerwca]] [[193|193 r.]] - [[Rzym]] |
| Śmierć = [[1 czerwca]] [[193|193 r.]] - [[Rzym]] |
||
| Moneta = [[Plik:DidiusJulianusSest.jpg|200px]] |
| Moneta = [[Plik:DidiusJulianusSest.jpg|200px]] |
||
| commons = Didius Julianus |
|||
}} |
}} |
||
'''Marcus Didius Salvius Iulianus''' (ur. [[24 stycznia]] [[133]], zm. [[1 czerwca]] [[193]]) – [[senat rzymski|senator]] i [[Cesarze rzymscy|cesarz]] [[Cesarstwo rzymskie|rzymski]]. |
'''Marcus Didius Salvius Iulianus''' (ur. [[24 stycznia]] [[133]], zm. [[1 czerwca]] [[193]]) – [[senat rzymski|senator]] i [[Cesarze rzymscy|cesarz]] [[Cesarstwo rzymskie|rzymski]]. |
||
Urodził w rodzinie [[ekwici|ekwickiej]], która wzbogaciła się na handlu. Julian nie poszedł w ślady swych przodków i wybrał karierę urzędniczą i wojskową. Był najpierw [[legat]]em [[legion]]u w prowincjach greckich, a potem namiestnikiem kilku prowincji m.in. [[Africa|Afryki]], [[Belgica|Belgiki]], [[Dalmacja|Dalmacji]]. Uchodził za wzorowego administratora i dobrego dowódcę. Sprawował również, prawdopodobnie dwukrotnie, [[konsul rzymski|konsulat]]. |
Urodził w rodzinie [[ekwici|ekwickiej]], która wzbogaciła się na handlu. Julian nie poszedł w ślady swych przodków i wybrał karierę urzędniczą i wojskową. Był najpierw [[legat]]em [[legion]]u w prowincjach greckich, a potem namiestnikiem kilku prowincji m.in. [[Africa Proconsularis|Afryki]], [[Belgica|Belgiki]], [[Dalmacja|Dalmacji]]. Uchodził za wzorowego administratora i dobrego dowódcę. Sprawował również, prawdopodobnie dwukrotnie, [[konsul rzymski|konsulat]]. |
||
Pod koniec [[192]] roku zginął cesarz [[Kommodus]], a w marcu [[193]] [[pretorianie]] zabili jego następcę - [[Pertynaks]]a. Według historyka [[Kasjusz Dion|Kasjusza Diona]], Didiusz dowiedział się o tym na uczcie. Podpity senator postanowił sam sięgnąć po cesarską purpurę. Udał się w tym celu do koszar pretorianów, licząc na ich poparcie w zamian za obietnicę wysokiego żołdu. W koszarach przelicytował prefekta pretorianów [[Emiliusz Letus|Emiliusza Letusa]], który również chciał kupić władzę u swoich podkomendnych, oferując każdemu żołnierzowi gwardii 25 tysięcy [[sesterc]]ji. |
Pod koniec [[192]] roku zginął cesarz [[Kommodus]], a w marcu [[193]] [[pretorianie]] zabili jego następcę - [[Pertynaks]]a. Według historyka [[Kasjusz Dion|Kasjusza Diona]], Didiusz dowiedział się o tym na uczcie. Podpity senator postanowił sam sięgnąć po cesarską purpurę. Udał się w tym celu do koszar pretorianów, licząc na ich poparcie w zamian za obietnicę wysokiego żołdu. W koszarach przelicytował prefekta pretorianów [[Emiliusz Letus|Emiliusza Letusa]], który również chciał kupić władzę u swoich podkomendnych, oferując każdemu żołnierzowi gwardii 25 tysięcy [[sesterc]]ji. |
||
Jednak na przełomie marca i kwietnia przeciwko Didiuszowi wystąpili i obwołali się cesarzami namiestnicy [[Panonia|Panonii]] - [[Septymiusz Sewer]], [[Brytania|Brytanii]] - [[Klodiusz Albinus]] i [[Syria (prowincja rzymska)|Syrii]] - [[Pescenniusz Niger]]. Sewer ruszył na czele swoich legionów na [[Rzym]] i zdobył miasto. Didiusz Julian został zamordowany przez pretorianów [[1 czerwca]] 193 roku. Umierając miał rzec, iż sprawując władzę nie uczynił nic złego i nikogo nie skazał na śmierć. |
Jednak na przełomie marca i kwietnia przeciwko Didiuszowi wystąpili i obwołali się cesarzami namiestnicy [[Panonia|Panonii]] - [[Septymiusz Sewer]], [[Brytania|Brytanii]] - [[Klodiusz Albinus]] i [[Syria (prowincja rzymska)|Syrii]] - [[Pescenniusz Niger]]. Sewer ruszył na czele swoich legionów na [[Rzym]] i zdobył miasto. Didiusz Julian został zamordowany przez pretorianów [[1 czerwca]] 193 roku. Umierając miał rzec, iż sprawując władzę nie uczynił nic złego i nikogo nie skazał na śmierć. |
||
{{commons|Didius Julianus}} |
|||
{{Władca-Cesarz rzymski|urząd=Cesarz rzymski|lata=[[193]]|poprzednik=[[Pertynaks]]|następca=[[Septymiusz Sewer]]}} |
{{Władca-Cesarz rzymski|urząd=Cesarz rzymski|lata=[[193]]|poprzednik=[[Pertynaks]]|następca=[[Septymiusz Sewer]]}} |
||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
[[Kategoria:Rzymscy namiestnicy Dalmacji]] |
[[Kategoria:Rzymscy namiestnicy Dalmacji]] |
||
[[Kategoria:Urodzeni w 133]] |
[[Kategoria:Urodzeni w 133]] |
||
[[ |
[[Kategoria:Uzurpatorzy]] |
||
[[Kategoria:Zmarli w 193]] |
[[Kategoria:Zmarli w 193]] |
||
Wersja z 11:59, 16 sty 2012
Szablon:Cesarz rzymski infobox Marcus Didius Salvius Iulianus (ur. 24 stycznia 133, zm. 1 czerwca 193) – senator i cesarz rzymski.
Urodził w rodzinie ekwickiej, która wzbogaciła się na handlu. Julian nie poszedł w ślady swych przodków i wybrał karierę urzędniczą i wojskową. Był najpierw legatem legionu w prowincjach greckich, a potem namiestnikiem kilku prowincji m.in. Afryki, Belgiki, Dalmacji. Uchodził za wzorowego administratora i dobrego dowódcę. Sprawował również, prawdopodobnie dwukrotnie, konsulat.
Pod koniec 192 roku zginął cesarz Kommodus, a w marcu 193 pretorianie zabili jego następcę - Pertynaksa. Według historyka Kasjusza Diona, Didiusz dowiedział się o tym na uczcie. Podpity senator postanowił sam sięgnąć po cesarską purpurę. Udał się w tym celu do koszar pretorianów, licząc na ich poparcie w zamian za obietnicę wysokiego żołdu. W koszarach przelicytował prefekta pretorianów Emiliusza Letusa, który również chciał kupić władzę u swoich podkomendnych, oferując każdemu żołnierzowi gwardii 25 tysięcy sestercji.
Jednak na przełomie marca i kwietnia przeciwko Didiuszowi wystąpili i obwołali się cesarzami namiestnicy Panonii - Septymiusz Sewer, Brytanii - Klodiusz Albinus i Syrii - Pescenniusz Niger. Sewer ruszył na czele swoich legionów na Rzym i zdobył miasto. Didiusz Julian został zamordowany przez pretorianów 1 czerwca 193 roku. Umierając miał rzec, iż sprawując władzę nie uczynił nic złego i nikogo nie skazał na śmierć.