Promieniowanie beta: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
uzupełnienie, źródła/przypisy, drobne redakcyjne
WP:SK, lit., zmiana ilustracji, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Beta-minus Decay.svg|thumb|Emisja elektronu podczas [[Rozpad beta minus|rozpadu β<sup>−</sup>]] jądra atomu. Elektron ten powstaje obok [[proton]]u i [[neutrino|neutrina]] w wyniku rozpadu jednego z [[neutron]]ów]]
[[Plik:Betadecay.jpg|thumb|Emisja promieniowania beta i rozpad pojedynczego [[neutron]]u]]
'''Promieniowanie beta''' (promieniowanie β) – rodzaj [[promieniowanie jonizujące|promieniowania jonizującego]] wysyłanego przez promieniotwórcze [[jądro atomowe|jądra atomowe]] podczas [[reakcja jądrowa|przemiany jądrowej]]. Nazwa ma znaczenie historyczne – powstała, by odróżnić to promieniowanie od mniej przenikliwego [[promieniowanie alfa|promieniowania alfa]]. Promieniowanie beta i alfa zarejestrowane było po raz pierwszy przez [[Henri Becquerel|Becquerela]]. Oba promieniowania badał następnie [[Ernest Rutherford|Rutherford]], który wprowadził rozróżnienie między nimi. Miało to miejsce w roku 1899.
'''Promieniowanie beta''' (promieniowanie β) – rodzaj [[promieniowanie jonizujące|promieniowania jonizującego]] wysyłanego przez promieniotwórcze [[jądro atomowe|jądra atomowe]] podczas [[reakcja jądrowa|przemiany jądrowej]]. Nazwa ma znaczenie historyczne – powstała, by odróżnić to promieniowanie od mniej przenikliwego [[promieniowanie alfa|promieniowania alfa]]. Promieniowanie beta i alfa zarejestrowane były po raz pierwszy przez [[Henri Becquerel|Becquerela]], który opisał swoje wyniki w serii publikacji w latach 1896–1897. Oba rodzaje promieniowania badał następnie [[Ernest Rutherford|Rutherford]] i w roku 1899 opisał ich różny charakter<ref>{{Cytuj pismo | autor = E. Rutherford | tytuł = Uranium radiation and the electrical conduction produced by it | url = http://web.ihep.su/dbserv/compas/src/rutherford99/eng.pdf | czasopismo = Philosophical Magazine | wolumin = 47 | wydanie = 284 | strony = 109–163 | rok = 1899 | język = en }}</ref>. Promieniowanie beta powstaje podczas [[Rozpad beta|rozpadu β]]. W zależności od rodzaju tego rozpadu, jest ono strumieniem [[elektron]]ów (z [[Rozpad beta minus|rozpadu β<sup>−</sup>]]) lub [[pozyton]]ów (z [[Rozpad beta plus|rozpadu β<sup>+</sup>]]) poruszających się z prędkością porównywalną z [[prędkość światła|prędkością światła]]. Promieniowanie to jest silnie [[absorpcja promieniowania beta|pochłaniane]] przez [[materia (fizyka)|materię]].
Promieniowanie beta powstaje podczas [[rozpad beta|rozpadu beta]]. Jest strumieniem [[elektron]]ów lub [[pozyton]]ów poruszających się z prędkością porównywalną z [[prędkość światła|prędkością światła]]. Promieniowanie to jest ono silnie [[absorpcja promieniowania beta|pochłaniane]] przez [[materia (fizyka)|materię]].


Przykład przemiany, w której następuje emisja promieniowania beta:
Przykład przemiany, w której następuje emisja promieniowania beta:
Linia 12: Linia 11:
|- class="hintergrundfarbe6" style="text-align:center"
|- class="hintergrundfarbe6" style="text-align:center"
! nuklid
! nuklid
! energia<br>maksymalna
! energia<br />maksymalna
! [[powietrze]]
! [[powietrze]]
! [[szkło akrylowe|plexiglas]]
! [[szkło akrylowe|plexiglas]]
Linia 29: Linia 28:
|}
|}
{{clear}}
{{clear}}

== Zobacz też ==
== Zobacz też ==
* [[promieniowanie gamma]]
* [[promieniowanie gamma]]

{{Przypisy}}


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
#{{cytuj książkę |nazwisko =Strzałkowski | imię =Adam | autor link = | tytuł =Wstęp do fizyki jądra atomowego | wydawca =Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa| rok =1978 | strony = | isbn = }}
#{{cytuj książkę |nazwisko =Strzałkowski | imię =Adam | autor link = | tytuł =Wstęp do fizyki jądra atomowego | wydawca =Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa| rok =1978 | strony = | isbn =}}


[[Kategoria:Fizyka jądrowa]]
[[Kategoria:Fizyka jądrowa]]
[[Kategoria:Promieniowanie korpuskularne]]
[[Kategoria:Promieniowanie korpuskularne]]


{{Link GA|de}}
{{link GA|de}}


[[af:Betadeeltjie]]
[[af:Betadeeltjie]]

Wersja z 12:34, 1 lut 2013

Emisja elektronu podczas rozpadu β jądra atomu. Elektron ten powstaje obok protonu i neutrina w wyniku rozpadu jednego z neutronów

Promieniowanie beta (promieniowanie β) – rodzaj promieniowania jonizującego wysyłanego przez promieniotwórcze jądra atomowe podczas przemiany jądrowej. Nazwa ma znaczenie historyczne – powstała, by odróżnić to promieniowanie od mniej przenikliwego promieniowania alfa. Promieniowanie beta i alfa zarejestrowane były po raz pierwszy przez Becquerela, który opisał swoje wyniki w serii publikacji w latach 1896–1897. Oba rodzaje promieniowania badał następnie Rutherford i w roku 1899 opisał ich różny charakter[1]. Promieniowanie beta powstaje podczas rozpadu β. W zależności od rodzaju tego rozpadu, jest ono strumieniem elektronów (z rozpadu β) lub pozytonów (z rozpadu β+) poruszających się z prędkością porównywalną z prędkością światła. Promieniowanie to jest silnie pochłaniane przez materię.

Przykład przemiany, w której następuje emisja promieniowania beta:

Absorpcja promieniowania beta

Promieniowanie beta jest bardziej przenikliwe niż promieniowanie alfa o porównywalnej energii, natomiast jego absorpcja jest słabsza w porównaniu z promieniowaniem gamma. Zasięg promieniowania beta zależy od energii elektronów i gęstości substancji pochłaniającej. Energia z kolei zależy od rodzaju źródła. Ilustruje to tabela

nuklid energia
maksymalna
powietrze plexiglas szkło
3H 19 keV 8 cm
14C 156 keV 65 cm
35S 167 keV 70 cm
131I 600 keV 250 cm 2,6 mm
32P 1,71 MeV 710 cm 7,2 mm 4 mm


Zobacz też

  1. E. Rutherford. Uranium radiation and the electrical conduction produced by it. „Philosophical Magazine”. 47 (284), s. 109–163, 1899. (ang.). 

Bibliografia

  1. Adam Strzałkowski: Wstęp do fizyki jądra atomowego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978.

Szablon:Link GA