Grupa hydroksylowa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
REVVERT VVIKIVVANDALIZER |
|||
Linia 43: | Linia 43: | ||
[[Kategoria:Grupy funkcyjne|H]] |
[[Kategoria:Grupy funkcyjne|H]] |
||
[[ar:هيدروكسيل]] |
|||
[[be:Гідраксільная група]] |
|||
[[bg:Хидроксил]] |
|||
[[bs:Hidroksil grupa]] |
|||
[[ca:Grup hidroxil]] |
|||
[[cs:Hydroxyl]] |
|||
[[da:Hydroxylgruppe]] |
|||
[[de:Hydroxygruppe]] |
|||
[[et:Hüdroksüülrühm]] |
|||
[[en:Hydroxyl]] |
|||
[[es:Grupo hidroxilo]] |
|||
[[eo:Hidroksila grupo]] |
|||
[[fa:هیدروکسیل]] |
|||
[[fr:Hydroxyle]] |
|||
[[gl:Hidroxilo]] |
|||
[[ko:하이드록시기]] |
|||
[[hr:Hidroksil]] |
|||
[[id:Hidroksil]] |
|||
[[is:Hýdroxýl]] |
|||
[[it:Gruppo ossidrilico]] |
|||
[[he:הידרוקסיל]] |
|||
[[la:Hydroxydatum]] |
|||
[[mk:Хидроксилна група]] |
|||
[[nl:Hydroxylgroep]] |
|||
[[ja:ヒドロキシ基]] |
|||
[[no:Hydroksyl]] |
|||
[[nds:Hydroxyl-Grupp]] |
|||
[[pt:Hidroxila]] |
|||
[[ro:Grupă hidroxil]] |
|||
[[ru:Гидроксильная группа]] |
|||
[[sk:Hydroxyl]] |
|||
[[sr:Hidroksil]] |
|||
[[fi:Hydroksyyli]] |
|||
[[sv:Hydroxigrupp]] |
|||
[[ta:ஐதராக்சைல்]] |
|||
[[th:ไฮดรอกซิล]] |
|||
[[tr:Hidroksil]] |
|||
[[uk:Гідроксил]] |
|||
[[vi:Hiđrôxyl]] |
|||
[[zh:羟基]] |
Wersja z 19:56, 12 mar 2013
Szablon:Grupa chemiczna infobox Grupa hydroksylowa, grupa wodorotlenowa (-OH) – jednowartościowa grupa funkcyjna zbudowana z atomu tlenu i wodoru.
W związkach nieorganicznych grupa hydroksylowa związana z atomem metalu tworzy wodorotlenki i hydroksosole. W wodorotlenkach metali o małej elektroujemności grupa hydroksylowa związana jest z metalem wiązaniem jonowym-.
Grupa hydroksylowa związana z metalami tworzy zasady, w których wiązanie jonowe występuje między atomem tlenu i wodoru grupy hydroksylowej. Pod wpływem wody z kwasów oddysocjowuje jon wodorowy.
W chemii organicznej jest to grupa funkcyjna alkoholi i fenoli oraz stanowi fragment grupy karboksylowej, charakterystycznej dla kwasów karboksylowych.
Jeśli grupa -OH połączona jest z tetraedrycznym atomem węgla, to związek taki nosi nazwę alkoholu. W cząsteczkach alkoholi wielowodorotlenowych grupy -OH muszą być związane z różnymi atomami węgla. Układy zawierające dwie grupy -OH związane z tym samym atomem węgla są zazwyczaj nietrwałe. Tracą one cząsteczkę wody, przechodząc w związki zawierające wiązanie karbonylowe (>C=O).
Jeśli grupa -OH jest przyłączona do atomu węgla połączonego wiązaniem podwójnym z innym atomem węgla (oprócz układów aromatycznych), to wówczas takie połączenia nazywa się enolami. Enole są jednak bardzo nietrwałe i ulegają przegrupowaniu do związków zawierających grupy karbonylowe. Związki aromatyczne zawierające grupy hydroksylowe to fenole i polifenole.
Jeżeli atom węgla oprócz grupy hydroksylowej zawiera grupę karbonylową, to ugrupowanie takie nazywa się grupą karboksylową -COOH, charakterystyczną dla kwasów karboksylowych.
Związki, w których występują grupy hydroksylowe i inne grupy funkcyjne, nazywa się przez dodanie przedrostka hydroksy-, np. hydroksykwas i hydroksyamina.