Żegota Pauli: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Bibliografia: Ks. Witold Józef Kowalów, ''Ks. Michał Stanisław Głowacki "Świętopełk" (1804-1846). Folklorysta i współorganizator powstania'', Biały Dunajec - Ostróg 1999. |
|||
Linia 2: | Linia 2: | ||
'''Żegota Pauli''', właśc. (do 1831 r.) '''Ignacy Pauli''' (ur. [[1 lipca]] [[1814]] w [[Nowy Sącz|Nowym Saczu]], zm. [[20 października]] [[1895]] w [[Kraków|Krakowie]]) – polski [[Historia|historyk]] i [[archeologia|archeolog]], [[bibliotekarz]] i [[bibliografia|bibliograf]], badacz polskiej i słowiańskiej [[Kultura ludowa|kultury ludowej]], jeden z pierwszych polskich [[etnografia|etnografów]] i [[Krajoznawstwo|krajoznawców]]. |
'''Żegota Pauli''', właśc. (do 1831 r.) '''Ignacy Pauli''' (ur. [[1 lipca]] [[1814]] w [[Nowy Sącz|Nowym Saczu]], zm. [[20 października]] [[1895]] w [[Kraków|Krakowie]]) – polski [[Historia|historyk]] i [[archeologia|archeolog]], [[bibliotekarz]] i [[bibliografia|bibliograf]], badacz polskiej i słowiańskiej [[Kultura ludowa|kultury ludowej]], jeden z pierwszych polskich [[etnografia|etnografów]] i [[Krajoznawstwo|krajoznawców]]. |
||
Od najwcześniejszych lat interesował się wszystkimi tymi dziedzinami wiedzy, które łącznie mieścimy dziś w haśle "[[krajoznawstwo]]". Jeszcze jako uczeń nowosądeckiego gimnazjum odbył swą pierwszą podróż po [[Galicja (Europa Środkowa)|Galicji]] (m. in. w [[Pieniny]]), której opis ogłosił później pt. ''Wyimki z podróży po Galicyi w r. 1831''. Zawarł w nim m.in. szereg danych historycznych, opisy strojów i zwyczajów górali pienińskich oraz podania ludowe (w tym o [[Święta Kinga|św. Kindze]]). Ważny wpływ na jego późniejsze zainteresowania posiadał sądecki wikary i katecheta ks. [[Michał Głowacki]] "Świętopełk", później jeden z organizatorów „poruseństwa” chochołowskiego. W latach 1835/36 był więziony za kontakty z patriotyczną spiskową organizacją młodzieży lwowskiej. W latach 1840-42 podróżował po [[Beskidy|Beskidach]], docierając do [[Żywiec|Żywca]]. Od 1843 r. brał czynny udział w życiu literackim i politycznym [[Lwów|Lwowa]]. W 1854 r. odbył większą podróż w [[Tatry]] i na [[Spisz]]. Pracował jako bibliotekarz i konserwator archiwum [[Potoccy|Potockich]] w Krakowie, a następnie (od 1872 r.) w [[Biblioteka Jagiellońska|Bibliotece Jagiellońskiej]]. Poza wydanymi pozycjami pozostawił liczne materiały rękopiśmienne, m.in. tekę materiałów dotyczących Tatr i [[Podhale|Podhala]] (przechowywane w [[Biblioteka Jagiellońska|Bibliotece Jagiellońskiej]]). |
Od najwcześniejszych lat interesował się wszystkimi tymi dziedzinami wiedzy, które łącznie mieścimy dziś w haśle "[[krajoznawstwo]]". Jeszcze jako uczeń nowosądeckiego gimnazjum odbył swą pierwszą podróż po [[Galicja (Europa Środkowa)|Galicji]] (m. in. w [[Pieniny]]), której opis ogłosił później pt. ''Wyimki z podróży po Galicyi w r. 1831''. Zawarł w nim m.in. szereg danych historycznych, opisy strojów i zwyczajów górali pienińskich oraz podania ludowe (w tym o [[Święta Kinga|św. Kindze]]). Ważny wpływ na jego późniejsze zainteresowania posiadał sądecki wikary i katecheta ks. [[Michał Głowacki]] "Świętopełk", później jeden z organizatorów [[Powstanie chochołowskie|„poruseństwa” chochołowskiego]]. W latach 1835/36 był więziony za kontakty z patriotyczną spiskową organizacją młodzieży lwowskiej. W latach 1840-42 podróżował po [[Beskidy|Beskidach]], docierając do [[Żywiec|Żywca]]. Od 1843 r. brał czynny udział w życiu literackim i politycznym [[Lwów|Lwowa]]. W 1854 r. odbył większą podróż w [[Tatry]] i na [[Spisz]]. Pracował jako bibliotekarz i konserwator archiwum [[Potoccy|Potockich]] w Krakowie, a następnie (od 1872 r.) w [[Biblioteka Jagiellońska|Bibliotece Jagiellońskiej]]. Poza wydanymi pozycjami pozostawił liczne materiały rękopiśmienne, m.in. tekę materiałów dotyczących Tatr i [[Podhale|Podhala]] (przechowywane w [[Biblioteka Jagiellońska|Bibliotece Jagiellońskiej]]). |
||
W 1896 r. Pauli został uczczony w Krakowie tablicą pamiątkową na murze klasztoru bonifratrów, gdzie przez szereg lat mieszkał i gdzie zmarł. Płyta nagrobna Pauliego znajduje się na krakowskim [[Cmentarz Rakowicki|Cmentarzu Rakowickim]]. Upamiętnia go również epitafium w [[Kościół św. Anny w Krakowie|kościele św. Anny w Krakowie]]. |
W 1896 r. Pauli został uczczony w Krakowie tablicą pamiątkową na murze klasztoru [[Bonifratrzy|bonifratrów]], gdzie przez szereg lat mieszkał i gdzie zmarł. Płyta nagrobna Pauliego znajduje się na krakowskim [[Cmentarz Rakowicki|Cmentarzu Rakowickim]]. Upamiętnia go również epitafium w [[Kościół św. Anny w Krakowie|kościele św. Anny w Krakowie]]. |
||
=== Publikacje === |
=== Publikacje === |
Wersja z 20:13, 18 lip 2013
Żegota Pauli, właśc. (do 1831 r.) Ignacy Pauli (ur. 1 lipca 1814 w Nowym Saczu, zm. 20 października 1895 w Krakowie) – polski historyk i archeolog, bibliotekarz i bibliograf, badacz polskiej i słowiańskiej kultury ludowej, jeden z pierwszych polskich etnografów i krajoznawców.
Od najwcześniejszych lat interesował się wszystkimi tymi dziedzinami wiedzy, które łącznie mieścimy dziś w haśle "krajoznawstwo". Jeszcze jako uczeń nowosądeckiego gimnazjum odbył swą pierwszą podróż po Galicji (m. in. w Pieniny), której opis ogłosił później pt. Wyimki z podróży po Galicyi w r. 1831. Zawarł w nim m.in. szereg danych historycznych, opisy strojów i zwyczajów górali pienińskich oraz podania ludowe (w tym o św. Kindze). Ważny wpływ na jego późniejsze zainteresowania posiadał sądecki wikary i katecheta ks. Michał Głowacki "Świętopełk", później jeden z organizatorów „poruseństwa” chochołowskiego. W latach 1835/36 był więziony za kontakty z patriotyczną spiskową organizacją młodzieży lwowskiej. W latach 1840-42 podróżował po Beskidach, docierając do Żywca. Od 1843 r. brał czynny udział w życiu literackim i politycznym Lwowa. W 1854 r. odbył większą podróż w Tatry i na Spisz. Pracował jako bibliotekarz i konserwator archiwum Potockich w Krakowie, a następnie (od 1872 r.) w Bibliotece Jagiellońskiej. Poza wydanymi pozycjami pozostawił liczne materiały rękopiśmienne, m.in. tekę materiałów dotyczących Tatr i Podhala (przechowywane w Bibliotece Jagiellońskiej).
W 1896 r. Pauli został uczczony w Krakowie tablicą pamiątkową na murze klasztoru bonifratrów, gdzie przez szereg lat mieszkał i gdzie zmarł. Płyta nagrobna Pauliego znajduje się na krakowskim Cmentarzu Rakowickim. Upamiętnia go również epitafium w kościele św. Anny w Krakowie.
Publikacje
- Wyimki z podróży po Galicyi w r. 1831 ("Rozmaitości" nr 47-52/1835)
- Pieśni ludu polskiego w Galicji (1838)
- Pieśni ludu ruskiego w Galicji (t. 1-2, Lwów 1839-40)
- Pamiątki do życia i sprawy Samuela i Krzysztofa Zborowskich, Lwów 1846
- Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621, Kraków 1853
- Spór o Morskie Oko (Kraków 1891, odbitka z "Czasu")
Bibliografia
- Encyklopedia powszechna PWN, t. 5. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974.
- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- Ks. Witold Józef Kowalów, Ks. Michał Stanisław Głowacki "Świętopełk" (1804-1846). Folklorysta i współorganizator powstania, Biały Dunajec - Ostróg 1999.