Kosaciec bródkowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
lit., drobne techniczne, drobne redakcyjne
Linia 3: Linia 3:
|obrazek=Illustration Iris germanica0.jpg
|obrazek=Illustration Iris germanica0.jpg
|opis obrazka=
|opis obrazka=
|systematyka_ref=<ref name=apweb>{{cytuj stronę |url=http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/ | tytuł=Angiosperm Phylogeny Website | data dostępu=20010-01-26 | autor = Stevens P.F. | rok=2001– | język=en}}</ref>
|systematyka_ref=<ref name=apweb>{{cytuj stronę |url=http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/ | tytuł=Angiosperm Phylogeny Website | data dostępu=2010-01-26 | autor = Stevens P.F. | rok=2001– | język=en}}</ref>
|domena=[[eukarionty]]
|domena=[[eukarionty]]
|królestwo=[[rośliny]]
|królestwo=[[rośliny]]
Linia 14: Linia 14:
| rodzaj=[[kosaciec]]
| rodzaj=[[kosaciec]]
|gatunek=kosaciec bródkowy
|gatunek=kosaciec bródkowy
|łacina=Iris germanica
|łacina=Iris germanica
|autor=[[Karol Linneusz|L.]]
|autor=[[Karol Linneusz|L.]]
|cytat=[[Species Plantarum|Sp. pl. 1:38. 1753]]<ref name=grin>{{cytuj stronę |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?20310 |rok= |tytuł=Taxon: Iris ×germanica L. |opublikowany=USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network - (GRIN) | data dostępu=2010-05-16 |język=en}}</ref>.
|cytat=[[Species Plantarum|Sp. pl. 1:38. 1753]]<ref name=grin>{{cytuj stronę |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?20310 |tytuł=Taxon: Iris ×germanica L. |opublikowany=USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network (GRIN) | data dostępu=2010-05-16 |język=en}}</ref>.
|commons=Iris germanica
|commons=Iris germanica
}}
}}
[[Plik:Iris germanica Perigord.jpg|thumb|250px|Kwiat]]
[[Plik:Iris germanica Perigord.jpg|thumb|250px|Kwiat]]
'''Kosaciec bródkowy''', kosaciec niemiecki (''Iris germanica'' L.) – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[bylina (botanika)|byliny]] z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[kosaćcowate|kosaćcowatych]] (''Iridaceae''). Pochodzi prawdopodobnie z basenu [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]], [[uprawa roślin|uprawiany]] w wielu innych krajach<ref name=grin/>. Kwitnie w maju i na początku czerwca.
'''Kosaciec bródkowy''', kosaciec niemiecki (''Iris germanica'' L.) – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[bylina (botanika)|byliny]] z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[kosaćcowate|kosaćcowatych]] (''Iridaceae''). Pochodzi prawdopodobnie z basenu [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]], [[uprawa roślin|uprawiany]] w wielu innych krajach<ref name=grin/>. Kwitnie w maju i na początku czerwca.


== Morfologia ==
== Morfologia ==
Rośliny tego gatunku dorastają do ok. 80 cm wysokości. Mają szablaste [[liść|liście]] i rozgałęziony [[pęd (botanika)|pęd]] kwiatowy. Poszczególne [[kwiat]]y o budowie typowej dla kosaćców – zewnętrzne trzy listki [[okwiat]]u są odgięte, a trzy znajdujące się wewnątrz są wzniesione. Wzdłuż środkowej części listków wywiniętych na zewnątrz wyrastają krótkie włoski zwane bródką (stąd nazwa). Listki okwiatu są niebieskoliliowe, podczas gdy bródka ma barwę żółtą. Gatunek jest bardzo zmienny – uzyskano liczne [[kultywar|odmiany uprawne]] różniące się znacznie wielkością roślin i kwiatów<ref>{{cytuj książkę|autor=Kazimierz Grabowski, Joanna Krause, Anna Lisiecka, Krystyna Oszkinis, Stanisława Szczepaniak |tytuł=Rośliny ozdobne|wydawca=Państwowe Wydawnictwo Naukowe|miejsce=Warszawa|data=1990|strony=401|isbn=03-01-06672-5}}</ref>.
Rośliny tego gatunku dorastają do ok. 80 cm wysokości. Mają szablaste [[liść|liście]] i rozgałęziony [[pęd (botanika)|pęd]] kwiatowy. Poszczególne [[kwiat]]y o budowie typowej dla kosaćców – zewnętrzne trzy listki [[okwiat]]u są odgięte, a trzy znajdujące się wewnątrz są wzniesione. Wzdłuż środkowej części listków wywiniętych na zewnątrz wyrastają krótkie włoski zwane bródką (stąd nazwa). Listki okwiatu są niebiesko-liliowe, podczas gdy bródka ma barwę żółtą. Gatunek jest bardzo zmienny – uzyskano liczne [[kultywar|odmiany uprawne]] różniące się znacznie wielkością roślin i kwiatów<ref>{{cytuj książkę|autor=Kazimierz Grabowski, Joanna Krause, Anna Lisiecka, Krystyna Oszkinis, Stanisława Szczepaniak |tytuł=Rośliny ozdobne|wydawca=Państwowe Wydawnictwo Naukowe|miejsce=Warszawa|rok=1990|strony=401|isbn=03-01-06672-5}}</ref>.


== Zastosowanie i uprawa ==
== Zastosowanie i uprawa ==
Wymaga żyznych próchniczych gleb oraz słonecznego lub półcienistego miejsca. Źle rośnie na glebie kamienistej i piaszczystej. Zwłaszcza w okresie wzrostu i kwitnienia potrzebuje dużo wody. Kosaciec bródkowy stosowany jest na bylinowe rabaty jak również na kwiaty cięte. Rozmnażanie, a także przesadzanie, należy wykonywać od początku sierpnia do października<ref>{{cytuj stronę |url=http://rosliny.urzadzamy.pl/baza-roslin/byliny/kosaciec-brodkowy,5_147/ | tytuł=Kosaniec bródkowy | data dostępu=2013-04-01 | rok=2013 | język=pl}}</ref>.
Wymaga żyznych próchniczych gleb oraz słonecznego lub półcienistego miejsca. Źle rośnie na glebie kamienistej i piaszczystej. Zwłaszcza w okresie wzrostu i kwitnienia potrzebuje dużo wody. Kosaciec bródkowy stosowany jest na bylinowe rabaty jak również na kwiaty cięte. Rozmnażanie, a także przesadzanie, należy wykonywać od początku sierpnia do października<ref>{{cytuj stronę |url=http://rosliny.urzadzamy.pl/baza-roslin/byliny/kosaciec-brodkowy,5_147/ | tytuł=Kosaciec bródkowy | data dostępu=2013-04-01 | rok=2013 | język=pl}}</ref>.


{{Przypisy}}
{{Przypisy}}

Wersja z 18:04, 28 kwi 2015

Kosaciec bródkowy
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Klad

rośliny naczyniowe

Klad

rośliny nasienne

Klasa

okrytonasienne

Klad

jednoliścienne

Rząd

szparagowce

Rodzina

kosaćcowate

Rodzaj

kosaciec

Gatunek

kosaciec bródkowy

Nazwa systematyczna
{{{nazwa łacińska}}} L.
Sp. pl. 1:38. 1753[1].
Kwiat

Kosaciec bródkowy, kosaciec niemiecki (Iris germanica L.) – gatunek byliny z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). Pochodzi prawdopodobnie z basenu Morza Śródziemnego, uprawiany w wielu innych krajach[1]. Kwitnie w maju i na początku czerwca.

Morfologia

Rośliny tego gatunku dorastają do ok. 80 cm wysokości. Mają szablaste liście i rozgałęziony pęd kwiatowy. Poszczególne kwiaty o budowie typowej dla kosaćców – zewnętrzne trzy listki okwiatu są odgięte, a trzy znajdujące się wewnątrz są wzniesione. Wzdłuż środkowej części listków wywiniętych na zewnątrz wyrastają krótkie włoski zwane bródką (stąd nazwa). Listki okwiatu są niebiesko-liliowe, podczas gdy bródka ma barwę żółtą. Gatunek jest bardzo zmienny – uzyskano liczne odmiany uprawne różniące się znacznie wielkością roślin i kwiatów[3].

Zastosowanie i uprawa

Wymaga żyznych próchniczych gleb oraz słonecznego lub półcienistego miejsca. Źle rośnie na glebie kamienistej i piaszczystej. Zwłaszcza w okresie wzrostu i kwitnienia potrzebuje dużo wody. Kosaciec bródkowy stosowany jest na bylinowe rabaty jak również na kwiaty cięte. Rozmnażanie, a także przesadzanie, należy wykonywać od początku sierpnia do października[4].

  1. a b Taxon: Iris ×germanica L.. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network – (GRIN). [dostęp 2010-05-16]. (ang.).
  2. Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website. 2001–. [dostęp 2010-01-26]. (ang.).
  3. Kazimierz Grabowski, Joanna Krause, Anna Lisiecka, Krystyna Oszkinis, Stanisława Szczepaniak: Rośliny ozdobne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 401. ISBN 03-01-06672-5.
  4. Kosaciec bródkowy. 2013. [dostęp 2013-04-01]. (pol.).