Śmierć w Wenecji: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
m wstawiam Szablon:Kontrola autorytatywna |
||
Linia 20: | Linia 20: | ||
* [http://free.art.pl/tadzio/ Tadzio] – strona poświęcona miłości Tomasza Manna do Tadzia |
* [http://free.art.pl/tadzio/ Tadzio] – strona poświęcona miłości Tomasza Manna do Tadzia |
||
* [https://www.google.pl/search?q=%22W%C5%82adys%C5%82aw+Moes%22&hl=pl&rlz=1Q1GGLD_plPL600PL601&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=5c-GVZrjGqfaywORv5iQAQ&ved=0CCAQsAQ&biw=1024&bih=727#imgrc=eAxXQQgfi8OtkM%253A%3BMODHr8UzPhUNaM%3Bhttp%253A%252F%252Fthomasmann.free.fr%252Ftmtadzio01.JPG%3Bhttp%253A%252F%252Fthomasmann.free.fr%252Ftadzio.htm%3B191%3B295 Władysław Moes] – zdjęcia dorosłego Tadzia, czyli Władysława Moesa |
* [https://www.google.pl/search?q=%22W%C5%82adys%C5%82aw+Moes%22&hl=pl&rlz=1Q1GGLD_plPL600PL601&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=5c-GVZrjGqfaywORv5iQAQ&ved=0CCAQsAQ&biw=1024&bih=727#imgrc=eAxXQQgfi8OtkM%253A%3BMODHr8UzPhUNaM%3Bhttp%253A%252F%252Fthomasmann.free.fr%252Ftmtadzio01.JPG%3Bhttp%253A%252F%252Fthomasmann.free.fr%252Ftadzio.htm%3B191%3B295 Władysław Moes] – zdjęcia dorosłego Tadzia, czyli Władysława Moesa |
||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
[[Kategoria:Literatura LGBT]] |
[[Kategoria:Literatura LGBT]] |
Wersja z 09:25, 12 sie 2018
Śmierć w Wenecji (oryg. niem. Der Tod in Venedig) – nowela Tomasza Manna wydana w 1912 roku. Jest uważana za najważniejszą krótką formę Manna – również dlatego, że porusza homoseksualny wątek platonicznej miłości do młodego chłopca.
Opis fabuły
Nowela opowiada historię starzejącego się utytułowanego literata Gustawa von Aschenbacha, który udaje się w podróż do Wenecji, gdzie zakochuje się w polskim chłopcu Tadziu. Aschenbach spędza czas na plaży Lido i w hotelu, w pewnym stopniu śledząc chłopca i jego rodzinę. W momencie rozpaczy chce uciec z wydającej się mu duszną Wenecji – jednak przez przypadek zostaje. Okazuje się, że kufer z jego rzeczami zostaje wysłany przez pomyłkę niewłaściwym pociągiem. Wraca do Hotelu Kąpielowego. Ostatecznie pobyt w Wenecji doprowadza do jego śmierci, ponieważ wybucha epidemia cholery, na którą Aschenbach umiera, patrząc na bawiącego się z kolegami na plaży Tadzia. Uczucie do Tadzia przedstawione jest jako platoniczne uwielbienie dla piękna chłopca – które Aschenbach oddaje przez np. mityczne porównania chłopca do Feaka, Apolla.
Inspiracja
Tomasz Mann przebywał w 1912 roku z rodziną na wakacjach w Wenecji – gdzie, jak wspomina w pamiętnikach żona Manna Katja, zobaczył pierwowzór Tadzia. Prawdopodobnie był nim zmarły w 1986 roku Władysław Moes. Zmiana imienia miałaby być pomyłką Manna, który błędnie zinterpretował skrót imienia Władzio jako Adzio. Prototypem Gustawa von Aschenbacha był podziwiany przez Manna kompozytor austriacki i dyrygent, zmarły właśnie wtedy, Gustav Mahler. Pisarz zapożyczył od niego dla swej literackiej postaci imię oraz niektóre cechy fizyczne[1].
Odniesienia w kulturze
- W 1971 na kanwie książki powstał film Śmierć w Wenecji w reżyserii Luchino Viscontiego. W główną rolę wcielił się Dirk Bogarde. Fragment tego filmu został wykorzystany w polskiej komedii Chłopaki nie płaczą z 2001. Użyto sceny z Gustawem von Aschenbachem płynącym gondolą, zaś „gangsterzy” oglądający go spodziewali się filmu sensacyjnego, mając na uwadze sam tytuł filmu.
- W 1973 powstało libretto dla opery Śmierć w Wenecji autorstwa Benjamina Brittena.
Przypisy
- ↑ Bogusław Mucha, Tajemnica Śmierci w Wenecji, „Akant”, 1 sierpień 2011
Linki zewnętrzne
- Katarzyna T. Nowak, Tajemnica Tadzia – artykuł na temat inspiracji Tomasza Manna
- Tadzio – strona poświęcona miłości Tomasza Manna do Tadzia
- Władysław Moes – zdjęcia dorosłego Tadzia, czyli Władysława Moesa