Obligacja skarbowa: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Boty
1 384 760 edycji
Szoltys-bot (dyskusja | edycje)
Boty
536 211 edycji
Linia 13: Linia 13:


== Bezpieczeństwo ==
== Bezpieczeństwo ==
W teorii obligacje skarbowe są jedną z najbardziej bezpiecznych lokat nadwyżek kapitału na rynku. Ale obligacje skarbowe nie zawsze są przystanią bezpieczeństwa. Problemów z wykupem obligacji skarbowych w ostatnich latach doświadczyli np. wierzyciele [[Argentyna|Argentyny]] w 2001 r. Co więcej, pozycja prawna państwa pozwala nawet na ustawowe pozbycie problemu zadłużenia z tytułu obligacji, bez ogłaszania formalnego bankructwa. Rząd Argentyny umorzył obligacje mimo braku zgody wszystkich wierzycieli<ref>[https://buenosaires.trade.gov.pl/pl/przewodnik/article/detail,725,Zadluzenie_Argentyny.html Zadłużenie Argentyny] na stronach Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Buenos Aires [dostęp: 2014-06-29]</ref>.
W teorii obligacje skarbowe są jedną z najbardziej bezpiecznych lokat nadwyżek kapitału na rynku. Ale obligacje skarbowe nie zawsze są przystanią bezpieczeństwa. Problemów z wykupem obligacji skarbowych w ostatnich latach doświadczyli np. wierzyciele [[Argentyna|Argentyny]] w 2001 r. Co więcej, pozycja prawna państwa pozwala nawet na ustawowe pozbycie problemu zadłużenia z tytułu obligacji, bez ogłaszania formalnego bankructwa. Rząd Argentyny umorzył obligacje mimo braku zgody wszystkich wierzycieli<ref>[http://web.archive.org/web/20140903111354/https://buenosaires.trade.gov.pl/pl/przewodnik/article/detail,725,Zadluzenie_Argentyny.html Zadłużenie Argentyny] na stronach Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Buenos Aires [dostęp: 2014-06-29]</ref>.


== Polskie obligacje skarbowe ==
== Polskie obligacje skarbowe ==
Linia 23: Linia 23:
Obligacje detaliczne (oszczędnościowe) oferowane są przez Ministra Finansów głównie osobom fizycznym. Nabycie obligacji następuje w drodze transakcji zawartej przez telefon, przez internet lub w placówce [[Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski|PKO Banku Polskiego]]<ref>Patrz: strona internetowa Ministerstwa Finansów www.obligacjeskarbowe.pl , na której znajdują się aktualne informacje dotyczące nabywania obligacji oszczędnościowych</ref>. Mogą one być przedmiotem obrotu na [[rynek wtórny|rynku wtórnym]] nieregulowanym na podstawie umowy sprzedaży lub [[Umowa darowizny|darowizny]]. Nominał obligacji skarbowych detalicznych wynosi 100 zł albo 100 euro lub wielokrotność tej kwoty. Nabywcy obligacji detalicznych mogą posiadać prawo do przedterminowego wykupu dowolnej liczby obligacji przez emitenta (Ministra Finansów).
Obligacje detaliczne (oszczędnościowe) oferowane są przez Ministra Finansów głównie osobom fizycznym. Nabycie obligacji następuje w drodze transakcji zawartej przez telefon, przez internet lub w placówce [[Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski|PKO Banku Polskiego]]<ref>Patrz: strona internetowa Ministerstwa Finansów www.obligacjeskarbowe.pl , na której znajdują się aktualne informacje dotyczące nabywania obligacji oszczędnościowych</ref>. Mogą one być przedmiotem obrotu na [[rynek wtórny|rynku wtórnym]] nieregulowanym na podstawie umowy sprzedaży lub [[Umowa darowizny|darowizny]]. Nominał obligacji skarbowych detalicznych wynosi 100 zł albo 100 euro lub wielokrotność tej kwoty. Nabywcy obligacji detalicznych mogą posiadać prawo do przedterminowego wykupu dowolnej liczby obligacji przez emitenta (Ministra Finansów).


Najpopularniejsze obligacje detaliczne to obligacje 2-, 3-, 4- i 10-letnie. Nieregularnie oferowane są także obligacje o nietypowych parametrach, np. 7-miesięczne lub 13-miesięczne o rosnącym [[stopa procentowa|oprocentowaniu]] (obligacje z serii KOS – krótkookresowa obligacja oszczędnościowa<ref>Szczegóły przykładowej emisji obligacji KOS1214 można znaleźć w liście emisyjnym nr 47/2013 Ministra Finansów z dn 24 października 2013 r.; wyszukiwarka listów emisyjnych dostępna na http://www.finanse.mf.gov.pl/dlug-publiczny/obligacje-detaliczne/wyszukiwarka-listow-emisyjnych1</ref>). Obligacje detaliczne mogą mieć oprocentowanie stałe lub zmienne – uzależnione od stopy inflacji czy stawek [[WIBOR]].
Najpopularniejsze obligacje detaliczne to obligacje 2-, 3-, 4- i 10-letnie. Nieregularnie oferowane są także obligacje o nietypowych parametrach, np. 7-miesięczne lub 13-miesięczne o rosnącym [[stopa procentowa|oprocentowaniu]] (obligacje z serii KOS – krótkookresowa obligacja oszczędnościowa<ref>Szczegóły przykładowej emisji obligacji KOS1214 można znaleźć w liście emisyjnym nr 47/2013 Ministra Finansów z dn 24 października 2013 r.; wyszukiwarka listów emisyjnych dostępna na http://web.archive.org/web/20140904004458/http://www.finanse.mf.gov.pl/dlug-publiczny/obligacje-detaliczne/wyszukiwarka-listow-emisyjnych1</ref>). Obligacje detaliczne mogą mieć oprocentowanie stałe lub zmienne – uzależnione od stopy inflacji czy stawek [[WIBOR]].


=== Obligacje hurtowe ===
=== Obligacje hurtowe ===
Obligacje hurtowe dostępne są zarówno dla osób fizycznych, jak i osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej. Rynek pierwotny ma formę przetargów organizowanych przez [[Narodowy Bank Polski]], w których udział biorą tzw. dealerzy skarbowych papierów wartościowych wyłaniani przez Ministra Finansów w drodze konkursu<ref>Lista Dealerów Skarbowych Papierów Wartościowych w roku 2014 zawiera 14 podmiotów; w większości są to banki (http://www.finanse.mf.gov.pl/dlug-publiczny/dealerzy-skarbowych-papierow-wartosciowych/informacje-podstawowe)</ref>. Obrót na rynku wtórnym może się odbywać w ramach bezpośrednich transakcji kupna-sprzedaży (tzw. rynek OTC – ''over the counter''), na platformie elektronicznej TreasuryBondSpot Poland oraz w systemie obrotu instrumentami dłużnymi [[Catalyst (ekonomia)|Catalyst]] na rynku giełdowym GPW (inwestorzy detaliczni), a także na hurtowym rynku regulowanym pozagiełdowym (organizowanym przez [[BondSpot]]).
Obligacje hurtowe dostępne są zarówno dla osób fizycznych, jak i osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej. Rynek pierwotny ma formę przetargów organizowanych przez [[Narodowy Bank Polski]], w których udział biorą tzw. dealerzy skarbowych papierów wartościowych wyłaniani przez Ministra Finansów w drodze konkursu<ref>Lista Dealerów Skarbowych Papierów Wartościowych w roku 2014 zawiera 14 podmiotów; w większości są to banki (http://archive.is/20140810175310/http://www.finanse.mf.gov.pl/dlug-publiczny/dealerzy-skarbowych-papierow-wartosciowych/informacje-podstawowe)</ref>. Obrót na rynku wtórnym może się odbywać w ramach bezpośrednich transakcji kupna-sprzedaży (tzw. rynek OTC – ''over the counter''), na platformie elektronicznej TreasuryBondSpot Poland oraz w systemie obrotu instrumentami dłużnymi [[Catalyst (ekonomia)|Catalyst]] na rynku giełdowym GPW (inwestorzy detaliczni), a także na hurtowym rynku regulowanym pozagiełdowym (organizowanym przez [[BondSpot]]).


Terminy zapadalności obligacji skarbowych hurtowych to 1 rok, 2 lata, 5 lat i 10 lat. Obligacje hurtowe mogą mieć oprocentowanie stałe lub zmienne, które zazwyczaj jest uzależnione od stawek WIBOR albo stopy inflacji.
Terminy zapadalności obligacji skarbowych hurtowych to 1 rok, 2 lata, 5 lat i 10 lat. Obligacje hurtowe mogą mieć oprocentowanie stałe lub zmienne, które zazwyczaj jest uzależnione od stawek WIBOR albo stopy inflacji.
Linia 43: Linia 43:
== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.obligacjeskarbowe.pl/ Obligacje skarbowe]
* [http://www.obligacjeskarbowe.pl/ Obligacje skarbowe]
* [http://www.finanse.mf.gov.pl/pl/dlug-publiczny/informacje-podstawowe Informacje o długu publicznym na stronie Ministerstwa Finansów]
* [http://web.archive.org/web/20140904004503/http://www.finanse.mf.gov.pl/pl/dlug-publiczny/informacje-podstawowe Informacje o długu publicznym na stronie Ministerstwa Finansów]
* [http://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/BASLeksykon.xsp?t=s&id=1C0E1B6A4655B94BC1257A620031C5E1&q=obligacja%20skarbowa Leksykon budżetowy Biura Analiz Sejmowych – Obligacja skarbowa]
* [http://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/BASLeksykon.xsp?t=s&id=1C0E1B6A4655B94BC1257A620031C5E1&q=obligacja%20skarbowa Leksykon budżetowy Biura Analiz Sejmowych – Obligacja skarbowa]
* [http://gpwcatalyst.pl/notowania_obligacji_skarbowych Notowania obligacji skarbowych]
* [http://gpwcatalyst.pl/notowania_obligacji_skarbowych Notowania obligacji skarbowych]

Wersja z 13:34, 26 sty 2019

Obligacja z 1951

Obligacja skarbowa – dłużny papier wartościowy emitowany przez rząd. Obligacje skarbowe są jednym z podstawowych instrumentów dłużnych, które są przedmiotem obrotu na światowych rynkach finansowych. Obligacje skarbowe są papierami wartościowymi emitowanymi przez Ministra Finansów[1]. Minister finansów pożycza od nabywcy obligacji określoną sumę pieniędzy i zobowiązuje się ją zwrócić wraz z należnymi odsetkami (wykupić obligacje) w określonym czasie. Za zobowiązania wynikające z tytułu emisji skarbowych papierów wartościowych Skarb Państwa odpowiada całym swoim majątkiem. Wspomniana odpowiedzialność ma formę odpowiedzialności finansowej, której skutki ujmuje się w ustawie budżetowej[2].

Przychody uzyskane ze sprzedaży obligacji są przeznaczone na finansowanie deficytu budżetu państwa.

Termin do zapadalności obligacji skarbowych jest dłuższy niż 1 rok. Emitowane przez Ministra Finansów papiery dłużne o zapadalności poniżej 1 roku noszą nazwę bonów skarbowych. Świadczenia wynikające z obligacji skarbowych mogą mieć charakter pieniężny (odsetki, dyskonto) lub niepieniężny (akcje spółki, której właścicielem jest Skarb Państwa).

Ze względu na kryterium zasad ustalania odsetek obligacje skarbowe możemy podzielić na[3]:

  • zerokuponowe (sprzedaż następuje z dyskontem, zaś w terminie wykupu posiadacz obligacji otrzymuje jej wartość nominalną),
  • o stałej stopie procentowej (oprocentowanie jest stałe i znane posiadaczowi obligacji od momentu zawarcia kontraktu),
  • o zmiennej stopie procentowej (zależne od stopy referencyjnej, która jest znana posiadaczowi obligacji na początku każdego okresu odsetkowego),
  • indeksowane (szczególny przypadek obligacji o zmiennym oprocentowaniu, w którym oprocentowanie jest zależne od określonego wskaźnika, np. stopy inflacji).

Bezpieczeństwo

W teorii obligacje skarbowe są jedną z najbardziej bezpiecznych lokat nadwyżek kapitału na rynku. Ale obligacje skarbowe nie zawsze są przystanią bezpieczeństwa. Problemów z wykupem obligacji skarbowych w ostatnich latach doświadczyli np. wierzyciele Argentyny w 2001 r. Co więcej, pozycja prawna państwa pozwala nawet na ustawowe pozbycie problemu zadłużenia z tytułu obligacji, bez ogłaszania formalnego bankructwa. Rząd Argentyny umorzył obligacje mimo braku zgody wszystkich wierzycieli[4].

Polskie obligacje skarbowe

Polskie obligacje skarbowe dzielą się na dwie grupy:

  • obligacje detaliczne,
  • obligacje hurtowe.

Obligacje detaliczne

Obligacje detaliczne (oszczędnościowe) oferowane są przez Ministra Finansów głównie osobom fizycznym. Nabycie obligacji następuje w drodze transakcji zawartej przez telefon, przez internet lub w placówce PKO Banku Polskiego[5]. Mogą one być przedmiotem obrotu na rynku wtórnym nieregulowanym na podstawie umowy sprzedaży lub darowizny. Nominał obligacji skarbowych detalicznych wynosi 100 zł albo 100 euro lub wielokrotność tej kwoty. Nabywcy obligacji detalicznych mogą posiadać prawo do przedterminowego wykupu dowolnej liczby obligacji przez emitenta (Ministra Finansów).

Najpopularniejsze obligacje detaliczne to obligacje 2-, 3-, 4- i 10-letnie. Nieregularnie oferowane są także obligacje o nietypowych parametrach, np. 7-miesięczne lub 13-miesięczne o rosnącym oprocentowaniu (obligacje z serii KOS – krótkookresowa obligacja oszczędnościowa[6]). Obligacje detaliczne mogą mieć oprocentowanie stałe lub zmienne – uzależnione od stopy inflacji czy stawek WIBOR.

Obligacje hurtowe

Obligacje hurtowe dostępne są zarówno dla osób fizycznych, jak i osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej. Rynek pierwotny ma formę przetargów organizowanych przez Narodowy Bank Polski, w których udział biorą tzw. dealerzy skarbowych papierów wartościowych wyłaniani przez Ministra Finansów w drodze konkursu[7]. Obrót na rynku wtórnym może się odbywać w ramach bezpośrednich transakcji kupna-sprzedaży (tzw. rynek OTC – over the counter), na platformie elektronicznej TreasuryBondSpot Poland oraz w systemie obrotu instrumentami dłużnymi Catalyst na rynku giełdowym GPW (inwestorzy detaliczni), a także na hurtowym rynku regulowanym pozagiełdowym (organizowanym przez BondSpot).

Terminy zapadalności obligacji skarbowych hurtowych to 1 rok, 2 lata, 5 lat i 10 lat. Obligacje hurtowe mogą mieć oprocentowanie stałe lub zmienne, które zazwyczaj jest uzależnione od stawek WIBOR albo stopy inflacji.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Art. 95 ust. 3 ustawy z dnia 17 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2077, z późn. zm.) stanowi, że „Skarbowe papiery wartościowe opiewające na świadczenia pieniężne mogą być emitowane lub wystawiane wyłącznie przez Ministra Finansów”.
  2. ↑ Art. 95 ust 6 ustawy o finansach publicznych stanowi, że „Skarb Państwa odpowiada całym majątkiem za zobowiązania wynikające z wyemitowanych lub wystawionych skarbowych papierów wartościowych”.Szerzej na temat interpretacji tego przepisu w: M. Panfil, „Prawne uwarunkowania długu Skarbu Państwa”, Monografia Lex 2011 oraz C. Kosikowski, „Finanse Publiczne. Komentarz, Warszawa 2007.
  3. ↑ obligacje | strona dotyczy obligacji [online], obligacje.inwestowanie.org [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  4. ↑ Zadłużenie Argentyny na stronach Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Buenos Aires [dostęp: 2014-06-29]
  5. ↑ Patrz: strona internetowa Ministerstwa Finansów www.obligacjeskarbowe.pl , na której znajdują się aktualne informacje dotyczące nabywania obligacji oszczędnościowych
  6. ↑ Szczegóły przykładowej emisji obligacji KOS1214 można znaleźć w liście emisyjnym nr 47/2013 Ministra Finansów z dn 24 października 2013 r.; wyszukiwarka listów emisyjnych dostępna na http://web.archive.org/web/20140904004458/http://www.finanse.mf.gov.pl/dlug-publiczny/obligacje-detaliczne/wyszukiwarka-listow-emisyjnych1
  7. ↑ Lista Dealerów Skarbowych Papierów Wartościowych w roku 2014 zawiera 14 podmiotów; w większości są to banki (http://archive.is/20140810175310/http://www.finanse.mf.gov.pl/dlug-publiczny/dealerzy-skarbowych-papierow-wartosciowych/informacje-podstawowe)

Bibliografia

  • Ustawa z dnia 17 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2077, z późn. zm.).
  • System finansowy w Polsce, red: Pietrzak B., Polański Z., Woźniak B. Warszawa: PWN 2008.
  • Jajuga K., Jajuga T, Inwestycje. Instrumenty finansowe. Aktywa niefinansowe. Ryzyko finansowe. Inżynieria finansowa. Warszawa: PWN 2006.

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Obligacja_skarbowa&oldid=55698623”