Julian Gazda: Różnice pomiędzy wersjami

Julian Gazda
	; ppor. Julian Gazda w czasie służby w 8 p.p. Legionów
	major
Data i miejsce urodzenia	8 stycznia 1892 ; Rudnik nad Sanem
Data i miejsce śmierci	7 lipca1949 ; Nowy Jork
	Przebieg służby
Siły zbrojne	Legiony Polskie,; Wojsko Polskie
Jednostki	37 Pułk Piechoty
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa,; wojna polsko-bolszewicka

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 23:24, 11 lip 2019

Julian Seweryn Tadeusz Gazda (ur. 8 stycznia 1892 w Rudniku nad Sanem, zm. 7 lipca 1949 w Nowym Jorku) – żołnierz Legionów Polskich, major rezerwy piechoty Wojska Polskiego, więzień obozów niemieckich podczas II wojny światowej.

Życiorys

Urodził się 8 stycznia 1892^[1]^[2]. Syn Edwarda i Anieli z Koszałków. Miał trzy siostry: Stanisławę (Kuńciów), Bronisławę (Rączka), Zofię (Sebastyańska), Walerię (Krzewicka). Szkołę powszechną ukończył w Rudniku w 1903 r, a gimnazjum w Jarosławiu, gdzie zdał maturę w 1911 r. Rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie – Wydział Prawa i Umiejętności Politycznych. Tam zetknął się z ruchem legionowym. Przerwał studia ze względu na trudności materialne. Rozpoczął pracę w Kasie Zaliczkowej w Rudniku.

Wraz z przyszłym szwagrem Maksymilianem Węgrzynkiem założył Związek Strzelecki w Rudniku. Z oddziałem tym (20 osób) wyruszył 21 sierpnia 1914 r. do Legionów Piłsudskiego do Krakowa. Jako 1 komp.VI bat.p.p. oddział został wcielony do Kompanii Rzeszowskiej. Brał udział w walkach pod Laskami, Brzechowem i nad Nidą, a potem z 1 p.p Legionów w kampanii wołyńskiej nad Styrem w reducie Piłsudskiego i w bitwie pod Kostiuchnówką. Od 1918 r. w 8 p.p. Legionów w całej kampanii ukraińskiej i wojnie bolszewickiej. Ranny w stopę (trafiony podczas dosiadania konia).

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Zweryfikowany w stopniu porucznika piechoty. Do stopnia kapitana rezerwy piechoty ze starszeństwem został awansowany 1 czerwca 1919 r. (561 lok.). Urlopowany w 1921 r. dla dokończenia studiów.

W 1924 był oficerem rezerwowym rezerwowym 37 Pułku Piechoty. Studia prawnicze na Uniwersytecie Lwowskim ukończył eksternistycznie w 1926 r.

W latach 30. pełnił funkcję prezesa oddziału Związku Legionistów Polskich w Nisku^[3]. Był plenipotentem majątku Gerharda Franckego (Zarząd Dóbr i Zakładów Przemysłowych w Nisku).

Zdemobilizowany w 1939 r. w stopniu majora.

Aresztowany przez Niemców 17 maja 1940 r., po czym – wraz z grupą ponad 758 młodych Polaków – 14 czerwca 1940 został przewieziony z Tarnowa do obozu KL Auschwitz – był to pierwszy masowy transport do Auschwitz^[2]. W obozie otrzymał numer obozowy 337. Na dworcu PKP w Tarnowie znajduje się tablica z nazwiskami pierwszych więźniów wywożonych do Auschwitz – jest wśród nich Julian Gazda.

W 1942 został przeniesiony do obozu KL Mauthausen-Gusen (nr 1476 i 46692).

Po wyzwoleniu przez Amerykanów był w Linzu (Obóz polski nr. 70 Katzenau), nast. od 1947 r. w USA, gdzie zamieszkał u rodziny żony. Pracował w redakcji „Nowy Świat”.

Zmarł w Nowym Jorku w 1949 r.

Ślub z Aleksandrą Heleną Wyrzyk h. Lubicz (ur. 1896) w listopadzie 1922 r. w Przeworsku. Mieli dwoje dzieci Alina (Olko) *1923 r. i Władysław Leszek *1927 r.

Przypisy

↑ Oficerowie. Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. [dostęp 31 marca 2015].
↑ ^a ^b Pierwszy Transport do KL Auschwitz. chsro.pl. [dostęp 2017-01-03].
↑ Związek Legionistów Polskich 1936-1938. Sprawozdanie Komendy Naczelnej Związku Legionistów Polskich. Warszawa: 1938, s. 76.

Bibliografia

Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Julian Gazda. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2016-04-16].
Dokumenty archiwalne w posiadaniu rodziny.
Związek Legionistów Polskich 1936-1938. Sprawozdanie Komendy Naczelnej Związku Legionistów Polskich. Warszawa: 1938, s. 76.
http://bip.muzeum.stalowawola.pl

Zobacz też

Zdzisław Londoński – także legionista, związany z Niskiem i więzień pierwszego transportu do Auschwitz

[1] Oficerowie. Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. [dostęp 31 marca 2015].

[KL-2] Pierwszy Transport do KL Auschwitz. chsro.pl. [dostęp 2017-01-03].

[3] Związek Legionistów Polskich 1936-1938. Sprawozdanie Komendy Naczelnej Związku Legionistów Polskich. Warszawa: 1938, s. 76.

[1]

[2]

[3]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-[[Plik:Dokument0043a.jpg|mały|ppor. Julian Gazda w Legionach]]
 {{Żołnierz infobox
  |imię i nazwisko     = Julian Gazda
@@ Linia 6: / Linia 5: @@
  |rodzaj wojsk        = lądowe
  |zwycięstwa          =
- |grafika             =
+ |grafika             = Dokument0043a.jpg
- |opis grafiki        =
+ |opis grafiki        = ppor. Julian Gazda w czasie służby w 8 p.p. Legionów
  |stopień grafika     = PL Epolet mjr.svg
  |stopień             = major
@@ Linia 25: / Linia 24: @@
  |wikicytaty          =
 }}
+[[Plik:List Juliana Gazdy z KL Auschwitz.jpg|mały|'''List Juliana Gazdy z KL Auschwitz''']]
 '''Julian Seweryn Tadeusz Gazda''' (ur. [[8 stycznia]] [[1892]] w [[Rudnik nad Sanem|Rudniku nad Sanem]], zm.  [[1949|7 lipca 1949]] w  Nowym Jorku) – żołnierz [[Legiony Polskie (1914–1918)|Legionów Polskich]], [[Major(ranga)|major]] rezerwy [[Piechota II RP|piechoty]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojska Polskiego]], więzień [[Obozy niemieckie 1933–1945|obozów niemieckich]] podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]].
@@ Linia 48: / Linia 48: @@
 Zmarł w Nowym Jorku w 1949 r.
-Ślub z '''Aleksandrą Heleną Wyrzyk''' h. Lubicz (ur. 1896) w listopadzie 1922 r. w Przeworsku.
+Ślub z '''Aleksandrą Heleną Wyrzyk''' h. Lubicz (ur. 1896) w listopadzie 1922 r. w Przeworsku. Mieli dwoje dzieci '''Alina (Olko)''' *1923 r. i '''Władysław Leszek''' *1927 r. &nbsp;
-[[Plik:List Juliana Gazdy z KL Auschwitz.jpg|mały|'''List Juliana Gazdy z KL Auschwitz''']]
-Mieli dwoje dzieci '''Alina (Olko)''' *1923 r. i '''Władysław Leszek''' *1927 r.
 == Przypisy ==