Timon (Lacertidae): Różnice pomiędzy wersjami

	Timon
	Tschudi, 1836
	; Przedstawiciel rodzaju – jaszczurka perłowa (T. lepidus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Rząd	łuskonośne
Infrarząd	Scincomorpha
Rodzina	jaszczurkowate
Rodzaj	Timon
	Typ nomenklatoryczny
	Lacerta lepida Daudin, 1802
Synonimy
	Thimon Agassiz, 1846;
	Thimon Agassiz, 1846;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 15:25, 14 sty 2020

Timon – rodzaj jaszczurki z rodziny jaszczurkowatych (Lacertidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowo-zachodniej Europie, północnej Afryce i południowo-zachodniej Azji^[2].

Morfologia

Gatunki z tego rależą do niego jedne z największych przedstawicieli Lacertidae, o długości od czubka pyska do kloaki mogącej przekraczać 20 cm. Samce osiągają większe rozmiary od samic^[3].

Systematyka

Etymologia

Timon (Thimon): być może do sztuki Williama Shakespeare’a zatytułowanej Tymon Ateńczyk (ang. Timon of Athens)^[4].

Podział systematyczny

Timon jest grupą monofiletyczną, najbliżej spokrewnioną z rodzajem Lacerta^[5]^[6]. Rozdzielenie się tych dwóch linii ewolucyjnych nastąpiło prawdopodobnie około 18,5 mln lat temu, natomiast podział samego rodzaju Timon na dwa główne klady zaszedł około 14,5 mln lat temu^[5]^[6].

Do rodzaju tradycyjnie zaliczano cztery gatunki^[3], jednak do rangi odrębnych gatunków podniesione zostały T. kurdistanicus, dawniej uznawany za podgatunek T. princeps, oraz T. nevadensis^[5]^[6]. Do rodzaju należą następujące gatunki^[2]:

Kladogram rodzaju według Ahmadzadeha i współpracowników (2016), z podanym szacowanym czasem rozejścia się poszczególnych linii ewolucyjnych (w milionach lat)^[6]

Timon 14,46

7,88

	T. kurdistanicus

	T. princeps

7,42

5,98

	T. tangitanus

	T. pater

5,66

	T. lepidus

	T. nevadensis

Przypisy

↑ J.J. von Tschudi. Ueber ein neues Subgenus von Lacerta Cuv. „Isis von Oken”. 29, s. 551, 1836. (niem.).
↑ ^a ^b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Timon. The Reptile Database. [dostęp 2018-12-16]. (ang.).
↑ ^a ^b E.N. Arnold, O. Arribas & S. Carranza. Systematics of the Palaearctic and Oriental lizard tribe Lacertini (Squamata: Lacertidae: Lacertinae), with descriptions of eight new genera. „Zootaxa”. 1430, s. 1–86, 2007. ISBN 978-1-86977-098-3. (ang.).
↑ Reptilia. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 44. (łac.).
↑ ^a ^b ^c F. Ahmadzadeh, M.A. Carretero, D.J. Harris, A. Perera & W. Böhme. A molecular phylogeny of the eastern group of ocellated lizard genus Timon (Sauria: Lacertidae) based on mitochondrial and nuclear DNA sequences. „Amphibia-Reptilia”. 33 (1), s. 1–10, 2012. DOI: 10.1163/156853811X619718. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d F. Ahmadzadeh, M. Flecks, M.A. Carretero, W. Böhme, F. Ihlow, P. Kapli, A. Miraldo & D. Rödder. Separate histories in both sides of the Mediterranean: phylogeny and niche evolution of ocellated lizards. „Journal of Biogeography”. 43 (6), s. 1242–1253, 2016. DOI: 10.1111/jbi.12703. (ang.).

[Tschudi-1] J.J. von Tschudi. Ueber ein neues Subgenus von Lacerta Cuv. „Isis von Oken”. 29, s. 551, 1836. (niem.).

[Uetz&Hallermann-2] P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Timon. The Reptile Database. [dostęp 2018-12-16]. (ang.).

[Arnold&inni-3] E.N. Arnold, O. Arribas & S. Carranza. Systematics of the Palaearctic and Oriental lizard tribe Lacertini (Squamata: Lacertidae: Lacertinae), with descriptions of eight new genera. „Zootaxa”. 1430, s. 1–86, 2007. ISBN 978-1-86977-098-3. (ang.).

[Agassiz-4] Reptilia. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 44. (łac.).

[Ahmadzadeh&innia-5] F. Ahmadzadeh, M.A. Carretero, D.J. Harris, A. Perera & W. Böhme. A molecular phylogeny of the eastern group of ocellated lizard genus Timon (Sauria: Lacertidae) based on mitochondrial and nuclear DNA sequences. „Amphibia-Reptilia”. 33 (1), s. 1–10, 2012. DOI: 10.1163/156853811X619718. (ang.).

[Ahmadzadeh&innib-6] F. Ahmadzadeh, M. Flecks, M.A. Carretero, W. Böhme, F. Ihlow, P. Kapli, A. Miraldo & D. Rödder. Separate histories in both sides of the Mediterranean: phylogeny and niche evolution of ocellated lizards. „Journal of Biogeography”. 43 (6), s. 1242–1253, 2016. DOI: 10.1111/jbi.12703. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

@@ Linia 57: / Linia 57: @@
  | 1.2.1.1 = &nbsp;''[[Timon tangitanus|T. tangitanus]]''
  | 1.2.1.2 = &nbsp;''[[Timon pater|T. pater]]''
- | 1.2.3 = &nbsp;5,66&nbsp;
+ | 1.2.2 = &nbsp;5,66&nbsp;
- | 1.2.3.1 = &nbsp;''[[jaszczurka perłowa|T. lepidus]]''
+ | 1.2.2.1 = &nbsp;''[[jaszczurka perłowa|T. lepidus]]''
- | 1.2.3.2 = &nbsp;''[[Timon nevadensis|T. nevadensis]]''
+ | 1.2.2.2 = &nbsp;''[[Timon nevadensis|T. nevadensis]]''
 }}
 == Przypisy ==
 {{Przypisy|
-# <ref name="Tschudi">{{cytuj pismo |autor = J.J. von Tschudi|tytuł = Ueber ein neues Subgenus von Lacerta Cuv|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/47586#page/310/mode/1up|czasopismo = Isis von Oken| wolumin = 29|wydanie = |strony = 551|rok = 1836|język = de}}</ref>
+# <ref name="Tschudi">{{cytuj pismo |autor = J.J. von Tschudi|tytuł = Ueber ein neues Subgenus von Lacerta Cuv|url = https://biodiversitylibrary.org/page/13245720 |czasopismo = Isis von Oken| wolumin = 29|wydanie = |strony = 551|rok = 1836|język = de}}</ref>
 # <ref name="Agassiz">{{cytuj książkę| autor = L. Agassiz| tytuł = Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/105020#page/9/mode/1up|rozdział = Reptilia| adres rozdziału = http://www.summagallicana.it/Agassiz_nomenclator_zoologicus/Reptilia.htm| rok = 1842–1846|wydawca = Jent et Gassmann|miejsce = Soloduri | strony = 44|język = la}}</ref>
-# <ref name="Uetz&Hallermann">{{cytuj stronę | url = http://reptile-database.reptarium.cz/advanced_search?genus=Timon&exact%5B0%5D=genus&submit=Search| tytuł = Genus: ''Timon''| opublikowany = The Reptile Database | data dostępu = 2018-12-16| autor = P. Uetz & J. Hallermann| język = en }}</ref>
+# <ref name="Uetz&Hallermann">{{cytuj stronę | url = http://reptile-database.reptarium.cz/advanced_search?genus=Timon&exact%5B0%5D=genus&submit=Search| tytuł = Genus: ''Timon''| opublikowany = The Reptile Database | data dostępu = 2018-12-16| autor = P. Uetz & J. Hallermann| język = en}}</ref>
-# <ref name="Ahmadzadeh&innia">{{Cytuj pismo |autor=F. Ahmadzadeh, M.A. Carretero, D.J. Harris, A. Perera & W. Böhme |tytuł=A molecular phylogeny of the eastern group of ocellated lizard genus <em>Timon</em> (Sauria: Lacertidae) based on mitochondrial and nuclear DNA sequences |czasopismo=Amphibia-Reptilia |wolumin=33 |wydanie=1 |strony=1–10 |rok=2012 |doi=10.1163/156853811X619718 |język=en}}</ref>
+# <ref name="Ahmadzadeh&innia">{{Cytuj pismo |autor=F. Ahmadzadeh, M.A. Carretero, D.J. Harris, A. Perera & W. Böhme |tytuł=A molecular phylogeny of the eastern group of ocellated lizard genus ''Timon'' (Sauria: Lacertidae) based on mitochondrial and nuclear DNA sequences |czasopismo=Amphibia-Reptilia |wolumin=33 |wydanie=1 |strony=1–10 |rok=2012 |doi=10.1163/156853811X619718 |język=en}}</ref>
 # <ref name="Ahmadzadeh&innib">{{Cytuj pismo |autor=F. Ahmadzadeh, M. Flecks, M.A. Carretero, W. Böhme, F. Ihlow, P. Kapli, A. Miraldo & D. Rödder |tytuł=Separate histories in both sides of the Mediterranean: phylogeny and niche evolution of ocellated lizards |czasopismo=Journal of Biogeography |wolumin=43 |wydanie=6 |strony=1242–1253 |rok=2016 |doi=10.1111/jbi.12703 |język=en}}</ref>
 # <ref name="Arnold&inni">{{Cytuj pismo |autor=E.N. Arnold, O. Arribas & S. Carranza |tytuł=Systematics of the Palaearctic and Oriental lizard tribe Lacertini (Squamata: Lacertidae: Lacertinae), with descriptions of eight new genera |czasopismo=Zootaxa |wolumin=1430 |strony=1–86 |rok=2007 |url=http://molevol.cmima.csic.es/carranza/pdf/lacertini2007.pdf |id={{ISBN|978-1-86977-098-3}} |język=en}}</ref>