Pandemia: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
poprawa linków, kat., źródła/przypisy, ujednoznacznienie, komentarz, przywrócenie poprzedniej wersji, ek, Poczekalnia DNU, NPA, witaj, drobne techniczne, drobne redakcyjne, jęz. Znacznik: Wycofane |
jęz., linki zewnętrzne, Potrzebne źródło, Poczekalnia DNU, ek, głos, komentarz, źródła/przypisy, wikizacja, kat., poprawa linków |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Pandemia''' ([[Język grecki|gr.]] ''pan'' „wszyscy”, ''demos'' „lud”) – nazwa [[epidemia|epidemii]] o szczególnie dużych rozmiarach, na dużym obszarze, obejmującej kraje, a nawet [[kontynent]]y<ref>{{Encyklopedia PWN|id=3953787|tytuł=Pandemia|data dostępu=2020-03-17}}</ref>. |
'''Pandemia''' ([[Język grecki|gr.]] ''pan'' „wszyscy”, ''demos'' „lud”) – nazwa [[epidemia|epidemii]] o szczególnie dużych rozmiarach, na dużym obszarze, obejmującej kraje, a nawet [[kontynent]]y<ref>{{Encyklopedia PWN|id=3953787|tytuł=Pandemia|data dostępu=2020-03-17}}</ref>. |
||
[ |
[|Członkowie amerykańskiego Czerwonego Krzyża przenoszą ciało zmarłego na grypę (grypa „hiszpanka”) |
||
== Cechy choroby sprzyjające rozwojowi pandemii == |
== Cechy choroby sprzyjające rozwojowi pandemii == |
||
| Linia 23: | Linia 23: | ||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
* [[pandemia COVID-19]] |
* [[pandemia COVID-19]] |
||
* [[pandemia COVID-19 w Polsce]] |
|||
* [[choroba Heinego-Medina]] |
|||
* [[dżuma]] |
|||
* [[kiła]] |
|||
* [[ospa prawdziwa]] |
|||
* [[endemia]] |
|||
* [[pacjent zero]] |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Wersja z 12:05, 20 lut 2021
Pandemia (gr. pan „wszyscy”, demos „lud”) – nazwa epidemii o szczególnie dużych rozmiarach, na dużym obszarze, obejmującej kraje, a nawet kontynenty[1]. [|Członkowie amerykańskiego Czerwonego Krzyża przenoszą ciało zmarłego na grypę (grypa „hiszpanka”)
Cechy choroby sprzyjające rozwojowi pandemii
- niska śmiertelność zakażonych osób
- wysoka zaraźliwość (Ro>>1)
- długi okres zaraźliwości, w tym zaraźliwość w okresie bezobjawowego przebiegu choroby
- brak naturalnej odporności populacji (biologiczny czynnik chorobotwórczy lub jego szczep niewystępujący od dawna lub nigdy przedtem)
- choroba nie niszczy swoich nosicieli. Niegroźne objawy sprzyjają zlekceważeniu choroby.
Przykłady
- grypa:
- grypa hiszpanka (1918–1919) – ponad 50 mln zgonów na całym świecie
- grypa azjatycka (1957) – ok. 1 mln zgonów na całym świecie
- grypa Hong-Kong (1968) – ok. 1 mln zgonów na całym świecie
- pandemia grypy A/H1N1 (2009–2010) – 150–580 tys. zgonów[2]
- AIDS – masowe zachorowania; zwłaszcza na kontynencie afrykańskim
- wirus SARS-CoV-2 – pandemia COVID-19 (od listopada 2019, jako pandemia od marca 2020) - na całym świecie ponad 100 mln zachorowań na chorobę COVID-19 i 2 mln zgonów do końca stycznia 2021[3]
Pandemie a globalizacja
Według niektórych opinii przyczyną pandemii może być globalizacja, która znacznie ułatwia rozprzestrzenianie się chorób. Rządy państw starają się przeciwstawiać rozprzestrzenianiu się pandemii, ale są to z reguły działania doraźne, często niewystarczające. Wiąże się to np. z nakładami finansowymi, jak i z niemożliwością zahamowania migracji ludności. Jednocześnie globalizacja oznacza poprawę warunków bytowych ludzi i zmniejszenie ryzyka wystąpienia pandemii, w związku z podnoszeniem się jakości i dostępności opieki medycznej[4].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Pandemia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2020-03-17].
- ↑ Carrie Gann, H1N1 Swine Flu May Have Killed 15 Times More Than First Said [online], news.yahoo.com, 25 czerwca 2012 [dostęp 2020-01-29] (ang.).
- ↑ https://www.worldometers.info/coronavirus/
- ↑ Procesy globalizacji – wyzwania i zagrożenia. W: Jerzy Leowski: Polityka zdrowotna a zdrowie publiczne. Warszawa: CeDeWu, 2004. ISBN 83-87885-55-X.
