Ecjum: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Selso (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Nie podano opisu zmian
Linia 1: Linia 1:
'''Ecjum''' (l. mn. ecja, [[język łaciński|łac.]] ''aecium''), ecidium lub ecidiosorus – wytwór grzybni, w którym wytwarzane są zarodniki zwane [[ecjospora]]mi<ref name=marcinkowska>{{Cytuj książkę|imię=Joanna|nazwisko=Marcinkowska |tytuł=Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii|miejsce=Warszawa |wydawca=PWRiL |rok=2012 |isbn=978-83-09-01048-7}}</ref>. Występuje u grzybów z rzędu [[Rdzowce|rdzowców]] ''Pucciniales''<ref>Janusz Błaszkowski, Mariusz Tadych, Tadeusz Madej, ''Przewodnik do ćwiczeń z fitopatologii'', Szczecin: Wyd AR w Szczecinie, 1999, {{ISBN|83-87327-23-9}}</ref>. Ecjum, podobnie jak grzybnia z której powstało jest [[diploid]]alne, a jego [[Strzępka|strzępki]] są [[jądro komórkowe|dwujądrowe]]; jedno jądro jest (+), drugie (-)<ref name=malinowski>{{Cytuj książkę |nazwisko= Malinowski |imię= Edmund|autor link= |tytuł= Anatomia roślin|wydawca=PWN |miejsce=Warszawa |rok= 1966}}</ref>.
'''Ecjum''' (l. mn. ecja, [[język łaciński|łac.]] ''aecium''), ecidium lub ecidiosorus – wytwór grzybni, w którym wytwarzane są zarodniki zwane [[ecjospora]]mi<ref name=marcinkowska>{{Cytuj książkę|imię=Joanna|nazwisko=Marcinkowska |tytuł=Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii|miejsce=Warszawa |wydawca=PWRiL |rok=2012 |isbn=978-83-09-01048-7}}</ref>. Występuje u grzybów z rzędu [[Rdzowce|rdzowców]] ''Pucciniales''<ref>Janusz Błaszkowski, Mariusz Tadych, Tadeusz Madej, ''Przewodnik do ćwiczeń z fitopatologii'', Szczecin: Wyd AR w Szczecinie, 1999, {{ISBN|83-87327-23-9}}</ref>. Ecjum, podobnie jak grzybnia z której powstało, jest [[diploid]]alne, a jego [[Strzępka|strzępki]] są [[jądro komórkowe|dwujądrowe]]; jedno jądro jest (+), drugie (-)<ref name=malinowski>{{Cytuj książkę |nazwisko= Malinowski |imię= Edmund|autor link= |tytuł= Anatomia roślin|wydawca=PWN |miejsce=Warszawa |rok= 1966}}</ref>.


U [[Rdza zbożowa|rdzy zbożowej]] (''Puccinia graminis'') ecja powstają na dolnej stronie liści [[berberys]]u. Powstają po zakażeniu liścia [[bazydiospora]]mi, jeśli na liściu wykiełkowały bazydiospory różnoimienne (oznaczone + i – ). Dochodzi do [[kariogamia|kariogamii]] między nimi i powstaje grzybnia [[diploid]]alna, dwujądrowa. Możliwe jest też pojawienie się ecjów nawet wtedy, gdy wykiełkowały bazydiospory jednoimienne, o tym samym znaku. Owady mogą bowiem z innych liści berberysu przynieść [[spermacjum|spermacja]] o znaku przeciwnym. Dochodzi wówczas do kariogamii grzybni wyrastającej z bazydiospor z grzybnią wyrastająca ze spermacjów o przeciwnym znaku<ref name=malinowski/>.
U [[Rdza zbożowa|rdzy zbożowej]] (''Puccinia graminis'') ecja powstają na dolnej stronie liści [[berberys]]u. Powstają po zakażeniu liścia [[bazydiospora]]mi, jeśli na liściu wykiełkowały bazydiospory różnoimienne (oznaczone + i – ). Dochodzi do [[kariogamia|kariogamii]] między nimi i powstaje grzybnia [[diploid]]alna, dwujądrowa. Możliwe jest też pojawienie się ecjów nawet wtedy, gdy wykiełkowały bazydiospory jednoimienne, o tym samym znaku. Owady mogą bowiem z innych liści berberysu przynieść [[spermacjum|spermacja]] o znaku przeciwnym. Dochodzi wówczas do kariogamii grzybni wyrastającej z bazydiospor z grzybnią wyrastająca ze spermacjów o przeciwnym znaku<ref name=malinowski/>.

Wersja z 02:23, 14 kwi 2021

Ecjum (l. mn. ecja, łac. aecium), ecidium lub ecidiosorus – wytwór grzybni, w którym wytwarzane są zarodniki zwane ecjosporami[1]. Występuje u grzybów z rzędu rdzowców Pucciniales[2]. Ecjum, podobnie jak grzybnia z której powstało, jest diploidalne, a jego strzępkidwujądrowe; jedno jądro jest (+), drugie (-)[3].

U rdzy zbożowej (Puccinia graminis) ecja powstają na dolnej stronie liści berberysu. Powstają po zakażeniu liścia bazydiosporami, jeśli na liściu wykiełkowały bazydiospory różnoimienne (oznaczone + i – ). Dochodzi do kariogamii między nimi i powstaje grzybnia diploidalna, dwujądrowa. Możliwe jest też pojawienie się ecjów nawet wtedy, gdy wykiełkowały bazydiospory jednoimienne, o tym samym znaku. Owady mogą bowiem z innych liści berberysu przynieść spermacja o znaku przeciwnym. Dochodzi wówczas do kariogamii grzybni wyrastającej z bazydiospor z grzybnią wyrastająca ze spermacjów o przeciwnym znaku[3].

Ecja wyrastają na dolnej stronie liścia berberysu, naprzeciwko spermogoniów (zwanych też pyknidiami), od których są dużo większe. Ecja mają koszyczkowaty kształt i początkowo są zamknięte. Na ich dnie znajdują się komórki podstawowe, które dzieląc się wytwarzają dwa rodzaje komórek potomnych: ecjospory oraz płonne komórki interkalarne. Powstają sznureczki ciasno ułożonych ecjospor przedzielonych komórkami płonnymi. W trakcie dojrzewania rozrastające się ecjum otwiera się, rozrywa skórkę liścia i przez powstały otwór wysypują się ecjospory. Dzięki temu, że drobniutkie komórki płonne między ecjosporami szybko ulegają degeneracji, łańcuszek rozpada się na pojedyncze ecjospory. Unoszone są one prądami powietrza i mogą zakażać zboża[3].

Ecja wytwarzane są przez tę samą grzybnie co spermogonia i przeważnie nieco od nich później. Zazwyczaj powstają na dolnej stronie liści i mają barwę kremową, żółtawą lub pomarańczową. Tworzone są pod epidermą rośliny żywicielskiej, a ich perydium zazwyczaj zbudowane jest z jednej warstwy komórek utworzonej z przekształconych ecjospor. Znajdujące się w jego wnętrzu ecjospory uwalniane są na zewnątrz w ten sposób, że po ich dojrzeniu skórka rośliny pęka, a perydium wykrusza się[1].

U niektórych rodzajów rdzowców (Pucciniales) występuje specyficzny rodzaj ecjów– ecja uredinialne pełniące funkcję urediniów[1].

Budowa ecjum u Puccinia caricina
Przekrój poprzeczny liścia:a - miękisz gąbczasty, b- pyknidia, c - młode ecjum, d - dojrzałe ecjum, e - ecjospory, f - miękisz palisadowy
Ecja Puccinia coronata

Przypisy

  1. a b c Joanna Marcinkowska: Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. Warszawa: PWRiL, 2012. ISBN 978-83-09-01048-7.
  2. Janusz Błaszkowski, Mariusz Tadych, Tadeusz Madej, Przewodnik do ćwiczeń z fitopatologii, Szczecin: Wyd AR w Szczecinie, 1999, ISBN 83-87327-23-9
  3. a b c Edmund Malinowski: Anatomia roślin. Warszawa: PWN, 1966.