Wikipedysta:Nikosiowe/brudnopis: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Władca infobox |
{{Władca infobox |
||
|władca = |
|władca = |
||
|imiona = |
|imiona = |
||
|tytulatura = Jego Najjaśniejsza Wysokość książę Liechtensteinu, książę opawski i karniowski, hrabia Rietbergu, suweren Domu Liechtenstein |
|tytulatura = Jego Najjaśniejsza Wysokość książę Liechtensteinu, książę opawski i karniowski, hrabia Rietbergu, suweren Domu Liechtenstein |
||
|grafika = |
|grafika = |
||
|opis grafiki = |
|opis grafiki = |
||
|herb = Staatswappen-Liechtensteins.svg |
|herb = Staatswappen-Liechtensteins.svg |
||
|opis herbu = |
|opis herbu = |
||
| Linia 11: | Linia 11: | ||
|dewiza = |
|dewiza = |
||
|1. tytuł = [[Lista książąt Liechtensteinu|Książę Liechtensteinu]] |
|1. tytuł = [[Lista książąt Liechtensteinu|Książę Liechtensteinu]] |
||
|1. od = |
|1. od = |
||
|1. do = |
|1. do = |
||
|1. koronacja = |
|1. koronacja = |
||
|1. poprzednik = |
|1. poprzednik = |
||
|1. następca = |
|1. następca = |
||
|dynastia = [[Liechtensteinowie]] |
|dynastia = [[Liechtensteinowie]] |
||
|data urodzenia = |
|data urodzenia = |
||
|miejsce urodzenia = |
|miejsce urodzenia = |
||
|data śmierci = |
|data śmierci = |
||
|miejsce śmierci = |
|miejsce śmierci = |
||
|przyczyna śmierci = |
|przyczyna śmierci = |
||
|data pogrzebu = |
|data pogrzebu = |
||
|miejsce spoczynku = |
|miejsce spoczynku = |
||
|ojciec = |
|ojciec = |
||
|matka = |
|matka = |
||
|rodzeństwo = |
|rodzeństwo = |
||
|1. związek z = |
|1. związek z = |
||
|1. związek od = |
|1. związek od = |
||
|1. związek do = |
|1. związek do = |
||
|1. dzieci = |
|1. dzieci = |
||
|odznaczenia = |
|odznaczenia = |
||
|commons = |
|commons = |
||
|wikiźródła = |
|wikiźródła = |
||
|wikicytaty = |
|wikicytaty = |
||
}} |
}} |
||
'''Alojzy I Liechtenstein''', właśc. '''Aloys I Josef Johannes Nepomuk Melchior von Liechtenstein''' (ur. [[14 maja]] [[1759]] w [[Wiedeń|Wiedniu]], zm. [[24 marca]] [[1805]] tamże) – [[Lista książąt Liechtensteinu|książę Liechtensteinu]] w latach 1781-1805, tytularny książę [[Księstwo karniowskie|karniowski]] i [[Księstwo opawskie|opawski]], hrabia Rietbergu. |
|||
== Życiorys == |
|||
Alojzy Józef przyszedł na świat w [[Wiedeń|Wiedniu]] 14 maja 1759 roku, jako najstarszy syn księcia [[Franciszek Józef I Liechtenstein|Franciszka Józefa I]] i jego żony [[Leopoldyna von Sternberg|Marii Leopoldyny von Sternberg]]<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Alois I. von Liechtenstein |data dostępu = 2021-08-27 |opublikowany = geneee.org |url = https://geneee.org/alois+joseph/von+liechtenstein?lang=pl}}</ref>. Od narodzin był zatem [[Następca tronu|następcą]] swojego ojca. Już od małego Alojzy wykazywał zainteresowanie [[Nauka|nauką]] i [[Sztuka|sztuką]]. Po ukończeniu edukacji do 1786 roku odbywał [[Służba wojskowa|służbę wojskową]], podczas której miał krótki epizod w [[Wojna o sukcesję bawarską|wojnie o sukcesję bawarską]]<ref name=":1">{{Cytuj |tytuł = Liechtenstein, Alois I. Josef von – Historisches Lexikon |data dostępu = 2021-08-27 |opublikowany = historisches-lexikon.li |url = https://historisches-lexikon.li/Liechtenstein,_Alois_I._Josef_von |język = de}}</ref>. [[18 sierpnia]] [[1781]] roku zmarł [[Franciszek Józef I Liechtenstein|Franciszek Józef I]], a pełnie władzy nad [[Liechtensteinowie|Domem Książęcym]] objął dwudziestodwuletni książę jako ''Alojzy I<ref name=":1" />''. |
|||
[[15 listopada]] [[1783]] ożenił się z hrabiną [[Karolina Manderscheid-Blankenheim|Karoliną von Manderscheidt-Blankenheim]], jednak nie doczekał się z nią dzieci, a ona sama przeżyła go o 26 lat<ref name=":0" /><ref>{{Cytuj |tytuł = Manderscheidt-Blankenheim, Karoline Reichsgräfin von – Historisches Lexikon |data dostępu = 2021-08-27 |opublikowany = historisches-lexikon.li |url = https://historisches-lexikon.li/Manderscheidt-Blankenheim,_Karoline_Reichsgr%C3%A4fin_von |język = de}}</ref>. |
|||
Podobnie jak jego poprzednik Alojzy dalej reorganizował majątek książęcy i unowocześniał metody zarządzania nim. Rozwinął [[Gospodarka|gospodarkę]] na swoich dobrach, a w szczególności [[Gospodarka leśna|leśnictwo]] i [[rolnictwo]]<ref name=":1" />. Dbał również o dobra kulturalne m.in. remontując swoje posiadłości. Zatrudnił cenionego [[Austria|austriackiego]] [[Architekt|architekta]] Josefa Hardtmutha, jako nadwornego architekta książęcego<ref name=":1" />. Alojzy otworzył [[Teatr|teatry]] w [[Zamek Valtice|pałacu Feldsberg]], [[Pałac w Lednicach|pałacu Eisgrub]] oraz Pałacu Liechtensteinów w Wiedniu<ref name=":1" />. Kompletował zbiory biblioteczne i kupował wiele książek. Biblioteka [[Liechtensteinowie|Liechtensteinów]] za czasów Alojzego I stała się jedną z najlepiej wyposażonych i największych w [[Austria|Austrii]]<ref name=":1" />. Jako głowa rodziny Alojzy nie udzielał się w sprawach politycznych, a przez rodzinę cesarską został odznaczony [[Order Złotego Runa|Orderem Złotego Runa]], co było wyrazem dużego zaufania<ref name=":1" />. |
|||
Nigdy nie odwiedził Liechtensteinu oraz nie wykazywał specjalnego zaangażowania w sprawy Księstwa. Pod koniec swojego panowania podjął inicjatywę utworzenia jednolitego systemu szkolnego w Księstwie<ref name=":1" />. |
|||
Zmarł schorowany [[24 marca]] [[1805]] roku w [[Wiedeń|Wiedniu]] w wieku 45 lat. Jako, że nie posiadał męskiego [[Potomek|potomka]] władzę po nim odziedziczył jego starszy brat [[Jan I Liechtenstein|Jan I]]. |
|||
== Przypisy == |
|||
<references /> |
|||
{{Książęta Liechtensteinu}} |
{{Książęta Liechtensteinu}} |
||
{{Kontrola autorytatywna}} |
{{Kontrola autorytatywna}} |
||
Wersja z 15:45, 27 sie 2021
| |
| Książę Liechtensteinu | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
|---|---|
| Książęta tytularni Liechtenstein |
|
|---|---|
| Władcy Księstwa Liechtensteinu |
|
