Stanisława Galica-Górkiewicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Stanisława Galica-Górkiewicz (ur. w 1947 r. w Bukowinie Tatrzańskiej) – podhalańska skrzypaczka ludowa, pisarka, publicystka. Laureatka Nagrody Kolberga z 2022 roku.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Gry skrzypcowej uczyła się u znanej podhalańskiej muzykantki „Dziadońki” Bronisławy Koniecznej-Dziadoń (1894–1968), uczennicy „Bartusia” Obrochty[1]. Dziadońka była chrzestną matką jej ojca Stanisława Galicy, który chciał, by uczyła jego córkę[2]. Po Dziadońce odziedziczyła Stanisława Galica-Górkiewicz repertuar dawnych nut podhalańskich. Zachowuje w grze na skrzypcach manierę wykonawczą charakterystyczną dla Bukowiny Tatrzańskiej. Jest wierna stylowi gry podhalańskich muzyków urodzonych w połowie XIX wieku[3].

Jako solistka oraz członek kapeli zdobyła wiele nagród w konkursach i festiwalach ludowej muzyki tradycyjnej, w tym dwie Baszty na Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym[4] oraz na Międzynarodowym Konkursie Kapel i Instrumentalistów w trakcie Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem[5].

Równolegle z działalnością muzyczną prowadzi aktywność literacką. Jest autorką publikacji książkowych, artykułów i audycji radiowych o historii i kulturze Bukowiny Tatrzańskiej. Pisze w gwarze podhalańskiej.

Prowadzi także działalność publicystyczną. Jej artykuły o tematyce regionalnej publikowane były w „Tygodniku Podhalańskim”, w pismach ogólnopolskich „Nowa Wieś” i „Poznaj Świat” a także w piśmie polonijnym „Echo Podhalańskie” w USA[5]. W latach 1996 - 2002 roku w radiu Alex w Zakopanem prowadziła audycje o tematyce regionalnej „Górole, górole, góralsko muzyka”, „Z bukowiańskich wierchów”. Prezentowała w nich historię regionu, muzykę góralską, zabytki, ludzi kultury i twórczość ludową[5].

Od 1973 roku współpracuje z Bukowińskim Domem Ludowym (obecnie Bukowińskie Centrum Kultury). Pracowała jako kierownik kapeli góralskiej i instruktor szkółki góralskiego muzykowania. W latach 1978- 1982 była prezesem Spółdzielni Kulturalno-Oświatowej Dom Ludowy. Uczestniczyła w przygotowywaniu imprez „Sabałowe Bajania[6] i „Góralski Karnawał”. Będąc znawczynią folkloru góralskiego brała udział w jury konkursów i przeglądów w Domu Ludowym. Przygotowywała wystawy twórczości ludowej i była ich kustoszem[5].

Wielokrotny członek jury konkursu Stara tradycja w ramach festiwalu Wszystkie Mazurki Świata[7][8].

Obecnie mieszka w Rabce-Zdroju[9].

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

  • 1992 - I miejsce w konkursie kapel w Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym[10]
  • 2002 - I miejsce w konkursie kapel Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym
  • 2010 - „Baszta” na 44. Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym w kategorii „solista-instrumentalista”
  • 2010 - Nagroda Starosty Tatrzańskiego za szczególne osiągnięcia dla kultury regionalnej na terenie Powiatu Tatrzańskiego
  • 2011 - Medal „Zasłużony Kulturze GLORIA ARTIS”
  • 2014 - „Baszta” na 44. Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym w kategorii kapel
  • 2014 - Nagroda Międzynarodowego Konkursu Kapel i Instrumentalistów w Zakopanem
  • 2014 - Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za nieocenione zasługi dla kultury polskiej
  • 2016 - I nagroda w II Turnieju Muzyków Prawdziwych w Szczecinie w kategorii instrumentalistów
  • 2019 - wyróżnienie w konkursie Fonogram Źródeł Polskiego Radia za płytę „Nuty serdecne”[11]
  • 2021 - wyróżnienie w konkursie „Nagroda im. Romana Reinfussa” „za wybitne i szczególne osiągnięcia w dziedzinie zachowanie lokalnej tożsamości kulturowej w Małopolsce”
  • 2022 - Nagroda Muzyki Źródeł[12]
  • 2022 - Laureatka Nagrody Kolberga[9]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • 2005 - Kuruce (rody bukowiańskie), wyd. Nowy Targ, Zakład Poligraficzny "MK" ISBN 83-60306-00-1
  • 2005 - Na Bieńkowskim Wierchu w Bukowinie; wyd. MK
  • 2007 - Bukowina Tatrzańska: czasy, ludzie, wydarzenia; wyd. Galeria Sztuki "Skorusa" Agnieszka Górkiewicz: Wydaw. "Promo" ISBN 83-922641-3-4
  • 2008 - Bukowina Tatrzańska: powrót do źródeł; wyd. Galeria SKORUSA Agnieszka Górkiewicz ISBN 978-83-927932-0-5
  • 2008 - Bukowina Tatrzańska: góralskie życie; wyd. Galeria Promo ISBN 978-83-60941-32-4

Dyskografia[edytuj | edytuj kod]

  • 2019 - „Nuty serdecne”, wyd. Bukowińskie Centrum Kultury Dom Ludowy[13]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Teresa Nowak. Muzykantki w kulturze muzycznej wsi polskiej. Zarys problematyki. „Etnomuzykologia Polska”. 1, s. 44-48, 2016. Stowarzyszenie Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne. ISSN 2657-4438. [dostęp 2022-07-24]. (pol.). 
  2. Z miłości do Podhala. Spotkanie ze Stanisławą Galicą-Górkiewicz [online], trojka.polskieradio.pl [dostęp 2022-07-23] (pol.).
  3. Nagroda im. Oskara Kolberga. Laureaci Nagrody 2022 [online].
  4. Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu n/Wisłą - Zakopane, Tatry I Podhale - Zakopiański Portal Internetowy [online], z-ne.pl [dostęp 2022-07-24].
  5. a b c d Galeria Stanisławy Galicy-Górkiewicz - Zakopiec - Informacje Zakopane i region Podhale, Spisz Orawa [online], webcache.googleusercontent.com [dostęp 2022-07-23].
  6. Wirtualna Polska Media S.A, Rozpoczęły się Sabałowe Bajania [online], ksiazki.wp.pl, 21 kwietnia 2010 [dostęp 2022-07-24] (pol.).
  7. Fundacja Braci Golec: Laureatami VII edycji Konkursu Stara Tradycja zostały aż trzy składy z Fundacji Braci Golec!. fundacjabracigolec.pl, 2017. [dostęp 2022-07-24]. (pol.).
  8. Katarzyna Ryzel. Mazurki dla pokoju. „Ruch Muzyczny”, 12.07.2022. [dostęp 2022-07-24]. (pol.). 
  9. a b 24.pl, Nagroda Kolberga dla muzykantki z Bukowiny Tatrzańskiej - podhale24.pl [online], podhale24.pl [dostęp 2022-07-23].
  10. EtnoKraków/Rozstaje prolog / Stanisława Górkiewicz - warsztaty [online], Festiwal Rozstaje Etno/Kraków [dostęp 2022-07-24] (pol.).
  11. Fonograficzne konkursy Polskiego Radia rozstrzygnięte! [online], PolskieRadio24.pl [dostęp 2022-07-24].
  12. Stanisława Galica-Górkiewicz i Józef Broda laureatami Muzyki Źródeł 2022! [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2022-07-23].
  13. Stanisława Galica-Górkiewicz. Nuty serdecne [online], Dom Ludowy [dostęp 2022-07-23].