Stanisław Dobrzański (pisarz)

Stanisław Dobrzański

Data i miejsce urodzenia	10 marca 1847 Lwów
Data i miejsce śmierci	16 listopada 1880 Lwów
Miejsce spoczynku	Cmentarz Łyczakowski
Zawód, zajęcie	aktor, pisarz, reżyser
Rodzice	Jan Dobrzański

Grób rodzinny Dobrzańskich na Cmentarzu Łyczakowskim w którym pochowany został Stanisław Dobrzański

Stanisław Dobrzański (pseud. Nowacki Stach, ur. 10 marca 1847 we Lwowie, zm. 16 listopada 1880) – polski komediopisarz, aktor, reżyser i dyrektor teatrów.

Życiorys

Był synem dyrektora polskiego teatru we Lwowie Jana Dobrzańskiego i Karoliny Smochowskiej. Jego siostrą była Adela (1840-1895), której mężem był Włodzimierz Bańkowski.

Za udział w powstaniu styczniowym został uwięziony w Königstein. Był słuchaczem nadzwyczajnym Uniwersytetu Lwowskiego. Od 1865 redagował czasopismo satyryczne „Sowizdrzał”, zaś od 1867 „Gazetę Narodową”. Był dyrektorem teatrów w Poznaniu i Lwowie oraz reżyserem i aktorem grającym w polskich teatrach: krakowskich, poznańskich i lwowskich. Do 1879 pracował u boku ojca jako reżyser i kierownik artystyczny w teatrze we Lwowie. Zmarł w 1880. Pochowany został na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Jeden z najbardziej popularnych autorów teatralnych XIX wieku. Pisał przede wszystkim farsy, z których najbardziej znana to Żołnierz królowej Madagaskaru (1879), którą Julian Tuwim przepisał i uzupełnił o teksty piosenek (autorem muzyki był Tadeusz Sygietyński). Był również tłumaczem sztuk francuskich.

Utwory (wybór)

• Tajemnica (1869)
• Podejrzana osoba
• Żołnierz królowej Madagaskaru (1879)
• Złoty cielec
• Wujaszek Alfonsa (1882)
• Onufry

Bibliografia

• Henryk Markiewicz: Pozytywizm. Wyd. VII - 2 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, s. 454, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13849-3.
• Edward Webersfeld, Teatr Miejski we Lwowie za dyrekcji Ludwika Hellera. 1906-1918, Lwów 1917

Linki zewnętrzne

• Utwory Stanisława Dobrzańskiego w bibliotece Polona