Sylvia (ptak)
| Sylvia | |||
| Scopoli, 1769[1] | |||
.jpg) Przedstawiciel rodzaju – gajówka (S. borin) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Sylvia | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Motacilla atricapilla Linnaeus, 1758 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Sylvia – rodzaj ptaków z rodziny pokrzewek (Sylviidae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji i Afryce[7].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 13–19 cm, masa ciała 8,5–34 g[8].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj zdefiniował w 1769 roku włoski lekarz i przyrodnik Giovanni Antonio Scopoli w publikacji własnego autorstwa poświęconej historii naturalnej[1]. Scopoli wymienił kilkanaście gatunków – Motacilla luscinia Linnaeus, 1758, Motacilla curruca Linnaeus, 1758, Motacilla atricapilla Linnaeus, 1758, Motacilla oenanthe Linnaeus, 1758, Motacilla rubecula Linnaeus, 1758, Motacilla phoenicurus Linnaeus, 1758, Motacilla titys Linnaeus, 1758 (= Motacilla phoenicurus Linnaeus, 1758), Sylvia zya Scopoli, 1769 (= Motacilla modularis Linnaeus, 1758), Motacilla schoenobaenus Linnaeus, 1758, Sylvia muscipeta Scopoli, 1769 (= Motacilla rubicola Linnaeus, 1758), Motacilla rubetra Linnaeus, 1758, Motacilla trochilus Linnaeus, 1758, Motacilla troglodytes Linnaeus, 1758 i Motacilla regulus Linnaeus, 1758 – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Motacilla atricapilla Linnaeus, 1758 (kapturka)[9].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Sylvia: łac. sylvia ‘duszek leśny’, od łac. silva lub sylva ‘teren lesisty’[10].
- Lioptilus: gr. λειος leios ‘gładki’; skrót od rodzaju Ptiliogonys Swainson, 1824 (jedwabniczka)[11]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Turdus nigricapillus Vieillot, 1818.
- Cuphopterus: gr. κυφος kuphos ‘zakręcony’, od κυπτω kuptō ‘pochylić się’; -πτερος -pteros ‘-skrzydły’, od πτερον 'pteron ‘skrzydło’[12]. Gatunek typowy: Cuphopterus dohrni Hartlaub, 1866.
- Horizorhinus: gr. ὁριζω horizō ‘ograniczać’; ῥις rhis, ῥινος rhinos ‘nos’[13].
- Parophasma: rodzaj Parus Linnaeus, 1758 (sikora); φασμα phasma, φασματος phasmatos ‘zjawa, fantom’, od φαινω phainō ‘pojawić się’[14]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Parisoma galinieri Guérin-Méneville, 1843.
- Pseudoalcippe: gr. ψευδος pseudos ‘fałszywy’; rodzaj Alcippe Blyth, 1844 (sikornik)[15]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Turdinus atriceps Sharpe, 1902.
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju należą następujące gatunki[16]:
- Sylvia atricapilla (Linnaeus, 1758) – kapturka
- Sylvia borin (Boddaert, 1783) – gajówka
- Sylvia dohrni (Hartlaub, 1866) – żabotnik
- Sylvia galinieri (Guérin-Méneville, 1843) – jałowczyk
- Sylvia nigricapillus (Vieillot, 1818) – kapturniczek
- Sylvia atriceps (Sharpe, 1902) – pokrzewka śniadogłowa
- Sylvia abyssinica (Rüppell, 1840) – pokrzewka szarogłowa
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Młodszy homonim Cuphopterus Morawitz, 1865 (Hymanoptera).
- ↑ Nowa nazwa dla Cuphopterus Hartlaub, 1866.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b G.A. Scopoli: Annus I. Historico-Naturalis. Lipsiae: Sumtib. C.G. Hilscheri, 1769, s. 154. (łac.).
- ↑ Ch.L. Bonaparte: Conspectus generum avium. Lugduni Batavorum: Apud E.J. Brill, 1850, s. 332. (łac.).
- ↑ H. Dohrn. Synopsis of the Birds of Ilha do Principe, with some Remarks on their Habits and Descriptions of New Species. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1866 (2), s. 326, ryc. xxxiv, 1866. (ang.).
- ↑ H.Ch. Oberholser. Some untenable names in ornithology. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 1899, s. 216, 1899. (ang.).
- ↑ A. Reichenow: Die Vögel Afrikas. Cz. 3. Neudamm: J. Neumann, 1904–1905, s. 743. (niem.).
- ↑ D.A. Bannerman. Pseudoalcippe, gen. nov.. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 44, s. 26, 1923. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Sylviid babblers, parrotbills, white-eyes. IOC World Bird List (v13.2). [dostęp 2024-02-25]. (ang.).
- ↑ S.M. Billerman, Sylviid Warblers and Allies (Sylviidae), version 2.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney & N.D. Sly (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2023, DOI: 10.2173/bow.sylvii1.02 [dostęp 2024-02-24] (ang.), Sylvia.
- ↑ Ch.L. Bonaparte: American ornithology; or, The natural history of birds inhabiting the United States, not given by Wilson. Cz. 2. Philadelphia: Carey, Lea & Carey, 1828, s. 17.
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Sylvia [dostęp 2018-10-20].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Lioptilus [dostęp 2018-10-20].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Cuphopterus [dostęp 2024-02-25].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Horizorhinus [dostęp 2018-10-20].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Parophasma [dostęp 2018-10-20].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Pseudoalcippe [dostęp 2018-10-20].
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Sylviidae Leach, 1820 - pokrzewkowate - Sylvia warblers, parrotbills and allies (wersja: 2024-01-07). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-02-25].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).