Szafranka złotogłowa
| Sicalis flaveola[1] | |||
| (Linnaeus, 1766) | |||
_male.JPG) Samiec szafranki złotogłowej na równinie Pantanal w Brazylii | |||
 Samica karmiąca pisklęta, stan Minas Gerais, Brazylia | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
szafranka złotogłowa | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Szafranka złotogłowa[4] (Sicalis flaveola) – gatunek małego ptaka z rodziny tanagrowatych (Thraupidae). Występuje w Ameryce Południowej. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Zasięg obejmuje znaczną część Ameryki Południowej – od Kolumbii po północną Argentynę, ale bez Amazonii[5]. Celowo sprowadzona na Jamajkę w 1823 roku. Ponadto introdukowana na Hawaje i Portoryko[5].
Preferuje siedliska nizinne otwarte lub lekko zalesione[5]. Spotykana do wysokości 2000 m n.p.m.[3]
Podgatunki[edytuj | edytuj kod]
Wyróżniono pięć podgatunków S. flaveola[6][2]:
- S. f. flaveola (Linnaeus, 1766) – szafranka złotogłowa[4] – Trynidad, Kolumbia, Wenezuela i region Gujana
- S. f. valida Bangs & T. E. Penard, 1921 – Ekwador i północno-zachodnie Peru
- S. f. brasiliensis (J. F. Gmelin, 1789) – wschodnia Brazylia
- S. f. pelzelni P. L. Sclater, 1872 – szafranka złotoczelna[4] – wschodnia Boliwia, Paragwaj, południowo-wschodnia Brazylia, północna Argentyna i Urugwaj
- S. f. koenigi G. Hoy, 1978 – północno-zachodnia Argentyna
Podgatunki tworzą dwie grupy mocno różniące się upierzeniem samic i osobników młodocianych, w mniejszym stopniu samców: grupę flaveola (obejmującą podgatunek nominatywny i valida) oraz grupę pelzelni (pelzelni, brasiliensis i koenigi). Grupa pelzelni jest niekiedy wyodrębniana do osobnego gatunku; ponadto charakteryzuje ją silny dymorfizm płciowy, w przeciwieństwie do grupy flaveola[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała wynosi 15 cm. Samiec ma żółtą głowę i pomarańczowe ciemię. Pierś żółtozielona. Spód ciała żółty. Wierzch oliwkowy, tak samo jak skrzydła. Lotki czarne lub ciemnobrązowe. Ogon oliwkowy, na końcach czarny. Nogi kremowe. Samica bardzo podobna. Pióra są bardziej matowe, zwłaszcza pióra żółte[7]. Młode mają smugowany wierzch ciała. Spód ciała biały, podobnie jak pierś.
Status[edytuj | edytuj kod]
IUCN uznaje szafrankę złotogłową za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Sicalis flaveola, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Saffron Finch (Sicalis flaveola). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2021-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-25)]. (ang.).
- ↑ a b c Sicalis flaveola, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Diglossinae Sclater,PL, 1875 - haczykodziobki - Highland tanagers (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-11].
- ↑ a b c Saffron Finch. [w:] www.whatbird.com Field Guide to Birds of North America [on-line]. [dostęp 2021-03-11]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-11]. (ang.).
- ↑ Matthew M. Vriends, Tanya M. Heming – Vriends, Ptaki egzotyczne – poradnik, 2009, s. 190.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i materiały multimedialne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).