Szpiglasowe Perci
Szpiglasowe Perci – prowadzący przez Czerwony Piarg i północne stoki Szpiglasowej Przełęczy odcinek szlaku turystycznego z Doliny Pięciu Stawów Polskich do Morskiego Oka[1]. Dawniej była to ścieżka górników wydobywających rudę antymonitu na stokach Szpiglasowego Wierchu. Góralska nazwa ścieżki pochodzi od spolszczonego niemieckiego słowa Spiessglas lub Spiessglanz oznaczającego antymonit. Już w 1852 roku przechodzący nią niemieccy alpiniści podawali jej nazwę – szpiglasowe peryczy. Od nazwy ścieżki utworzono później nazwę Szpiglasowej Przełęczy[2].
Przez Czerwony Piarg ścieżka Szpiglasowych Perci zakosami, niezbyt stromo pnie się w górę. Na Czerwonym Piargu można obserwować segregację gruzu skalnego; w górnej części jest on drobny, ku dołowi coraz grubszy[1]. Od wiosny do jesieni wejście na Szpiglasową Przełęcz jest przy niesprzyjającej pogodzie (oblodzenie, niebezpieczny śnieg) umiarkowanie trudne. W celu ubezpieczenia przejścia zamontowano ciąg łańcuchów[2].
Zimą przez Szpiglasowe Perci schodzą lawiny. Przy warunkach lawinowych nie istnieje bezpieczne wejście na Szpiglasową Przełęcz[1]. 30 grudnia 2001 r. zdarzył się tutaj jeden z najtragiczniejszych wypadków lawinowych w polskich Tatrach. Pod lawiną ze Szpiglasowej Przełęczy zginęło dwoje turystów. Trzeci, któremu udało się wygrzebać z lawiniska, dotarł do Schronisko PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich, informując o wypadku. Już po ciemku ze schroniska wyruszyło 8 ratowników TOPR-u. Na Szpiglasowych Perciach wszyscy zostali zasypani drugą lawiną. Jan Krzysztof (ówczesny naczelnik Pogotowia) i Edward Lichota zdołali uwolnić się z lawiny, po czym odkopali pozostałych ratowników. Spośród nich Bartłomiej Olszański i Marek Łabunowicz byli już w stanie śmierci klinicznej. Wielogodzinna reanimacja nie przyniosła rezultatów[3].
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
Dolina Pięciu Stawów Polskich – Szpiglasowa Przełęcz. Przy samej przełęczy, gdzie skały są kruche i strome, krótki odcinek ubezpieczony jest łańcuchami. Ze Schroniska w Dolinie Pięciu Stawów Polskich na przełęcz 120 minut, z powrotem 105 minut[2]. Po drugiej stronie przełęczy szlak prowadzi dalej do Morskiego Oka jako Ceprostrada. Z samej przełęczy krótkie odbicie w bok na Szpiglasowy Wierch, również znakowane na żółto.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Władysław Cywiński, Szpiglasowy Wierch, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2005, ISBN 83-7104-034-2.
- ↑ a b c Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
- ↑ Lawiny, [w:] Michał Jagiełło, Wołanie w górach, Warszawa 2012, ISBN 978-83-244-0188-8.