Szymon Dzierzgowski

Szymon Dzierzgowski
Data i miejsce urodzenia	27 października 1866 ; Radomice
Data i miejsce śmierci	6 grudnia 1928 ; Warszawa
Miejsce spoczynku	cmentarz Powązkowski w Warszawie
Narodowość	polska
	Cytaty w Wikicytatach

Szymon Dzierzgowski (ur. 27 października 1866 w Radomicach, zm. 6 grudnia 1928 w Warszawie) – polski chemik, higienista, myśliciel polityczny i monarchista. Wywodził się po kądzieli z senatorskich rodów Hutten-Czapskich.

Wykształcenie i praca zawodowa[edytuj | edytuj kod]

Ukończył Politechnikę w Zurychu, a w 1900 roku uzyskał doktorat z filozofii na Uniwersytecie w Zurychu. Po zakończeniu studiów objął kierownictwo Wydziału Higieny Cesarskiego Instytutu Medycyny Eksperymentalnej w Petersburgu, a w okresie I wojny światowej był dyrektorem tego instytutu. Po wybuchu Rewolucji Październikowej powrócił do Polski i podjął pracę na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1912 członek rzeczywisty Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, od 1921 członek korespondencyjny Polskiej Akademii Umiejętności^[1].

Działalność polityczna[edytuj | edytuj kod]

W lipcu 1917 roku został członkiem Rady Polskiej Zjednoczenia Międzypartyjnego w Moskwie^[2]. Swą działalność polityczną zainicjował wstępując do Straży Narodowej płk. Czesława Mączyńskiego, później działał w ruchu monarchistycznym. W styczniu 1924 założył pismo "Pro Patria", wkrótce został prezesem Zarządu Tymczasowego Obozu Monarchistów Polskich, a od 27 lutego 1926 wicemarszałkiem Rady Naczelnej Zjednoczenia Monarchistów Polskich. Podczas przewrotu majowego Dzierzgowski wziął czynny udział w obronie rządu Wincentego Witosa, w rezultacie czego przez kilka tygodni był więziony.

Poglądy[edytuj | edytuj kod]

W swej argumentacji na rzecz monarchii odwoływał się do socjobiologii, twierdząc, że ustrój monarchiczny jest najbardziej zgodny z biologicznymi prawami, które rządzą światem organicznym. Według Dzierzgowskiego biologiczny instynkt samozachowawczy krystalizuje się w instytucji rodziny dając początek rodowi, plemieniu, narodowi, a w końcu państwu. Instynkt samozachowawczy znajduje też wyraz w miłości rodziców do potomstwa, co na poziomie politycznym odzwierciedla się w stosunku monarchy do poddanych.

Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 173, rząd 6, miejsce 33, 34)^[3]^[4].

Jego bratem był Wacław Dzierzgowski (1865-1927, polski urzędnik ministerialny w II Rzeczypospolitej).

Wybrane prace[edytuj | edytuj kod]

Demokracja i monarchia (Warszawa 1925)
Wyjaśnienie naszych programowych tez politycznych, ("Pro Patria" 1927 passim)
Król źródłem władzy ("Pro Fide Rege et Lege" 2/1927, 3/1928)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Reprezentanci nauk medycznych, zmarli członkowie AU w Krakowie, PAU, TNW i PAN, Katedra Historii Medycyny UJ CM
↑ Polski Zjazd Polityczny w Moskwie : 21 -26 lipca st. st. 1917 r., Piotrogród 1917, s. 14.
↑ Cmentarz Stare Powązki: DZIERZGOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2015-09-28] .
↑ Nagrobek rodziny Dzierzgowskich. komitetpowazkowski.home.pl. [dostęp 2015-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-29)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Biogram Dzierzgowskiego autorstwa Jacka Bartyzela. haggard.w.interia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-02-16)].
Publikacje Szymona Dzierzgowskiego w bibliotece Polona

[1] Reprezentanci nauk medycznych, zmarli członkowie AU w Krakowie, PAU, TNW i PAN, Katedra Historii Medycyny UJ CM

[2] Polski Zjazd Polityczny w Moskwie : 21 -26 lipca st. st. 1917 r., Piotrogród 1917, s. 14.

[3] Cmentarz Stare Powązki: DZIERZGOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2015-09-28] .

[4] Nagrobek rodziny Dzierzgowskich. komitetpowazkowski.home.pl. [dostęp 2015-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-29)].

[1]

[2]

[3]

[4]