Tawuła
| ||
 Tawuła wierzbolistna | ||
| Systematyka[1][2] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Podkrólestwo | rośliny zielone | |
| Nadgromada | rośliny telomowe | |
| Gromada | rośliny naczyniowe | |
| Podgromada | rośliny nasienne | |
| Nadklasa | okrytonasienne | |
| Klasa | Magnoliopsida | |
| Nadrząd | różopodobne | |
| Rząd | różowce | |
| Rodzina | różowate | |
| Podrodzina | tawułowe | |
| Rodzaj | tawuła | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Spiraea L. Sp. Pl. 489. 1753 | ||
Tawuła (Spiraea L.) – rodzaj krzewów z rodziny różowatych. W jego skład wchodzi ok. 80–100 gatunków, spotykanych na półkuli północnej w strefie chłodnej i umiarkowanej. W Polsce dziko rosną 3 gatunki, wiele innych jest uprawianych jako rośliny ozdobne. Gatunkiem typowym jest Spiraea salcifolia L.[3].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
- Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (2001...)[2]
Rodzaj tawuła należy do podrodziny tawułowatych Spiraeoideae, rodziny różowatych (Rosaceae), zaliczaną do obszernego rzędu różowców (Rosales) i wraz z nim do kladu różowych w obrębie okrytonasiennych.
- Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Rosanae Takht., rząd różowce (Rosales Perleb), podrząd Rosineae Erchb., rodzina różowate (Rosaceae Juss.), podrodzina Spiraeoideae (Juss.) Arn., plemię Spiraeeae DC., podplemię Spiraeinae DC.) Griseb., rodzaj tawuła (Spiraea L.)[4].
- Gatunki dziko rosnące w Polsce[5]
- tawuła ożankolistna (Spiraea chamaedryfolia L.) – antropofit zadomowiony
- tawuła średnia (Spiraea media Schmidt)
- tawuła wierzbolistna, t. bawolina (Spiraea salicifolia L.)
- tawuła białokwiatowa (Spiraea albiflora Zabel)
- tawuła Billarda (Spiraea ×billardii)
- tawuła brzozolistna (Spiraea betulifolia Pallas)
- tawuła Douglasa (Spiraea douglasii Hook.)
- tawuła dziurawcolistna (Spiraea hypericiflora L.)
- tawuła gęstokwiatowa (Spiraea densiflora Nutt. ex Greenm.)
- tawuła japońska, t. Bumalda, t. drobna (Spiraea japonica L., syn. S. ×bumalda Burv.)
- tawuła karyncka (Spiraea decumbens)
- tawuła kutnerowata (Spiraea tomentosa L.)
- tawuła lilakowata (Spiraea syringiflora)
- tawuła Menziesa (Spiraea menziesii, syn.: Spiraea douglasii Hook. var. menziesii K. Presl)
- tawuła nibywierzbolistna (Spiraea ×pseudosalicifolia Silverside)
- tawuła nippońska (Spiraea nipponica Maxim.)
- tawuła położona (Spiraea decumbens)
- tawuła szara, t. norweska (Spiraea ×cinerea)
- tawuła śliwolistna (Spiraea prunifolia Sieb. & Zucc.)
- tawuła Thunberga (Spiraea thunbergii Sieb. ex Blume)
- tawuła trójłatkowa (Spiraea trilobata)
- tawuła van Houtte'a (Spiraea ×vanhouttei (Briot) Zabel)
- tawuła wiązolistna (Spiraea chamaedryfolia L. em. Jacq., syn. S. ulmifolia Scop.)
- tawuła wczesna, t. ostrolistna (Spiraea Arguta)
- tawuła zawsze kwitnąca (Spiraea ×semperflorens)
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Krzewy tawuł sadzi się jako rośliny ozdobne w parkach i ogrodach. Są ozdobne ze względu na swoje kwiaty, wybarwione liście i ładny pokrój. Są łatwe w uprawie, nie wymagają specjalnej gleby i są mrozoodporne. Powinny być przycinane po przekwitnieniu.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-20] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-09].
- ↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Spiaraea (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-03-09].
- ↑ a b Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ Szkółkarstwo. [dostęp 2009-03-20].