Tespis

Tespis

Data urodzenia	VI w. p.n.e.
Zawód	aktor

Wóz Tespisa (Dzwonnica Giotta)

Tespis z Ikarii (stgr. Θέσπις – Thespis; VI w. p.n.e.) – grecki poeta i aktor, twórca tragedii – aktora (odpowiadacza), dialogu z chórem.

Tragedia Tespisa

Tragedia Tespisa wyrosła na gruncie attyckim. Jej podstawą był dytyramb jako pieśń ku czci Dionizosa, ale w tym przypadku chór wykonujący dytyramb nie składał się z satyrów. Tworzyli go uczestnicy uroczystości dionizyjskich, tj. zwykli pasterze.

Tespis, wystawiając na wsiach dramaty, wykorzystywał czółno osadzone na kółkach (tzw. carrus navalis - „wóz Tespisa”), co uważa się za pierwszy rekwizyt teatralny. Mogło być tak, że sam Tespis, który występował jako Dionizos, siedział w czółnie i prowadził dialog z chórem. Tematem mogła być historia Dionizosa przybywającego z zamorskich terenów azjatyckich do Grecji.

Kluczowy w ewolucji tragedii był pierwszy aktor, którego wprowadził Tespis, a także mówiony, a nie śpiewany prolog, mający na celu zapoznanie odbiorców z przedstawianą historią. Pierwszy aktor stanowił zapowiedź dialogu, jaki toczył się między aktorem a przodownikiem chóru albo z samym chórem.

Tragedia Tespisa musiała odnieść ogromny sukces, ponieważ poeta wystąpił również w Atenach: „według tzw. Marmor Parium pierwszy występ Tespisa w stolicy Attyki odbył się w 534 roku p.n.e., kiedy to tragedię uznano za imprezę ogólnonarodową”.

Nie zachowały się autentyczne fragmenty jego dzieł.

Zobacz też

• Frynich
• Ajschylos

Bibliografia

• Wiktor Steffen: Ajschylos. Twórca tragedii greckiej. współautor Tadeusz Batóg. Warszawa, Poznań: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13273-6.