Tomasz Johnson, Jan Davy i towarzysze męczennicy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Błogosławieni
Tomasz Johnson, Jan Davy
i towarzysze męczennicy
męczennicy
Data i miejsce śmierci

1537 - 1540
Więzienie Newgate, Tyburn

Czczeni przez

Kościół katolicki

Beatyfikacja

1886
przez Leona XII

Wspomnienie

20 września

Atrybuty

palma

Tomasz Johnson, Jan Davy i towarzysze męczennicy – grupa dziesięciu zakonników z klasztoru kartuzów w Londynie, błogosławionych męczenników, ofiar prześladowań antykatolickich okresu reformacji w Anglii.

Relację o losach grupy męczenników i „bohaterskiej postawie” opisał ówczesny ambasador Francji C. de Marilac[1]. Kolejnym świadectwem przebiegu wydarzeń są passiones, spisane na kontynencie, w niedługim czasie po tych wydarzeniach, przez kartuza M. Chauneya[1].

Tło historyczne[edytuj | edytuj kod]

Kartuzja w Londynie, 1895

Po doprowadzeniu przez Henryka VIII w 1534 roku do uchwalenia zwierzchnictwa nad Kościołem w Anglii, pełnia władzy została przyznana królowi i jego następcom: only supreme head in carth of the Church of England, called Eccelsia Anglicana[2]. Akt ten zapoczątkował falę prześladowań katolików[3]. Pierwszymi ofiarami antykatolickiej nagonki byli eremici z zakonu kartuzów[4][2]. Osądzonych za odmowę złożenia przysięgi wierności królowi, jako głowie Kościoła anglikańskiego, skazano za „zdradę stanu” Jana Houghtona, Augustyna Webstera i Roberta Lawrenceˈa, a wyrok wykonano 4 maja 1535 roku[5][2]. Kolejnymi ofiarami byli Onufry (Humprey) Middlemore, Wilhelm (William) Exmew i Sebastian Newdigate[2], którzy zginęli 19 czerwca 1535, zaś 11 maja 1537 roku Jan Rochester i Wilhelm (Jakub) Walworth z kartuzji w Hull[6].

Tomasz Johnson i Jan Davy wraz z towarzyszami zostali aresztowani w podlondyńskiej kartuzji 29 maja 1537 roku po odmowie złożenia przysięgi supremacyjnej[6] (czego skutkiem byłoby dołączenie do anglikańskich schizmatyków[7]), a następnie uwięzieni w więzieniu Newgate[4].

Lista męczenników[6][8][9][a]:

  • o. Tomasz Johnson, Thomas Johnson
  • o. Ryszard Bere (Beere), Richard Bere
  • o. Tomasz Green lub Greenwood, Thomas Green
  • diakon Jan Davy, John Davy
  • br. Robert Salt
  • br. Wilhelm Greenwood, William Greenwood
  • br. Tomasz Reding (Redyng), Thomas Reding
  • br. Tomasz Scryven, Thomas Scryven
  • br. Walter Pierson
  • br. Wilhelm Horne, William Horne

Śmierć[edytuj | edytuj kod]

Wszyscy zostali na stojąco, z rękoma skrępowanymi za plecami, przykuci łańcuchami do słupów[4][9]. Początkowo dzięki zabiegom przybranej córki Tomasza Morusa, Małgorzaty Clement, więźniowie byli dokarmiani[6]. Po ujawnieniu i wstrzymaniu pomocy zakonnicy zaczęli umierać z głodu[6]: William Greenwood 6 czerwca, Jan Davy 8 czerwca, Robert Salt następnego dnia, 10 czerwca Tomasz Green i Walter Pierson, Tomasz Scryven 15 czerwca, a dzień po nim Tomasz Redyng[4]. Pozostałym przy życiu zaczęto podawać racje żywnościowe, by dotrwali do egzekucji[4]. Ryszard Bere zmarł 9 sierpnia, Tomasz Johnson 20 września, a William Horne został powieszony, a jego ciało poćwiartowano 4 sierpnia 1540 roku w Tyburn[4][9]. Żaden z uznanych za męczenników nie odstąpił od Kościoła katolickiego[4].

4 maja 2007 roku w katedrze Westminsterskiej odbyła się pierwsza od czasów reformacji publiczna katolicka ceremonia ku czci wszystkich ofiar prześladowań[10].

W Londynie upamiętniono nazwiska kartuskich męczenników tablicą pamiątkową[10].

Beatyfikacja i dzień obchodów[edytuj | edytuj kod]

Tomasz Johnson, Jan Davy i towarzysze męczennicy zostali beatyfikowani przez papieża Leona XIII w grudniu 1886 roku[4][8].

Atrybutami świętych jest palma[11][12][13][14][15][16][17][18].

Wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim grupy męczenników jest obchodzone w dies natalis błogosławionego Tomasza Johnsona[3].

Indywidualne wspomnienia obchodzone są w dzienne rocznice śmierci[11][12][13][14][15][16][17][18].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Wolność religijna.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Kursywą podano oryginalną pisownię imion i nazwisk, zaś w nawiasach podano pisownię nazwisk spotykaną w przytoczonych źródłach.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 284. ISBN 978-83-7318-736-8.
  2. a b c d Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 282. ISBN 978-83-7318-736-8.
  3. a b Hugo o. Hoever SOCist: Żywoty Świętych Pańskich. Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1983, s. 342.
  4. a b c d e f g h Hugo o. Hoever SOCist: Żywoty Świętych Pańskich. Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1983, s. 343.
  5. Karty historii Kościoła » Trudna historia katolicyzmu w Anglii (cz. I); Męczeństwo londyńskich kartuzów. Miłujcie się!. [dostęp 2012-12-06].
  6. a b c d e Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 283. ISBN 978-83-7318-736-8.
  7. Encyklopedja Kościelna, podług teologicznej encyklopedji Wetzera i Weltego, z licznemi jej dopełnieniami. T. VII. Warszawa: Czerwiński i Spółka, s. 163-164.
  8. a b MARTYRS OF ENGLAND AND WALES († 1535-1680) (II). [dostęp 2012-12-05]. (ang.).
  9. a b c Blessed Thomas Johnson. NEW Advent. [dostęp 2012-12-06]. (ang.).
  10. a b Immaculate Heart of Mary's Hermitage Blessed Carthusian; Martyrs of England. Immaculate Heart of Mary Melbourne Hermitage. [dostęp 2012-12-15]. (ang.).
  11. a b Beato Guglielmo Greenwood Sacerdote certosino, martire. 2000-01-13. [dostęp 2012-12-19]. (wł.).
  12. a b Beato Giovanni Davy Diacono certosino, martire. 2000-01-13. [dostęp 2012-12-19]. (wł.).
  13. a b Antonio Borrelli: Beati Tommaso Green e Gualtiero Pierson Martiri certosini. 2007-05-10. [dostęp 2012-12-19]. (wł.).
  14. a b Beato Tommaso Scryven Monaco certosino, martire. 2000-01-13. [dostęp 2012-12-19]. (wł.).
  15. a b Antonio Borrelli: Beato Tommaso Reding Monaco certosino, martire. 2007-05-10. [dostęp 2012-12-19]. (wł.).
  16. a b Beato Riccardo Bere Sacerdote certosino, martire. 2012-08-24. [dostęp 2012-12-19]. (wł.).
  17. a b Beato Tommaso Johnson Sacerdote certosino, martire. 2012-08-24. [dostęp 2012-12-19]. (wł.).
  18. a b Antonio Borrelli: Beato Guglielmo (William) Horne Monaco certosino, martire. 2004-11-07. [dostęp 2012-12-19]. (wł.).