Tołbaczik
55°49′51″N 160°19′33″E/55,830833 160,325833
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
3682[1] m n.p.m. |
| Wybitność |
2190[1] m |
| Dane wulkanu | |
| Rok erupcji |
holocen (Ostry Tołbaczik) |
| Typ wulkanu |
stratowulkan (Ostry Tołbaczik) |
| Aktywność |
aktywny |
Położenie na mapie Kraju Kamczackiego  | |
Położenie na mapie Rosji  | |
| 55°49′51″N 160°19′33″E/55,830833 160,325833
| |
Tołbaczik (ros. Толбачик) – kompleks stratowulkanów znajdujących się w południowo-zachodniej części Kluczewskiej grupy wulkanów[potrzebny przypis], na półwyspie Kamczatka w Rosji. W skład kompleksu wchodzi Płaski Tołbaczik oraz Ostry Tołbaczik.
Ostry Tołbaczik[edytuj | edytuj kod]
Jest to wygasły stratowulkan o wysokości 3682 metrów[3], najwyższy punkt wysokościowy kompleksu Tołbaczik. Badania naukowe wskazują, że ostatnia erupcja miała miejsce w okresie holocenu. Część jego stoków pokrywa lodowiec o powierzchni ok. 7 km²[4].
Płaski Tołbaczik[edytuj | edytuj kod]
W odróżnieniu od Ostrego Tołbaczika, jest to wulkan tarczowy, powstały około 6500 lat temu[2] i wciąż aktywny. Jego wysokość wynosi 3140 metrów[3]. Historia jego erupcji sięga kilku tysięcy lat wstecz, największe historyczne wybuchy wielokrotnie odnotowano w czasach nowożytnych m.in. w latach: 1740, 1769, 1788, 1790 i 1793, jak również w czasach współczesnych, między innymi w roku: 1904, 1931, w okresie 1939–1941 i w 1954. Według skali eksplozywności wulkanicznej były to najczęściej erupcje o sile około VEI =3 lub niższe.
Największa dotychczas erupcja Płaskiego Tołbaczika nastąpiła w 1975 roku i trwała aż do roku grudnia 1976 roku. Siła tej erupcji została oceniona przez naukowców, również z rosyjskiego Instytutu Wulkanologii, jako VEI = 4+[5]; erupcję poprzedziło wiele trzęsień ziemi. Skutkiem wielokrotnych erupcji w tym okresie było powstanie kilku nowych stożków żużlowych; pod względem wyemitowanej ilości lawy, była to jak dotąd największa bazaltowa erupcja na Kamczatce[2].
Ostatnia erupcja tego wulkanu po trwającym 36 lat uśpieniu[potrzebny przypis], rozpoczęła się 27 listopada 2012 roku[potrzebny przypis], emisja lawy bazaltowej wystąpiła z dwóch szczelin wulkanicznych. W dniu 29 listopada wybuchom wulkanu przypisano „czerwony” (najwyższy) kod zagrożenia lotniczego, ale następny dzień kod zmieniono na „pomarańczowy”[6], gdyż podczas przelotu nad kraterem erupcję sklasyfikowano jako erupcję typu strombolijskiego, charakteryzującą się małą emisją gazów i popiołów.
Aktywność wulkaniczna obiektu, wyzwalająca nowe erupcję, trwa również w lutym 2013. Dotychczas skutkami wzmożonej aktywności począwszy od pierwszego dnia erupcji są: pożary lasu otaczającego wulkan oraz całkowicie zniszczona baza badawcza[potrzebny przypis] Instytutu Wulkanologii i Sejsmologii Rosyjskiej Akademii Nauk „Leningradzka”[potrzebny przypis] i bazy rezerwatu przyrody „Wulkany Kamczatki”[potrzebny przypis]. Mimo wielu zakazów zbliżania się do wulkanu i niebezpieczeństwa pogorszenia się tamtejszej sytuacji, zanotowano duży wzrost przyjazdu turystów, chętnych do obejrzenia erupcji[potrzebny przypis].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b RUSSIA: KAMCHATKA AND THE RUSSIAN PACIFIC ISLANDS-ULTRA-PROMINENCE PAGE:Mt. Ostry Tolbachik. peaklist.org. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).
- ↑ a b c Tolbachik. Global Volcanism Program. [dostęp 2013-04-04]. (ang.).
- ↑ a b Вулкан Толбачик [online], Kamchatkaland [dostęp 2023-06-20] (ros.).
- ↑ Šlégl Jíří i zespół: Góry Azji, wyd. Horyzont, Warszawa 2002, s. 264, ISBN 83-7311-486-6.
- ↑ Russia’s Tolbachik Erupts for First Time in 36 Years. wired.com. [dostęp 2013-04-04]. (ang.).
- ↑ Rosja: na Kamczatce obudził się wulkan.. tvp.info. [dostęp 2013-04-04]. (pol.).