Wałycz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wałycz
wieś
Ilustracja
Wjazd do wsi drogą wojewódzką (nr 534),
od strony Niedźwiedzia
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

wąbrzeski

Gmina

Ryńsk

Liczba ludności (III 2011)

979[2]

Strefa numeracyjna

56

Kod pocztowy

87-200[3]

Tablice rejestracyjne

CWA

SIMC

0850230

Położenie na mapie gminy Ryńsk
Mapa konturowa gminy Ryńsk, po prawej znajduje się punkt z opisem „Wałycz”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Wałycz”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Wałycz”
Położenie na mapie powiatu wąbrzeskiego
Mapa konturowa powiatu wąbrzeskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Wałycz”
Ziemia53°15′54″N 18°59′30″E/53,265000 18,991667[1]

Wałyczwieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie wąbrzeskim, w gminie Ryńsk. Siedziba sołectwa[4].

Według podziału administracyjnego Polski obowiązującego w latach 1975–1998, miejscowość należała do województwa toruńskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 979 mieszkańców[2]. Jest największą miejscowością gminy Ryńsk.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1312 roku. W 1338 wieś miała rozszerzone przywileje. Według dokumentu z 1414 roku Wałycz uległ zniszczeniu. Z kolei dokument z 1550 roku wymienia miejscowość jako wieś królewską, dzierżawioną przez Marcina Dulskiego. Od roku 1787 była to własność Dietricha Stach von Golssheim, a następnie Józefy Jeżewskiej ze Zboińskich. Na początku XIX wieku tutejszy majątek stał się własnością rodziny Działowskich, a od 1884 roku Gajewskich. Od roku 1902 właścicielem majątku w Wałyczu był Chełmicki, a od 1921 Aleksander Dąmbski[5][6].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Pałac

W Wałyczu znajduje się eklektyczny[5] dwór murowany z drugiej połowy XIX wieku (według innych źródeł z XVIII wieku[5][7]), rozbudowany na początku XX wieku, oraz otaczający go park[6]. W skład zespołu pałacowo-parkowego wchodzą też zabudowania gospodarcze. W pałacu w latach 1871–1873 przebywał Wojciech Kętrzyński[5]. Zespół pałacowo-parkowy obecnie jest własnością Skarbu Państwa, w 1987 roku został wyremontowany[6]. W XIX-wiecznym parku znajdują się mające ponad 100 lat drzewa należące do 15 gatunków oraz staw[5][6].

We wsi znajduje się także niewykorzystywany już cmentarz ewangelicki[6].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 143968
  2. a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1335 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Sołectwa. Portal informacyjny Urzędu Gminy Wąbrzeźno. [dostęp 2010-11-13].
  5. a b c d e Henryk Miłoszewski: Szlak pieszy TO-1998z. pttk.torun.pl. [dostęp 2010-11-13].
  6. a b c d e Rys Historyczny Gminy Ryńsk. Portal informacyjny Urzędu Gminy Ryńsk. [dostęp 2010-11-13].
  7. Ośrodki turystyki kulturowej w województwie. www.turystyka.torun.pl. [dostęp 2010-11-13].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]