Waliszowska Woda
 Rzeka w Starym Waliszowie | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Lokalizacja | |
| Rzeka | |
| Długość | ok. 14,3 km |
| Spadek |
35,3‰ |
| Powierzchnia zlewni |
36,2 km² |
| Źródło | |
| Miejsce | Północne zbocze wzgórza o kocie 878 w Marcinkowie |
| Wysokość |
830 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | Nysa Kłodzka |
| Miejsce | |
| Wysokość |
325 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
Waliszowska Woda – rzeka górska[1] w południowej Polsce w woj. dolnośląskim w Sudetach Wschodnich, na Wysoczyźnie Idzikowskiej
Górska rzeka, o długości około 14,3km, prawy dopływ Nysy Kłodzkiej[2], jest ciekiem III rzędu[3] należącym do dorzecza Odry, zlewiska Morza Bałtyckiego.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Źródło rzeki położone jest w południowo-wschodniej części pasma Krowiarek na południowych obrzeżach miejscowości Marcinków na północnym stoku bezimiennego wzniesienia o kocie 878 m n.p.m., na wysokości ok. 830 m n.p.m. W części źródliskowej spływa w kierunku północno-zachodnim, wąską zalesioną doliną. Niżej na poziomie 710 m n.p.m., rzeka skręca na zachód i płynie dobrze wykształconą V-kształtną doliną między wzniesieniami Suchoń po południowej stronie i Górzyca po północnej stronie w kierunku miejscowości Kamienna. W miejscowości Kamienna rzeka skręca na północ i płynie niezalesioną doliną w kierunku miejscowości Nowy Waliszów mijając po zachodniej stronie wzniesienie Łazek. Około 800 m przed Nowym Waliszowem rzeka skręca bardzo ostro na południowy zachód wpływając do przełomowej zalesionej doliny omijając po południowej stronie wzniesienie Łazek. Opuszczając dolinę zmienia kierunek północny zachód i wpływa pomiędzy zabudowania miejscowości Stary Waliszów. W centrum miejscowości Stary Waliszów rzeka płynie w kierunku zachodnim do ujścia, gdzie na wysokości ok. 325 m n.p.m. na zachód od Starego Waliszowa, uchodzi do Nysy Kłodzkiej. Koryto rzeki kamienisto-żwirowe słabo spękane i na ogół nieprzepuszczalne z małymi progami kamiennymi, na których w górnym biegu w kilku miejscach występują niewielkie progi. W większości swojego biegu płynie obok drogi, wśród terenów zabudowanych i lasów. Zasadniczy kierunek biegu rzeki jest północno-zachodni. Jest to rzeka górska odwadniająca ze swymi dopływami zachodnią część Krowiarek oraz odprowadza część wód z Wysoczyzny Idzikowskiej[4]. Rzeka w górnym biegu dzika, w środkowym i dolnym biegu częściowo uregulowana. Ze względu na górski charakter i mały stopień uregulowania tworzy niewielkie meandry. W większości swojego biegu płynie lasem, brzegi w 90% zadrzewione, szerokość koryta do 4,5 m. a śr. głębokość 0,35 m., dno bez roślin. Rzeka charakteryzuje się dużymi nie wyrównanymi spadkami podłużnymi i zmiennymi wodostanami, znajduje się na niej szereg progów redukujących spadek. W potoku z ichtiofauny występuje: pstrąg potokowy, strzebla potokowa, śliz, głowacz białopłetwyh i lipień.
W przeszłości rzeka nosiła nazwę: niem. Waltersdorfer Wasser.
Dopływy[edytuj | edytuj kod]
- lewe – dopływ z Suchonia, dopływ koło góry Łazek, Pławienka.
- prawe – dopływ z Marcinkowa, Równica, Panna.
oraz kilka bezimiennych strumieni i potoków mających źródła na zboczach przyległych wzniesień.
Miejscowości nad rzeką[edytuj | edytuj kod]
Marcinków, Kamienna, Stary Waliszów
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ lp. 1700 (Dz. U. z dn 4.02. 2003 r.
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 304, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ 2.5.Hydrografia i hydrologia, Tab. 7, l.p. 40
- ↑ Region. Zarz. Gospodar. Wodnej we Wrocławiu (nadzór wodn. Kłodzko)- mapa. [dostęp 2016-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Praca zbiorowa, mapa turystyczna Sudety Wschodnie, Skala 1:60.000, wydawca:ExpressMap,Warszawa ,2010, ISBN 978-83-7546-262-3.
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 16 Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa 1993, ISBN 83-7005-341-6
- Masyw Śnieżnika – Stronie Śląskie, mapa w skali 1:30 000, Wydawnictwo Kartograficzne "Compass", Wrocław 2003, ISBN 83-89165-34-1