Wełniczka białofioletowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wełniczka białofioletowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

Niaceae

Rodzaj

wełniczka

Gatunek

wełniczka białofioletowa

Nazwa systematyczna
Lachnella alboviolascens (Alb. & Schwein.) Fr.
Summa veg. Scand., Sectio Post. (Stockholm): 365 (1849)

Wełniczka białofioletowa (Lachnella alboviolascens (Alb. & Schwein.) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny Niaceae[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Niaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisali w 1805 r. Johannes Baptista von Albertini i Lewis David von Schweinitz nadając mu nazwę Peziza alboviolascens. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Elias Fries w 1849 r.[1]

Ma około 20 synonimów. Niektóre z nich[2]:

  • Cyphella alboviolascens (Alb. & Schwein.) P. Karst. 1870
  • Cyphella pseudovillosa Henn. 1904
  • Cyphellopsis alboviolascens (Alb. & Schwein.) Donk 1931

Franciszek Błoński w 1896 r. opisywał ten gatunek pod polską nazwą kielisznik bladofiołkowy, Władysław Wojewoda w 1999 r. podał nazwę wełniczka białofioletowa[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Owocnik
Grzyb cyfelloidalny o owocniku w postaci miseczki mającej szerokość 1–2 mm i brzegu zawiniętym do wewnątrz. Jej zewnętrzna powierzchnia jest niebieskawo-fiołkowa i pokryta białawymi włoskami, czasem mającymi brązową podstawę. Trzonu brak[4].
Cechy mikroskopowe
Zarodniki elipsoidalne, gładkie, 10–15 × 7,5–12 μm. Cystyd brak. W strzępkach obecne sprzążki[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Podano występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej, Europie, Azji, Australii i na Nowej Zelandii. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony[5]. Na Półwyspie Skandynawskim jest dość częsty, jednak ze względu na małe rozmiary rzadko zauważany[4]. W. Wojewoda w zestawieniu wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski w 2003 r. przytacza 5 stanowisk[3]. Liczne i bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].

Grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach, ogrodach botanicznych i parkach. Rozwija się na martwych, opadłych lub wiszących na drzewie gałęziach drzew liściastych. W Polsce notowany na kasztanowcu pospolitym, jesionie, wiciokrzewie, bzie czarnym, lilaku, wiązie, winorośli[3], robinii, wierzbie, starych łodygach roślin zielnych, osłonkach orzechów laskowych, pniu topoli osiki[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-09-02].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-09-02].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp, Kopenhaga 2008.
  5. Lachnella alboviolascens (Alb. & Schwein.) Fr. Mapa zasięgu [online] [dostęp 2021-09-02].
  6. a b Aktualne stanowiska wełniczki białofioletowej w Polsce [online] [dostęp 2021-09-02].