Witold Gorczyński
| |
 podpułkownik
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
członek Pogotowia Patriotów Polskich |
Witold Stanisław Ostoja-Gorczyński (ur. 1878 w maj. Bieniewo, zm. 27 sierpnia 1929) – podpułkownik, organizator Legionów Polskich w służbie rosyjskiej, pierwszy dowódca Legionu Puławskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w 1878 w majątku Bieniewo, w ówczesnym powiecie błońskim guberni warszawskiej[1]. Był właścicielem majątku Auksztelki w powiecie szawelskim[1]. Przeprowadzał częste wypady do zaboru austriackiego, gdzie nawiązał kontakty z działaczami konspiracji niepodległościowej. Należał do Sokoła.
Po wybuchu I wojny światowej wystąpił z projektem utworzenia ochotniczych formacji polskich przy boku Armii Rosyjskiej. 1 grudnia 1914 mianowany naczelnikiem Legionów Ochotniczych Polskich. Po fiasku tego przedsięwzięcia wszedł w 1915 do siedmioosobowego Komitetu Organizacyjnego polskich batalionów pospolitego ruszenia u boku wojsk rosyjskich. Z komitetu odszedł na tle konfliktu osobistego, urażony odsunięciem od dowodzenia 739 Nowoaleksandryjskiej drużyny (dawny 1. Legion Puławski).
Był pracownikiem kontrwywiadu rosyjskiego, brał udział w tworzeniu oddziałów łotewskich, doradcą w sprawach polskich. Po rewolucji październikowej przeniósł się na stałe do Polski. W czasie wojny polsko-bolszewickiej walczył na czele stworzonego przez siebie oddziału pod Włocławkiem.
W 1923 brał udział w tworzeniu tajnej prawicowej organizacji spiskowej, typu faszystowskiego Pogotowie Patriotów Polskich. W końcu organizacja ta przygotowała plan opanowania Warszawy drogą zbrojnego zamachu. W nocy z 11 na 12 stycznia 1924 został aresztowany.
Zmarł 27 sierpnia 1929, „po długich i ciężkich cierpieniach”[2]. Dwa dni później został pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[2]. Był żonaty, miał brata i siostrę[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Encyklopedia Wojskowa 1933 ↓, s. 115.
- ↑ a b c Ś.p. Witold Stanisław Ostoja-Gorczyński. „Kurjer Warszawski”. 235 wyd. wieczorne, s. 9, 1929-08-28. Warszawa..
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Encyklopedia Wojskowa. Otton Laskowski (red.). T. III: Garigliano - Karabeni. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy, 1933.
- Jan Pachoński, Witold Gorczyński, w: Polski Słownik Biograficzny, t. VIII, 1959-1960, s. 297-298.
- Członkowie Pogotowia Patriotów Polskich
- Członkowie Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polscy funkcjonariusze rosyjskich i radzieckich służb specjalnych
- Urodzeni w 1878
- Zmarli w 1929
- Żołnierze Legionu Puławskiego
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Funkcjonariusze służb specjalnych Imperium Rosyjskiego
- Polacy związani z działalnością antysemicką (II RP i II wojna światowa)