Witold Nowodworski (lekarz wojskowy)
generał brygady | |
Data i miejsce urodzenia |
4 czerwca 1887 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
3 stycznia 1961 |
Siły zbrojne | |
Odznaczenia | |
Witold Nowodworski, ros. Витольд Марцелиевич Новодворский (ur. 23 maja?/4 czerwca 1887 we wsi Szeremietewo-Piesocznia[1], zm. 3 stycznia 1961 w Leningradzie)[2][3] – polski, rosyjski i radziecki lekarz wojskowy, pułkownik Armii Czerwonej, generał brygady WP.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Marcelego, polskiego zesłańca z 1863. W 1906 po ukończeniu petersburskiego gimnazjum podjął studia na wydziale biologii uniwersytetu w Petersburgu, a 1907–1912 studiował w Wojskowej Akademii Medycznej w Petersburgu. Uzyskał dyplom lekarza wojskowego i stopień oficerski w carskiej armii. Od stycznia 1913 był ordynatorem Kliniki Internistycznej w Akademii w Petersburgu, 22 lipca 1914 zmobilizowany jako młodszy lekarz pułku i wysłany na front niemiecki. Od sierpnia 1915 lekarz szpitala i punktu ewakuacyjnego w Piotrogrodzie, w latach 1919–1922 ordynator Kliniki w Akademii. W carskiej armii służył do 1917, potem wstąpił do Czerwonej Gwardii i Armii Czerwonej.
W latach 1919–1925 był lekarzem Domu Dziecięcego w Piotrogrodzie/Leningradzie. Starszy asystent wykładowcy, a od 1936 docent Wojskowej Akademii Medycznej im. Kirowa w Leningradzie. Od 1941 zastępca szefa katedry Kliniki Chorób Wewnętrznych. 1925–1929 członek Komisji Kasy Chorych, a 1929–1934 konsultant Instytutu Oftalmologicznego w Leningradzie. Pracował naukowo w dziedzinie patologii szczegółowej i terapii chorób zakaźnych i wewnętrznych, w 1934 został kandydatem nauk medycznych, a w 1943 doktorem nauk medycznych. Autor 25 prac naukowych i kilku referatów.
Rozkazem szefa Służby Zdrowia Armii Czerwonej z 2 kwietnia 1944 skierowany do służby w Polskich Siłach Zbrojnych w ZSRR w stopniu pułkownika, 20 kwietnia 1944 został Naczelnym Internistą i Głównym Terapeutą 1. Armii WP. 22 listopada 1944 mianowany Naczelnym Internistą WP. Od grudnia 1944 profesor Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, gdzie był kierownikiem 3. Kliniki. 31 grudnia 1944 Prezydium KRN nadało mu stopień generała brygady WP ze starszeństwem z 1 stycznia 1945. Później był Głównym Internistą Departamentu Służby Zdrowia WP. Od lutego 1946 Naczelny Internista Departamentu Służby Zdrowia MON. Organizator służby zdrowia na Ziemiach Odzyskanych.
9 września 1946 zwrócił się do MON z prośbą o skierowanie do Armii Czerwonej w celu kontynuowania pracy naukowej w Akademii w Leningradzie. 9 listopada 1946 zakończył służbę w WP i wrócił do ZSRR. Od 1955 był profesorem i kierownikiem Katedry Fizjologii Wojskowej Akademii Medycznej w Leningradzie.
Spoczywa na Cmentarzu Bogosławskim w Sankt-Petersburgu (sektor 33)[2].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (8 listopada 1946)[4]
- Order Krzyża Grunwaldu III klasy (11 maja 1945)[5]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1945)
- Order Lenina (ZSRR, 1945)
- Order Czerwonego Sztandaru (ZSRR, 1944)
- Medal jubileuszowy „XX lat Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej” (ZSRR)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Генерал-майор медицинской службы Новодворский Витольд Марцелиевич [online] [dostęp 2020-02-07] (ros.).
- ↑ a b Новодворский Витольд Марцелиевич (1887 - 1961) - терапевт, фтизиатр, дмн., генерал-майор мед. службы, г. Санкт-Петербург [online], www.mednecropol.ru [dostęp 2020-02-07] .
- ↑ Военные врачи-участники Великой Отечественной войны 1941-1945гг. Краткий биографический справочник, Часть вторая М – Я Wojenno-Medyczne Muzeum Ministerstwa Obrony, Sankt-Petersburg 1996, s. 47.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 23, poz. 73 „za wybitne zasługi położone w charakterze lekarza za okres służby w W.P.”
- ↑ M.P. z 1945 r. nr 6, poz. 26 „za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą”.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990 t. III:M–S, Toruń 2010, s. 74–75.
- Generałowie brygady ludowego Wojska Polskiego
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem „Za wyzwolenie Warszawy”
- Odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru
- Odznaczeni Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy
- Odznaczeni Orderem Lenina
- Polacy i obywatele polscy w Armii Czerwonej (1918–1946)
- Polscy lekarze wojskowi
- Radzieccy lekarze wojskowi
- Radzieccy oficerowie w ludowym Wojsku Polskim
- Rosyjscy lekarze wojskowi
- Urodzeni w 1887
- Zmarli w 1961
- Żołnierze ludowego Wojska Polskiego w II wojnie światowej