Wojciech Świątkowski (architekt)

Wojciech Świątkowski
Pełne imię i nazwisko	Wojciech Zygmunt Świątkowski
Data i miejsce urodzenia	12 września 1922 ; Warszawa
Data śmierci	2 grudnia 2021
Narodowość	polska
Alma mater	Politechnika Warszawska
	Praca
Styl	modernizm
	Odznaczenia

Wojciech Zygmunt Świątkowski, ps. „Korczak” (ur. 12 września 1922 w Warszawie, zm. 2 grudnia 2021)^[1] − polski architekt i nauczyciel, powstaniec warszawski, odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Jego rodzicami byli Zygmunt – rolnik i Jadwiga z d. Cydzik^[2]. Miał troje rodzeństwa.

W 1931 rodzice zapisali go do szkoły powszechnej. Wcześniej uczył się w domu. Następnie uczęszczał do VII Państwowego Gimnazjum Męskiego im. Stanisława Staszica^[3]. W 1935 wstąpił do harcerstwa.

Podczas okupacji niemieckiej od lutego 1940 działał w ruchu oporu – początkowo w Tajnej Armii Polskiej mjr. Jana Włodarkiewicza, a następnie – Armii Krajowej^[2]. Ukończył konspiracyjną Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty, uzyskując stopień kaprala podchorążego. Uczestniczył w działaniach Kedywu KG AK. Przyjął pseudonim „Korczak”. Od 10 maja 1944 był szefem plutonu „Moto” batalionu „Parasol”. Brał udział w akcji „Płochocin” (wysadzenie pociągu urlopowego Wehrmachtu) oraz zamachu na generała SS Wilhelma Koppego w Krakowie (grupa ubezpieczenia akcji)^[2]. Uczestniczył w powstaniu warszawskim. Od 25 sierpnia 1944 był zastępcą dowódcy 1. kompanii „Parasola”. Został ranny podczas próby przebicia się oddziałów Starówki do Śródmieścia z 30 na 31 sierpnia^[2]. Ewakuowany kanałami, trafił do szpitala, z którego przeniesiono go do następnego. W szpitalu pozostał do końca powstania. Nosił już wówczas stopień sierżanta podchorążego. Następnie wzięty do niewoli, przebywał jako jeniec w Stalagu IV-B/H Zeithain zlokalizowanym niedaleko miasta Riesa w Rzeszy^[2].

Po powrocie do Polski podjął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W styczniu 1949 został aresztowany przez UB za działalność antypaństwową i skazany na 15 lat więzienia^[3]. Po zwolnieniu wyszedł na wolność w lutym 1955. Dzięki wstawiennictwu poznanego na studiach architekta Jerzego Kowarskiego został przyjęty do pracowni architektonicznej Jacka Nowickiego^[3]. Po kilku latach dokończył studia, otrzymując dyplom w 1961^[1]. W tym samym roku wstąpił do Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP). Przez wiele lat współpracował z profesorem PW Bohdanem Pniewskim. Był współautorem wielu gmachów, osiedli oraz różnego rodzaju obiektów budowlanych w Warszawie i poza nią.

Zajmował się także pracą dydaktyczną. Od 1965 do 1989 był nauczycielem w Żeńskiej Szkole Architektury im. Stanisława Noakowskiego^[4]. Okazjonalnie publikował teksty w prasie warszawskiej. W ostatnich latach życia był członkiem kapituły Nagrody im. Jana Rodowicza „Anody”, ustanowionej w 2011 przez Muzeum Powstania Warszawskiego.

Małżeństwo

Ożenił się w czasie Bożego Narodzenia w 1948. Osiemnaście dni po ślubie został aresztowany^[3].

Wybrane dokonania

Dom Chłopa w Warszawie (1958) – autorzy: Bohdan Pniewski i Małgorzata Handzelewicz-Wacławek, współpraca: Wojciech Świątkowski
Osiedle mieszkaniowe Żoliborz Południowy (1961) – autor: Bogusław Karczewski, współpraca: Maria Hatt, Zbigniew Włoszczowski, Wojciech Świątkowski, Zygmunt Wysocki (nagroda zespołowa III stopnia KBUA)
Projekt kwatery batalionu „Parasol” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie^[2]
Projekt usytuowania pomnika Armii Krajowej przed gmachem Sejmu w Warszawie
Projekt obelisku upamiętniającego Janka Rodowicza „Anodę” na warszawskim Ursynowie^[5]

Odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari^[1]
Krzyż Zasługi z Mieczami^[1]
Srebrna Odznaka SARP (1979)^[1]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Wojciech Świątkowski. SARP. [dostęp 2024-05-19]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Wojciech Świątkowski. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2024-05-19]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d Wojciech Zygmunt Świątkowski „Korczak”. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2024-05-19]. (pol.).
↑ Żeńska Szkoła Architektury. tab.edu.pl. [dostęp 2024-05-19]. (pol.).
↑ Jan Rodowicz „Anoda”. Warszawa Ursynów. [dostęp 2024-05-19]. (pol.).

Bibliografia

Wojciech Świątkowski, Muzeum Powstania Warszawskiego
Wojciech Zygmunt Świątkowski „Korczak” – wywiad, Muzeum Powstania Warszawskiego
Wojciech Świątkowski, SARP

[pap-1] Wojciech Świątkowski. SARP. [dostęp 2024-05-19]. (pol.).

[mpw-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Wojciech Świątkowski. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2024-05-19]. (pol.).

[ws-3] Wojciech Zygmunt Świątkowski „Korczak”. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2024-05-19]. (pol.).

[4] Żeńska Szkoła Architektury. tab.edu.pl. [dostęp 2024-05-19]. (pol.).

[5] Jan Rodowicz „Anoda”. Warszawa Ursynów. [dostęp 2024-05-19]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]