Woszczyneczka postrzępiona
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
woszczyneczka postrzępiona |
| Nazwa systematyczna | |
| Anomoloma myceliosum (Peck) Niemelä & K.H. Larss. Mycotaxon 100: 313 (2007) | |
Woszczyneczka postrzępiona (Anomoloma myceliosum (Peck) Niemelä & K.H. Larss.) – gatunek grzybów z rodziny Amylocorticiaceae[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Anomoloma, Amylocorticiaceae, Amylocorticiales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Takson ten w 1902 roku opisał Charles Horton Peck, nadając mu nazwę Poria myceliosa. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Tuomo Niemelä i J.I.R. Larsson w 2007 r.[1] Synonimy[2]:
- Anomoporia myceliosa (Peck) Pouzar 1966
- Ceriporiopsis myceliosa (Peck) Ryvarden & Gilb. 1993
- Fibuloporia myceliosa (Peck) Domański 1965
- Poria myceliosa Peck 1902
- Poria perextensa Murrill 1920[2].
Stanisław Domański w 1965 r. nadał mu polską nazwę sprzążkownica postrzępiona, Władysław Wojewoda w 2003 r. zmienił ją na woszczyneczka postrzępiona[3]. Obydwie nazwy są niespójne z aktualną nazwą naukową[1].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Grzyb kortycjoidalny o jednorocznym, rozpostartym owocniku tworzącym nieregularne łaty o średnicy 1–5 cm, w stanie świeżym miękkie i kosmate, po wysuszeniu sztywne, korkowate. Brzeg cienki, biały, promieniście włóknisty z widocznymi, nitkowatymi i rozgałęzionymi, białymi ryzomorfami sięgającymi głęboko w podłoże. Hymenofor poroidalny, w stanie świeżym biały, po wysuszeniu, jasnokremowy. Pory kanciaste, początkowo w ilości 3–4 na mm, ale w starych owocnikach łączą się one z sobą i powstają nieregularne pory w ilości 1–2 na mm. Powierzchnia porów jest równa, przy powiększeniu 50 x pory są drobno ząbkowane lub ząbkowane[4].
- Cechy mikroskopowe
Subikulum bardzo cienkie (ok. 0,1 mm), watowate, białe. Warstwa rurek bladokremowa, rurki o długości do 1 mm, miękko-korkowate. System strzępkowy monomityczny, strzępki nie zmieniają barwy w KOH, we wszystkich znajdują się sprzążki. Strzępki w ryzomorfach dość grubościenne, równej grubości, ciasno upakowane i równoległe, szkliste, o średnicy 2,4–5,1 µm (n = 120/10). Strzępki w subikulum luźno przemieszane, proste i słabo rozgałęzione, grubościenne, szkliste (bezbarwne), wyraźnie cyjanofilne, 2–4,9 µm średnicy (n = 194 /16), niektóre strzępki pokryte gruboziarnistymi kryształami. Rurki w tramie zbudowane z delikatnych, bardzo cienkościennych strzępek równej grubości, wzdłużnie z sobą splecionych, o średnicy 1,9–2,9(–3,1) (n = 143/11). Subhymenium niewyraźne. Brak cystydó lub cystydioli. Hymenium zbudowane z dość zwartej palisady komórek. Podstawki maczugowate, o zmiennie zwężającej się, ale nie głęboko ukorzenionej podstawie, ze sprzążką bazalną i czterema sterygmami, 11–19 × 4–5(–6) µm (n = 25/8). W strzępkach występują oleiste, niepozorne gutule. Bazydiospory regularnie elipsoidalne lub szeroko jajowate, z lekko zaokrągloną stroną brzuszną, zwykle z jedną małą gutulą i błoniastą, amyloidalną ścianą. Rozmiary bazydiospor w materiale europejskim: (2,7–)2,9–3,7(–4) x (1,9–)2,1–2,8(–3) µm, L = 3,16, W = 2,47, Q = 1,20-1,39 (n = 360/12)[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Znane jest występowanie woszczyneczki postrzępionej w Ameryce Północnej i Południowej, Azji i na Nowej Zelandii[5]. W Polsce do 2003 r. jedyne jej stanowisko, ale bez określenia miejsca, podali Leif Ryvarden i Robert Lee Gilbertson w 1993 r.[3]
Nadrzewny grzyb saprotroficzny[3]. Występuje na martwym drewnie drzew liściastych, rzadziej iglastych[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 0212-11-23].
- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2022-11-23].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b T. Niemelä, Five species of Anomoporia – rare polypores of old forests, „Annales Botanici Fennici”, 31 (2), Mycobank, 1994, s. 93–115 [dostęp 2022-11-23].
- ↑ Mapa występowania Anomoloma myceliosum na świecie [online] [dostęp 2022-11-23].
- ↑ Stanisław Domański, Żagwiowate I (''Polyporaceae pileateae''), szczecinkowcowate i (''Mucronosporaceae pileateae'') W. J. Kochman, A. Skirgiełło (red.): Grzyby (Fungi) 2. Podstawczaki (Basidiomyces), bezblaszkowe (Aphyllophorales), LXIII (in Polish), Warszawa: PWN, 1965.