Władysław Robota

Władysław Robota

prezbiter
Władysław Robota na tablicy pamiątkowej w kościele w Gierałtowicach
Kraj działania	Cesarstwo Niemieckie Polska
Data i miejsce urodzenia	27 czerwca 1872 Gostomia w powiecie prudnickim
Data i miejsce śmierci	8 września 1939 okolica Pilchowic
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	diecezja katowicka
Prezbiterat	11 czerwca 1898
Odznaczenia

Władysław Robota (ur. 27 czerwca 1872 w Gostomi, zm. 8 września 1939 pod Pilchowicami) – ksiądz katolicki, działacz narodowy i społeczny.

Życiorys

Urodził się w Gostomi w powiecie prudnickim, w rodzinie rolnika Konstantyna i Zuzanny z d. Spiller. Ukończył gimnazjum w Prudniku, a 17 marca 1892 zdał egzamin dojrzałości. Studiował teologię na Uniwersytecie Wrocławskim. Był słuchaczem prof. Nehringa, wykładowcy literatury polskiej i współzałożycielem Towarzystwa Akademików Górnoślązaków oraz Kółka Polskiego. Święcenia kapłańskie przyjął 11 czerwca 1898, w latach 1898–1902 był wikarym w Łabędach a od roku 1902 proboszczem w Gierałtowicach.

Był duszpasterzem o wyrazistych przekonaniach narodowych: urzędową korespondencję z sąsiednimi parafiami prowadził po polsku, wybudował pierwszy na Górnym Śląsku dom związkowy dla polskich stowarzyszeń, krzewił polskie czytelnictwo, założył pierwszą w parafii Kasę Zapomogowo-Pożyczkową. W czasie powstań śląskich i plebiscytu naraził się bojówkom niemieckim.

Po utworzeniu w 1922 Administracji Apostolskiej dla Śląska Polskiego został zamianowany konsultorem, a następnie radcą duchownym, wicedziekanem dekanatu dębieńskiego i sędzią prosynodalnym. Był budowniczym kościoła parafialnego w Gierałtowicach.

Po wybuchu II wojny światowej, 8 września 1939, został przez grupę esamanów wywieziony wraz z czternastoma innymi Polakami do lasów pod Pilchowicami, gdzie wszyscy zostali zamordowani. W czerwcu 1945 zidentyfikowano jego zwłoki na cmentarzu w Pilchowicach i 29 września 1946 złożono je na cmentarzu parafialnym w Gierałtowicach.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (28 kwietnia 1926)
• Krzyż Walecznych
• Gwiazda Górnośląska

Bibliografia

• AAKat, Akta personalne ks. Władysława Roboty.
• M. Czapliński, Robota Władysław (hasło), [w:] Słownik biograficzny, s. 351–352; EPS, s. 477.
• T. Falęcki, O narodowe oblicze, s. 33, 42, 105.
• J. Gawlina, Wspomnienia, s. 42.
• W. Musialik, W kręgu polityki i władzy, s. 26 i nn.
• J. Myszor, Historia diecezji, s. 215, 235, 320.
• L. Krzyżanowski, Kościół katolicki wobec mniejszości niemieckiej, s. 47.
• E. Wichura-Zajdel, Z dziejów duchowieństwa śląskiego w czasie wojny 1939–1945, Warszawa 1968, s. 60–63.
• F. Maroń, Nekrolog, WD 1969, nr 11–12, s. 183.
• H. Polak, 7 wieków Gierałtowic, Gliwice 1997, s.182–183.
• A. Hanich, Martyrologium duchowieństwa Śląska Opolskiego w latach II wojny światowej, Opole 2009, s. 118–119.