XXVI Puchar Gordona Bennetta (balonowy)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
XXVI Puchar Gordona Bennetta
Bruksela (1937) Paryż (1983)
Ilustracja
Start balonów
Data

11 września 1938

Miejscowość

Liège

Organizator

FAI

Liczba zawodników

9 załóg

Liczba reprezentacji

4

Zwycięzcy
 Polska

Antoni Janusz
Franciszek Janik

XXVI Puchar Gordona Bennetta – zawody balonów wolnych o Puchar Gordona Bennetta zorganizowane 11 września w Liège 1938 roku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Do udziału w zawodach zgłoszono 9 balonów z 4 państw: Polski, Belgii, Francji i Szwajcarii. Niemcy w ramach protestu nie zgłosili udziału w zawodach[1]. Było to związane z protestem i żądaniem powtórzenia zawodów w 1937 roku, po zmuszeniu 3 załóg niemieckich do lądowania przez samoloty Czechosłowacji[2]. Zwycięzca ostatnich zawodów Ernest Demuyter wystartował na nowym balonie, który ze składek publicznych zakupiło Towarzystwo Miłośników Sportu Balonowego "Belgica"[1]. Polska zgłosiła udział 3 załóg. Jedna z nich w składzie: Leszek Krzyszkowski i Marian Łańcucki to członkowie Mościckiego Klubu Balonowego[1].

Udział Polaków[edytuj | edytuj kod]

Zwycięzcy zawodów: Antoni Janusz i Franciszek Janik

Polska ekipa dotarła do Liège 7 września 1938 roku. Na dworcu witała ich Polonia ze sztandarami Związku Kombatantów. 8 września po zwiedzeniu miasta wzięli udział w oficjalnych przyjęciach. W sobotę 10 września rozpoczęto napełnianie balonów i proces ten zakończono następnego dnia w południe[3].

Przebieg[edytuj | edytuj kod]

Prognozy meteorologiczne w dniu poprzedzającym start zakładały, że balony polecą w kierunku Hiszpanii, tymczasem tylko jeden zawodnik Tilgenkamp posiadał wizę tego państwa. Polacy zakładając zmianę kierunku wiatru wystąpili o wizy ZSRR. W dniu start 11 września wiatr zmienił kierunek i według ostatnich prognoz wiał w kierunku wschodnim "ze skrętem przy ziemi na północ", natomiast w wyższych warstwach wiał w kierunku południowym. Napełnianie balonów rozpoczęto o godzinie dwudziestej 10 września, a zakończono następnego dnia w południe. Start rozpoczęto o godzinie 17 popołudniu[3]w niedzielę 11 września na terenie Wystawy Wody 1939[1]niedaleko Avenue de Centaire[4]. Oglądało go 20 000 widzów[1]. Zawodnicy po raz pierwszy otrzymali szarfy z napisem "Gordon-Bennett", które miały pomóc w identyfikacji[4]. Jako pierwszy wystartował ubiegłoroczny zwycięzca E. Demuyter, potem balon francuski i Warszawa II[5]. Polski balon LOPP wystartował jako ostatni. Załoga zabrała ze sobą 70 kg balastu. Już pierwszej nocy zużyła część z powodu "braku inwersji". W poniedziałek wieczorem padał deszcz ze śniegiem. We wtorek nad ranem gdy balon minął granicę rumuńską balast skończył się. Aby dotrwać do wschodu słońca załoga pozbyła się części wyposażenia[1]. Kapitan Janusz wyrzucił nawet klucz do mieszkania[6]. Wylądowała 13 września o 7.20 schodząc z wysokości 6000 metrów[1]. Załoga LOPP dwukrotnie spotkała samolot czeski, ale po sprawdzeniu napisów na balonie piloci oddalali się[3].

Uczestnicy[edytuj | edytuj kod]

Zajęte

miejsce

Balon Pojemność

[m³]

Załoga Kraj Czas lotu

[h][7]

Odległość

w km[8]

Miejsce

lądowania

(najbliższe

duże miasto)

1. LOPP

SP–BCU

2310,0 Antoni Janusz

Franciszek Janik

 Polska 37:47 1692,00 Bułgaria

Wełczewo[6]

(Trojan)

2. S. 11 Jos. Thonnard

A. Vanderschueren

 Belgia 33:55 1463,00 Bułgaria

(Kosowo)

3. Warszawa II

SP–ANA

2204,5 Leszek Krzyszkowski

Marian Łańcucki

 Polska 33:33 1444,00 Rumunia
4. Maurice Mallet

F–AOJY

2280,0 Charles Dollfus

Pierre Jacquet

 Francja 33:25 1406,00 Rumunia
5. Polonia II

SP–AMY

2205,5 Bronisław Koblański

Stanisław Patalan

 Polska 33:45 1369,00 Rumunia
6. Belgica

DO–BFM

2205,0 Ernest Demuyter

Pierre Hoffmans

 Belgia 31:35 1336,00 Rumunia
7. Wallon Philippe Quersin

Martial Van Schelle

 Belgia 30:00 1026,00 Węgry
8. Flandre Jean M. Combez

R. Coez

 Francja 23:50 905,00 Czechosłowacja
9. Zürich III

HB–BIA

2205,5 Erich Tilgenkamp

Norbert Scheatti

 Szwajcaria 24:50 841,00 Austria

(Raasdorf, Vienna)

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Na nagrody przeznaczono 50 000 franków belgijskich. Pierwsza nagroda wynosiła 25 000 (ok. 5000 zł), druga -10 000, trzecia - 7 500, czwarta - 5 000, piąta - 2 500[9]. Dodatkowo kpt Janusz otrzymał od króla Belgów złoty zegarek, a inż. Janik od zakładów w Lambert kryształowy puchar[6].

Zaginięcie balonu[edytuj | edytuj kod]

W listopadzie 1938 roku prasa podała wiadomość, że nowy balon Demuytera zaginął na Rusi Podkarpackiej. Belgijski zawodnik wylądował na terenie Rumunii, niedaleko granicy ze Słowacją. Po zwinięciu balon wraz z 60 kg listów dla filatelistów miał być wysłany z Bogumina, a stamtąd do Brukseli. Po 6 tygodniach ani balon, ani przesyłki nie dotarły. Belgijskie poselstwa w Pradze i Bukareszcie rozpoczęły poszukiwania, ale nie przyniosły one rezultatów[10][11].  13 listopada 1938 roku krakowski dziennik Czas podał informację, że poczta po upływie 6 tygodni dotarła do Brukseli[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g XXVI. Zawody o puchar Gordona Bennetta, „Skrzydlata Polska” (nr 9), 1938, s. 263-264.
  2. Wniosek o unieważnienie zawodów o puhar Gordon Bennetta - złożony, „Ilustrowany Kurier Codzienny” (175), 1937, s. 15.
  3. a b c Fr. Janik, Zwycięstwo balonu "L.O.P.P" w zawodach Gordon-Bennetta, „Lot i Oplg Polski” (nr 11), 1938, s. 14-16.
  4. a b M.O.P., Balony startują z Leodium, „Kurier Warszawski” (nr 255), 16 września 1938, s. 4-5.
  5. Start balonów w zawodach o puhar Gordon-Bennetta, „Ilustrowany Kurier Codzienny” (nr 253), 13 września 1938, s. 3.
  6. a b c Nad Renem śpiewy, w Sudetach - strzały.., „Ilustrowany Kurier Codzienny” (nr 263), 23 września 1938.
  7. 26th Coupe Aéronautique Gordon Bennett [online], legends.gordonbennett.aero [dostęp 2020-02-26] (ang.).
  8. Liege, Belgia 1938 - Zawody o Puchar Gordona Bennetta - Balony - Medale na skrzydłach [online], medalenaskrzydlach.pl [dostęp 2020-01-01].
  9. M.O.P., Zawody o puchar Gordon Bennett'a, „Kurier Warszawski” (nr 249), 11 września 1938, s. 24.
  10. Demuyterowi skradli na Rusi Podkarpackiej balon i worek z pocztą przeznaczoną dla filatelistów, „Ilustrowany Kurier Codzienny” (nr 308), 7 listopada 1938, s. 7.
  11. Gordon-Nennett-Ballon ging verloren, Innsbrucker Nachrichten, 1938-11-14, s. 8 [online], anno.onb.ac.at [dostęp 2020-01-04].
  12. Perypetie balonu słynnego aeronauty belgijskiego, „Czas” (nr 312), 1938, s.2.