Ziemiozorek ziarnistotrzonowy
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd |
Geoglossales |
| Rodzina |
Geoglossaceae |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
ziemiozorek ziarnistotrzonowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Geoglossum simile Peck Bull. Buffalo Soc. nat. Sci. 1(2): 70 (1873) [1873-1874] | |
Ziemiozorek ziarnistotrzonowy (Geoglossum simile Peck) – gatunek grzybów z monotypowej rodziny Geoglossaceae[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Geoglossum, Geoglossaceae, Geoglossales, Incertae sedis, Geoglossomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1873 r. Charles Horton Peck. Synonim: Geoglossum glabrum var. simile (Peck) S. Imai[2]. Polską nazwę zarekomendowała Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów[3].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Wysmukły, maczugowaty, czarniawy, o wysokości 2,5–7 cm, składający się z płodnej główki i sterylnego trzonu. Główka wyraźnie wyodrębniona, o szerokości 3–6 mm, często spłaszczona, podłużnie sfałdowana lub rowkowana, czarna, w stanie suchym naga lub niemal naga. Cylindryczny trzon ma średnicę 0,2–0,4 cm, jest drobno ziarenkowaty, w stanie suchym czarny lub w pobliżu wierzchołka lub podstawy ciemnobrązowy, podstawa z ciemnoszarą grzybnią. Miąższ cienki, czarny lub białawy, bez wyraźnego zapachu[4].
- Cechy mikroskopowe
Worki wrzecionowate, 8-zarodnikowe, 150–180 × 20–25 µm. Askospory wrzecionowate, 86–100 × 6–11 µm, gładkie, przeważnie z 7 przegrodami, czasem 9-przegrodowe, w KOH brązowe z ciemniejszą przegrodą. Parafizy nitkowate o szerokości 4–5 µm, wystające powyżej worków o 10–60 µm, czym bliżej wierzchołka, tym gęściej septowane. W pobliżu wierzchołka dominują komórki beczkowate o szerokości do 8 µm, często ze zwężeniami co drugiej przegrody, o ścianach brązowawych w KOH. Parafizy na trzonie podobne, ale krótsze i nie żelowane[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Ziemiozorek ziarnistotrzonowy występuje w Ameryce Północnej i Środkowej, Europie, Azji, Australii, na wyspach japońskich i na Nowej Zelandii[5]. W Polsce po raz pierwszy jego stanowisko podano w 2014r.[6], w późniejszych latach znaleziono jeszcze inne stanowiska tego gatunku[7]. aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków rzadkich i wartych objęcia ochroną[8].
Grzyb naziemny, saprotrof. Owocniki występują gromadnie od lata do jesieni w lasach liściastych i iglastych, na ziemi, często wśród mchów, czasem na porośniętych mchem kłodach[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2023-02-21] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-02-21] (ang.).
- ↑ Rekomendacja nr 1/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online], Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów, 21 lutego 2021.
- ↑ a b c Michael Kuo, Geoglossum simile [online], Mushroom Expert [dostęp 2023-02-22].
- ↑ Występowanie Geoglossum simile na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-02-21].
- ↑ Gierczyk B. i inni, Materiały do poznania mycobioty Puszczy Białowieskiej, „Przegląd Przyrodniczy”, 25 (1), 2014 [dostęp 2023-02-21] (ang.).
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-01-21].
- ↑ Aktualne stanowiska ziemiozorka ziarnistotrzonowego w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-02-21].