Zuzanna Orłowska
| Imię i nazwisko urodzenia |
Zuzanna Szabinówna Charytańska |
|---|---|
| Data śmierci |
po 1583 |
| Rodzice |
Szymon Szabin Charytański |
| Małżeństwo | |
| Partner | |
| Dzieci |
Jan Bogatko |
Zuzanna Orłowska, Zuzanna Szabinówna Charytańska (zm. po 1583) – kochanka króla polskiego Zygmunta II Augusta.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Według relacji dworzanina króla Polski Zygmunta II Augusta, Zuzanna Orłowska miała być nieślubną córką kanonika krakowskiego, jednak źródła urzędowe wskazują, iż jej ojcem był Szymon Szabin Charytański[1]. Jej związek z królem Zygmuntem rozpoczął się po wyjeździe królowej Katarzyny Habsburżanki z Krakowa i trwał siedem lat. Najprawdopodobniej przyczyną rozstania Zuzanny z królem była jej zdrada[2]. Po śmierci władcy Zuzanna Orłowska wyszła za mąż za polskiego szlachcica Piotra Bogatkę, który w 1589 został starostą bielickim. W 1583 Piotr Bogatko zapisał swojej żonie 2400 florenów jako oprawę wiana. Z małżeństwa Zuzanny i Piotra pochodziło czterech synów[3]:
- Jan – łożniczy królewski,
- Mikołaj,
- Piotr – dworzanin królewski,
- Paweł.
Orłowska podejrzewana była o znajomość magii. Wraz ze swoją ciotką, znachorką (guślarką) Korycką[4], miała zajmować się leczeniem Zygmunta Augusta, a za swoje usługi otrzymywała wysokie wynagrodzenie. Około 1568 otrzymała 800 złotych, kolebkę i kolasę oraz wiele innych cennych przedmiotów wartych 4 tysiące złotych polskich[5]. Podczas kolejnego ataku choroby u władcy Korycka i Orłowska odmówiły mu dalszej pomocy. Zuzanna twierdziła, że to król ją porzucił i zakochał się w Barbarze Giżance. Zgodnie z tym, co zanotował Świętosław Orzelski, skarżyła się, że: Król zwodziciel, z litewskiej i włoskiej krwi zmieszanej pochodzący, z nikim nie postępował szczerze; odpłacając się za wstyd którym mię okrył, chcę mu oddać złe za złe. Podobno też co czwartek używała czarów i sypała groch na rozżarzone węgle, mówiąc: Ten kto mnie porzucił, niech tak się męczy i skwierczy[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Z. Wdowiszewski, Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce, Kraków 2005, s. 297, przyp. 907.
- ↑ S. Cynarski, Zygmunt August, Wrocław 2004, s. 198.
- ↑ A. Boniecki, Herbarz polski. T. 1: Aaron - Boniccy, Warszawa 1899, s. 325.
- ↑ M. Kowalska-Cichy, Magia i procesy o czary w staropolskim Lublinie, Lublin 2019, s. 31-33.
- ↑ a b Ś. Orzelski, Bezkrólewia ksiąg ośmioro, czyli dzieje Polski od zgonu Zygmunta Augusta r. 1572 aż do r. 1576, t. 1, Petersburg-Mohylew 1856, s. 72-73.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Boniecki A., Herbarz polski. T. 1: Aaron - Boniccy, Warszawa 1899, s. 325 (e-biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego).
- Cynarski S., Zygmunt August, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław 2004, ISBN 83-04-04714-4, s. 198.
- Wdowiszewski Z., Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce, Wydawnictwo Avalon, Kraków 2005, ISBN 83-918497-2-4, s. 297, przyp. 907.