Zygmunt Gąsiorowski
Zygmunt Gąsiorowski (1924) | |
Data i miejsce urodzenia |
26 października 1875 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
działacz oświatowy, nauczyciel, kurator, notariusz |
Narodowość |
polska |
Odznaczenia | |
Zygmunt Jarosław Gąsiorowski (ur. 26 października 1875 w Suwałkach[1], zm. ?) – polski nauczyciel, działacz oświatowy, kurator, notariusz.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 26 października 1875 w Suwałkach, w rodzinie Konrada i Pauliny ze Szrödersów[1]. Miał trzy siostry. Ukończył siedem klas suwalskiego gimnazjum, świadectwo dojrzałości otrzymał w 1895 w Kielcach, gdzie ukończył klasę ósmą. W gimnazjum kieleckim działał w nielegalnym uczniowskim kółku samokształceniowym, którego był kierownikiem. W latach 1895–1897 studiował na wydziale matematyczno-przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego. Podczas studiów działał w Kole Demokratycznej Młodzieży. Za udział w rozruchach studenckich w listopadzie 1897 został relegowany z uniwersytetu. W latach 1898–1900 jako stypendysta Bratniej Pomocy studiował w Szkole Nauk Politycznych w Paryżu. Podczas studiów w Paryżu związał się z ruchem socjalistycznym, działał w „Spójni”. W 1900 wraz z K. Kasperskim i M. Sokolnickim redagował w Paryżu dwutygodnik „Głos Wolny”. Działał w Stowarzyszeniu Robotników Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy Zagranicą. Po powrocie do kraju (ok. 1901) pracował jako nauczyciel prywatny. Ukończył studia na wydziale prawa Uniwersytetu w Dorpacie. W 1905 redagował „Kurier Radomski”. Uczestniczył w strajku szkolnym. W latach 1907–1912 pełnił funkcję dyrektora szkoły handlowej w Suwałkach (późniejszy Zespół Szkół Ekonomicznych im. Macieja Rataja w Suwałkach)[2]. Był nauczycielem prawoznawstwa, nauk ekonomicznych i społecznych, historii[3]. Po wybuchu I wojny światowej przeniósł się do Warszawy, gdzie pracował w Komitecie Obywatelskim, był naczelnikiem wydziału szkolnego oraz wizytatorem szkół Rady Głównej Opiekuńczej w Warszawie.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został urzędnikiem w służbie państwowej. W Ministerstwie Oświaty Tymczasowej Rady Stanu był dyrektorem departamentu. Tworzył ustawy o szkolnictwie oraz seminariach nauczycielskich. Po 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany do stopnia podporucznika rezerwy piechoty ze starszeństwem z 1 czerwca 1919[4][5]. W 1923, 1924 był przydzielony jako oficer rezerwowy do 77 Pułku Piechoty w garnizonie Lida[6][7]. W latach 1922–1930 był kuratorem okręgu szkolnego na Pomorzu, w Białymstoku. 3 maja 1922 został mianowany pierwszym kuratorem Okręgu Szkolnego Wileńskiego[8][9]. Od 1931 pracował jako notariusz przy Wydziale Hipotecznym Sądu Okręgowego w Białymstoku. Poza „Tygodnikiem Suwalskim” publikował w „Kurierze Warszawskim”, „Prawdzie", „Przeglądzie Pedagogicznym”[10].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[11]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: po raz drugi 17 stycznia 1939[12])
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 197 .
- ↑ Rozwój Pojezierza Suwalsko-Augustowskiego jako terenu turystyczno-letniskowego – konferencja w Suwałkach 21 listopada 1934 roku. astn.pl. [dostęp 2015-09-28].
- ↑ Zespół Szkół Ekonomicznych im. Macieja Rataja w Suwałkach. Kartki z dziejów szkoły 1906–1996. zs4.suwalki.pl, 1996. s. 10. [dostęp 2015-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923, s. 581.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924, s. 517.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923, s. 348.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924, s. 304.
- ↑ Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, 1922, Nr 34, poz. 283.
- ↑ Jolanta Dzieniakowska: „DZIENNIK URZĘDOWY KURATORIUM OKRĘGU SZKOLNEGO WILEŃSKIEGO” JAKO ŹRÓDŁO INFORMACJI O CENTRALNEJ BIBLIOTECE PEDAGOGICZNEJ W MIĘDZYWOJENNYM WILNIE. filologija.vukhf.lt. s. 2. [dostęp 2015-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-06)].
- ↑ Andrzej Matusiewicz. Prywatna Siedmioklasowa Szkoła Handlowa w Suwałkach (1906–1914). „Rocznik Augustowsko-Suwalski”. T. 7, 2007.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 17.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 18, poz. 32 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Baza osób polskich – polnische Personendatenbank. Zygmunt Gąsiorowski. baza-nazwisk.de. [dostęp 2015-09-28].
- Kuratorzy oświaty II Rzeczypospolitej
- Ludzie urodzeni w Suwałkach
- Odznaczeni dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Podporucznicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Polscy nauczyciele
- Polscy notariusze
- Uczestnicy strajków szkolnych w Królestwie Kongresowym (1905–1908)
- Urodzeni w 1875
- Zmarli w XX wieku