Choroba Olliera: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne |
m zamieniam magiczny PMID na dedykowane pole w szablonie cytowania |
||
Linia 18: | Linia 18: | ||
[[Plik:Ollier radio.jpg|Chrzęstniak proksymalnej części [[kość ramienna|kości ramiennej]] na zdjęciu radiologicznym u 7-letniej dziewczynki ze zdiagnozowaną chorobą Olliera <ref name=silve/>|thumb]] |
[[Plik:Ollier radio.jpg|Chrzęstniak proksymalnej części [[kość ramienna|kości ramiennej]] na zdjęciu radiologicznym u 7-letniej dziewczynki ze zdiagnozowaną chorobą Olliera <ref name=silve/>|thumb]] |
||
[[Plik:Ollier radio2.jpg|Guzy o charakterze chrzęstniaków w dystalnej części [[kość promieniowa|kości promieniowej]] u tej samej pacjentki <ref name=silve/>|thumb]] |
[[Plik:Ollier radio2.jpg|Guzy o charakterze chrzęstniaków w dystalnej części [[kość promieniowa|kości promieniowej]] u tej samej pacjentki <ref name=silve/>|thumb]] |
||
'''Choroba Olliera''' (chrzęstniakowatość śródkostna, enchondromatoza, [[język angielski|ang.]] Ollier disease, enchondromatosis, Ollier type) – choroba, w której rozwijają się liczne guzy o charakterze [[chrzęstniak]]ów. Chrzęstniaki rozwijają się przede wszystkim w sąsiedztwie chrząstki wzrostowej kości długich. Częstość choroby Olliera ocenia się na 1:100 000<ref name=silve>{{Cytuj pismo|autor= C. Silve, H. Jüppner|tytuł=Ollier disease|czasopismo=Orphanet Journal of Rare Diseases|oznaczenie=1| |
'''Choroba Olliera''' (chrzęstniakowatość śródkostna, enchondromatoza, [[język angielski|ang.]] Ollier disease, enchondromatosis, Ollier type) – choroba, w której rozwijają się liczne guzy o charakterze [[chrzęstniak]]ów. Chrzęstniaki rozwijają się przede wszystkim w sąsiedztwie chrząstki wzrostowej kości długich. Częstość choroby Olliera ocenia się na 1:100 000<ref name=silve>{{Cytuj pismo|autor= C. Silve, H. Jüppner|tytuł=Ollier disease|czasopismo=Orphanet Journal of Rare Diseases|oznaczenie=1|pmid=16995932|wolumin=37|rok=2006}}</ref>. Objawy choroby ujawniają się zwykle w pierwszej dekadzie życia. Zmiany rozmieszczone są asymetrycznie i są bardzo zmienne względem kształtu, rozmiarów i liczby. Zmienne są również rokowanie i przebieg choroby. Powikłania choroby obejmują deformacje szkieletowe, nierównomierny wzrost kości długich i nowotwór złośliwy kości, mogący się rozwijać na podłożu chrzęstniaka, [[chrzęstniak mięsakowy|chrzęstniakomięsak]] (''chondrosarcoma''). Stan, w którym licznym chrzęstniakom towarzyszą zmiany typu [[naczyniak]]ów tkanek miękkich określa się jako '''zespół Maffucciego'''. Obydwa schorzenia, choroba Olliera i zespół Maffucciego, występują sporadycznie, a nie rodzinnie. Nie jest jasne czy choroby wywołują mutacje w pojedynczych genach czy jest to wyraz kombinacji mutacji germinalnych i (lub) somatycznych. W jednej pracy stwierdzono związek choroby z [[mutacja]]mi w genie ''[[PTHR1]]'' kodującym receptor [[parathormon|PTH]]/[[Peptyd PTH-podobny|PTHrP]] typu 1<ref name=hopyan>{{Cytuj pismo|autor= S. Hopyan, N. Gokgoz, R. Poon, R.C. Gensure, C. Yu, W.G. Cole, R.S. Bell, H. Juppner, I.L. Andrulis, J.S. Wunder, B.A. Alman|tytuł=A mutant PTH/PTHrP type I receptor in enchondromatosis|czasopismo=Nature Genetics|oznaczenie=30|strony=306-310|rok=2002|pmid=11850620}}</ref>, ale w innym badaniu na dużej grupie pacjentów nie stwierdzono związku choroby z mutacjami w tym genie <ref>{{Cytuj pismo|autor= L.B. Rozeman, L. Sangiorgi, I.H. Briaire-de Bruijn, P. Mainil-Varlet, F. Bertoni, A.M. Cleton-Jansen, P.C.W. Hogendoorn, J.V.M.G. Bovee|tytuł=Enchondromatosis (Ollier disease, Maffucci syndrome) is not caused by the ''PTHR1'' mutation p.R150C|czasopismo=Hum Mutat|oznaczenie=24|strony=466-473|rok=2004|pmid=15523647}}</ref>. Rozpoznanie opiera się na badaniu klinicznym i standardowych zdjęciach radiologicznych. Badanie histologiczne wymagane jest gdy podejrzewa się transformację złośliwą guza. Nie ma możliwości leczenia przyczynowego choroby. Metody [[chirurgia|chirurgiczne]] wskazane są w przypadku powikłań (patologicznych złamań, nieprawidłowego wzrostu, transformacji złośliwej). Chorobę opisał w 1890 roku [[francja|francuski]] chirurg [[Louis Xavier Édouard Léopold Ollier]]<ref name=ollier>{{Cytuj pismo|autor=Ollier L|tytuł=Exostoses multiples|czasopismo=Mémoires et comptes rendus de la Société des sciences médicales de Lyon|rok=1889|oznaczenie=29|wolumin=2|strony=12}}</ref>. Włoski patolog [[Angelo Maffucci]] opisał współwystępowanie chrzęstniaków i naczyniaków w 1881 roku<ref>{{Cytuj pismo|autor= A. Maffucci|tytuł=Di un caso encondroma ed angioma multiplo. Contribuzione alla genesi embrionale dei tumori|czasopismo=Movimento medico-chirurgico|rok=1881|oznaczenie=3|strony= 399-412, 565-575}}</ref>. |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
Wersja z 17:04, 18 gru 2016
{{{nazwa naukowa}}} | |
Synonimy |
{{{synonimy}}} |
---|---|
Specjalizacja |
{{{specjalizacja}}} |
Objawy |
{{{objawy}}} |
Powikłania |
{{{powikłania}}} |
Początek |
{{{początek}}} |
Czas trwania |
{{{czas trwania}}} |
Typy |
{{{typy}}} |
Przyczyny |
{{{przyczyny}}} |
Czynniki ryzyka |
{{{czynniki ryzyka}}} |
Rozpoznanie |
{{{rozpoznanie}}} |
Różnicowanie |
{{{różnicowanie}}} |
Zapobieganie |
{{{zapobieganie}}} |
Leczenie |
{{{leczenie}}} |
Leki |
{{{leki}}} |
Rokowanie |
{{{rokowanie}}} |
Zapadalność |
{{{zapadalność}}} |
Śmiertelność |
{{{śmiertelność}}} |
Klasyfikacje | |
ICD-11 |
{{{ICD11}}} |
ICD-10 | |
DSM-5 |
{{{DSM-5}}} |
DSM-IV |
{{{DSM-IV}}} |
Choroba Olliera (chrzęstniakowatość śródkostna, enchondromatoza, ang. Ollier disease, enchondromatosis, Ollier type) – choroba, w której rozwijają się liczne guzy o charakterze chrzęstniaków. Chrzęstniaki rozwijają się przede wszystkim w sąsiedztwie chrząstki wzrostowej kości długich. Częstość choroby Olliera ocenia się na 1:100 000[1]. Objawy choroby ujawniają się zwykle w pierwszej dekadzie życia. Zmiany rozmieszczone są asymetrycznie i są bardzo zmienne względem kształtu, rozmiarów i liczby. Zmienne są również rokowanie i przebieg choroby. Powikłania choroby obejmują deformacje szkieletowe, nierównomierny wzrost kości długich i nowotwór złośliwy kości, mogący się rozwijać na podłożu chrzęstniaka, chrzęstniakomięsak (chondrosarcoma). Stan, w którym licznym chrzęstniakom towarzyszą zmiany typu naczyniaków tkanek miękkich określa się jako zespół Maffucciego. Obydwa schorzenia, choroba Olliera i zespół Maffucciego, występują sporadycznie, a nie rodzinnie. Nie jest jasne czy choroby wywołują mutacje w pojedynczych genach czy jest to wyraz kombinacji mutacji germinalnych i (lub) somatycznych. W jednej pracy stwierdzono związek choroby z mutacjami w genie PTHR1 kodującym receptor PTH/PTHrP typu 1[2], ale w innym badaniu na dużej grupie pacjentów nie stwierdzono związku choroby z mutacjami w tym genie [3]. Rozpoznanie opiera się na badaniu klinicznym i standardowych zdjęciach radiologicznych. Badanie histologiczne wymagane jest gdy podejrzewa się transformację złośliwą guza. Nie ma możliwości leczenia przyczynowego choroby. Metody chirurgiczne wskazane są w przypadku powikłań (patologicznych złamań, nieprawidłowego wzrostu, transformacji złośliwej). Chorobę opisał w 1890 roku francuski chirurg Louis Xavier Édouard Léopold Ollier[4]. Włoski patolog Angelo Maffucci opisał współwystępowanie chrzęstniaków i naczyniaków w 1881 roku[5].
- ↑ a b c C. Silve, H. Jüppner. Ollier disease. „Orphanet Journal of Rare Diseases”. 1. 37, 2006. PMID: 16995932.
- ↑ S. Hopyan, N. Gokgoz, R. Poon, R.C. Gensure, C. Yu, W.G. Cole, R.S. Bell, H. Juppner, I.L. Andrulis, J.S. Wunder, B.A. Alman. A mutant PTH/PTHrP type I receptor in enchondromatosis. „Nature Genetics”. 30, s. 306-310, 2002. PMID: 11850620.
- ↑ L.B. Rozeman, L. Sangiorgi, I.H. Briaire-de Bruijn, P. Mainil-Varlet, F. Bertoni, A.M. Cleton-Jansen, P.C.W. Hogendoorn, J.V.M.G. Bovee. Enchondromatosis (Ollier disease, Maffucci syndrome) is not caused by the PTHR1 mutation p.R150C. „Hum Mutat”. 24, s. 466-473, 2004. PMID: 15523647.
- ↑ Ollier L. Exostoses multiples. „Mémoires et comptes rendus de la Société des sciences médicales de Lyon”. 29. 2, s. 12, 1889.
- ↑ A. Maffucci. Di un caso encondroma ed angioma multiplo. Contribuzione alla genesi embrionale dei tumori. „Movimento medico-chirurgico”. 3, s. 399-412, 565-575, 1881.
Linki zewnętrzne
- ENCHONDROMATOSIS, MULTIPLE w bazie Online Mendelian Inheritance in Man (ang.)
- Ollier's disease w bazie Who Named It (ang.)
- Mafucci's syndrome w bazie Who Named It (ang.)