Wilhelm Wagner (lekarz): Różnice pomiędzy wersjami
Advanced stub |
(Brak różnic)
|
Wersja z 03:57, 26 sty 2020
Wilhelm Wagner (ur.14 stycznia 1848 r. w Ober-Ofleiden, zm. 7 sierpnia 1900 w Königshütte)[1] – niemiecki neurochirurg, botanik, taternik.
Życiorys
Był najstarszym synem pastora. W wieku szesnastu lat rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie w Giessen, które od 1867 roku kontynuował w Marburgu. W 1869 r. po obronie pracy doktorskiej „Über die Percussion des Magens nach Auftreibung mit Kohlensäure. Ein Beitrag zur Anatomie und physikalischen Diagnostik”[2], został doktorem medycyny. Podjął pracę lekarza w uzdrowisku Bad Nauheim. Wkrótce, podobnie jak jego rodak i kolega Ernst von Bergmann, otrzymał powołanie do służby, jako lekarz w wojnie francusko-pruskiej w 1870 r. i został skierowany do pracy w szpitalu rezerwowym we Friedbergu, gdzie leczył żołnierzy obu stron[3] .
Po wojnie pozostał we Freidbergu, gdzie poślubił Marie Herzberger, która wspierała go we jego przedsięwzięciach i stworzyła bezpieczne tło, na którym jego praca mogła się rozwijać. W krótkim czasie stał się znany we Friedbergu, jako zdolny młody lekarz, a jego dobra opinia znana była w całej Hesji. Nie odbył szkolenia u żadnego mistrza chirurgii, jednak jako samouk, wkrótce nauczył się wykonywać operacje o coraz większym stopniu trudności, a także znalazł czas na śledzenie literatury medycznej[4].
W 1877 r. dowiedziawszy się o wolnym miejscu ordynatora oddziału chirurgicznego w Szpitalu Spółki Brackiej, złożył aplikację, został przyjęty i przeprowadził się do Königshütte, gdzie pozostał do końca życia. Podczas gdy Ernst von Bergmann w 1882 r. został mianowany profesorem chirurgii w Berlinie i uznany za jednego z wielkich chirurgów Europy, Wagner zrezygnował z kariery naukowej i poświęcił swoje życie pomocy ludziom w tym przemysłowym regionie. Rozwinął swój oddział do 150 łóżek.
W 1889 r., jako praktyk został pionierem nowoczesnej kraniotomii, zaproponował tymczasowe otwarcie czaszki, uniesienie pojedynczego kawałka kości za pomocą dłuta i młotka. Płat kostny pozostawał przymocowany do miękkich tkanek okołośrodkowych[5], aby zachować żywotność po wymianie kości pod koniec zabiegu wewnątrzczaszkowego[6].
Był członkiem Zarządu Niemieckiego Towarzystwa Chirurgicznego. W 1894 roku otrzymał tytularny stopień Tajnego Radcy Zdrowia Państwa Pruskiego. Wydał kilka książek: „Uszkodzenia kręgosłupa i rdzenia”, „Osteoplastyczna resekcja kości pokrywy czaszki”, „Znaczenie masażu w fizykoterapii” i inne.
Był nie tylko cenionym lekarzem, neurochirurgiem światowej sławy, ale i zasłużonym działaczem społecznym. Dzięki jego staraniom powstało prywatne gimnazjum żeńskie w Królewskiej Hucie, sanatorium dla górników i hutników w Goczałkowicach-Zdroju oraz szpital-sanatorium dla chorych na płuca w Wodzisławiu.
Był również botanikiem (zebrał bogaty zielnik flory śląskiej) i propagatorem turystyki tatrzańskiej. Był współzałożycielem Sekcji Śląskiej Węgierskiego Towarzystwa Karpackiego i potem jej honorowym prezesem. Często bywał w Tatrach, przyczynił się do budowy Śląskiego Domu w Wielickiej Dolinie i własnym kosztem zbudował jedną ze ścieżek turystycznych ze Smokowca do Wodospadów Zimnej Wody (Droga Wagnera, Wagner-Weg)[7].
Upamiętnienia
W 1897 August Otto po dokonaniu pierwszego wejścia na Litworowy Szczyt nazwał go Wagnerspitze (Wagner-csúcs) w celu uczczenia zasług Wagnera i następnie nazwę tę stosował w kilku kolejnych wydaniach swego przewodnika (od 1898), jednakże nazwa ta nie utrwaliła się w niemieckiej i węgierskiej literaturze o Tatrach. Dla upamiętnienia zasług Wagnera w 1908 roku, przy placyku przy obecnej ul. Wolności odsłonięty został poświęcony mu pomnik (wtedy placyk nosił jego imię). W 1934 roku pomnik usunięto, a nazwę placu, na którym stał, zmieniono na plac Żwirki i Wigury. W roku 2011 nazwano jego imieniem rondo w Chorzowie II, u zbiegu ulic Karola Miarki, Pudlerskiej, Łagiewnickiej i Mariańskiej. Z wnioskiem o nazwę zwróciła się Parafia Ewangelicko-Augsburska w Chorzowie[8].
Pochowany jest na cmentarzu ewangelickim w Chorzowie przy ulicy Katowickiej w Chorzowie, gdzie do dziś zachował się jego pomnik nagrobny, poddany renowacji w początkach XXI w.
Przypisy
- ↑ Geheimrath Professor Dr. Wagner, Jahrbuch des Ungarischen Karpathen-Vereines 28. Jahrgang, 1901 [dostęp 2020-01-26] (niem.).
- ↑ Wilhelm Philipp Heinrich Wagner, Ueber die Percussion des Magens nach Auftreibung mit Kohlensäure: ein Beitrag zur Anatomie und physikalischen Diagnostik; Inaugural-Dissertation ..., Pfeil, 1869 (niem.).
- ↑ Michael Buchfelder, Bengt Ljunggren, Wilhelm Wagner (1848–1900), „Surgical Neurology”, 30 (6), 1988, s. 423–427, DOI: 10.1016/0090-3019(88)90025-0 (ang.).
- ↑ Marian Gałuszka: Wagner Wilhelm (1948-1900). W: Janusz Modrzyński (red.): Chorzowski słownik biograficzny. Chorzów: Muzeum w Chorzowie, 1997, s. 160. ISBN 83-903578-7-9.
- ↑ Olgierd Narkiewicz: Kresomózgowie środkowe. W: Adam Bochenek, Michał Reicher, Wiesław Łasiński, Józef Markowski, Olgierd Narkiewicz: Anatomia człowieka. T. IV: Układ Nerwowy Ośrodkowy. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004, s. 308. ISBN 83-200-3449-3.
- ↑ José M. González-Darder, Wilhelm Wagner’s (1848–1900) Temporary Cranial Resection and Its Initial Improvements, Cham: Springer International Publishing, 2019, s. 333–337, DOI: 10.1007/978-3-030-22212-3_25, ISBN 978-3-030-22211-6 (ang.).
- ↑ Wagner Wilhelm [online], z-ne.pl [dostęp 2020-01-26].
- ↑ Wilhelm Wagner patronem ronda w Chorzowie [online], Chorzowianin.pl, 22 grudnia 2011 [dostęp 2020-01-25].