Hedyosmum: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m wstawiam Szablon:Kontrola autorytatywna |
infobox, ilustracja |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Takson infobox |
{{Takson infobox |
||
|nazwa=''Hedyosmum'' |
|nazwa=''Hedyosmum'' |
||
|obrazek=Hedyosmum |
|obrazek=Hedyosmum mexicanum.jpg |
||
|opis obrazka=''Hedyosmum |
|opis obrazka=''Hedyosmum mexicanum'' |
||
|systematyka_ref=<ref name=apweb>{{cytuj stronę |url=http://www.mobot.org/MOBOT/ |
| systematyka_ref=<ref name=ruggiero>{{Cytuj pismo | autor = Michael A. Ruggiero, Dennis P. Gordon, Thomas M. Orrell, Nicolas Bailly, Thierry Bourgoin, Richard C. Brusca, Thomas Cavalier-Smith, Michael D. Guiry, Paul M. Kirk | tytuł = A Higher Level Classification of All Living Organisms | czasopismo = PLOS ONE | wolumin = 10(6): e0130114 | data = 2015 | url = https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0119248 | doi = 10.1371/journal.pone.0119248}}</ref><ref name=apweb>{{cytuj stronę |url=http://www.mobot.org/MOBOT/Research/APweb/orders/amborellalesweb2.htm#Amborellales | tytuł=Angiosperm Phylogeny Website | data dostępu=2021-01-24 | autor = Stevens P.F. | rok=2001– | język=en}}</ref> |
||
|domena=[[eukarionty]] |
| domena=[[eukarionty]] |
||
|królestwo=[[rośliny]] |
| królestwo=[[rośliny]] |
||
| |
| podkrólestwo=[[rośliny zielone]] |
||
| nadgromada=[[rośliny telomowe]] |
|||
|klad2= ''[[Euphyllophyta]]'' |
|||
| |
| gromada= [[rośliny naczyniowe]] |
||
| |
| podgromada= [[rośliny nasienne]] |
||
| nadklasa= [[okrytonasienne]] |
|||
| klasa=''[[Magnoliopsida]]'' |
|||
| nadrząd = [[magnoliopodobne]] |
|||
|rząd=[[zieleńcowce]] |
|rząd=[[zieleńcowce]] |
||
|rodzina=zieleńcowate |
|rodzina=zieleńcowate |
||
Linia 19: | Linia 22: | ||
|commons=Category:Hedyosmum |
|commons=Category:Hedyosmum |
||
}} |
}} |
||
[[Plik:Hedyosmum racemosum (Ruiz & Pav.) G. Don..jpg|thumb|''Hedyosmum racemosum'']] |
|||
'''''Hedyosmum''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] należący do rodziny [[Zieleńcowce|zieleńcowatych]]. Obejmuje około 40<ref name=china>{{cytuj stronę|url=http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=114826|tytuł=Hedyosmum |praca=Flora of China|opublikowany=eFloras.org|język=en|data dostępu=2013-04-04}}</ref>–45<ref name="mabb">{{Cytuj książkę | autor = David J. Mabberley | tytuł = Mabberley's Plant-Book | wydawca = Cambridge University Press | data = 2017 | strony = 426 | isbn = 978-1-107-11502-6}}</ref> gatunków. Najbardziej zróżnicowany jest w tropikach Nowego Świata między [[Meksyk]]iem i [[Brazylia|Brazylią]]<ref name="fogden"/>. Tylko jeden gatunek (''[[Hedyosmum orientale|H. orientale]]'') rośnie w południowo-wschodniej [[Azja|Azji]]<ref name="mabb"/><ref name=china/>. gdzie [[drzewo|drzewa]] i [[krzew]]y te rosną w górskich [[las mglisty|lasach mglistych]] na rzędnych od 1000 do 3500 m n.p.m.<ref name="fogden">{{Cytuj książkę | autor = Michael Fogden, Patricia Fogden | tytuł = The Natural History of Flowers | wydawca = Texas A&M University Press | data = 2018 | strony = 144-145 | isbn = 9781623496449}}</ref> Kwiaty są [[anemogamia|wiatropylne]]. Owoce są spożywane przez [[ptaki]] rozsiewające w efekcie nasiona<ref name="fogden"/>. |
'''''Hedyosmum''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] należący do rodziny [[Zieleńcowce|zieleńcowatych]]. Obejmuje około 40<ref name=china>{{cytuj stronę|url=http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=114826|tytuł=Hedyosmum |praca=Flora of China|opublikowany=eFloras.org|język=en|data dostępu=2013-04-04}}</ref>–45<ref name="mabb">{{Cytuj książkę | autor = David J. Mabberley | tytuł = Mabberley's Plant-Book | wydawca = Cambridge University Press | data = 2017 | strony = 426 | isbn = 978-1-107-11502-6}}</ref> gatunków. Najbardziej zróżnicowany jest w tropikach Nowego Świata między [[Meksyk]]iem i [[Brazylia|Brazylią]]<ref name="fogden"/>. Tylko jeden gatunek (''[[Hedyosmum orientale|H. orientale]]'') rośnie w południowo-wschodniej [[Azja|Azji]]<ref name="mabb"/><ref name=china/>. gdzie [[drzewo|drzewa]] i [[krzew]]y te rosną w górskich [[las mglisty|lasach mglistych]] na rzędnych od 1000 do 3500 m n.p.m.<ref name="fogden">{{Cytuj książkę | autor = Michael Fogden, Patricia Fogden | tytuł = The Natural History of Flowers | wydawca = Texas A&M University Press | data = 2018 | strony = 144-145 | isbn = 9781623496449}}</ref> Kwiaty są [[anemogamia|wiatropylne]]. Owoce są spożywane przez [[ptaki]] rozsiewające w efekcie nasiona<ref name="fogden"/>. |
||
Wersja z 14:36, 26 sty 2021
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina |
zieleńcowate |
Nazwa systematyczna | |
{{{nazwa łacińska}}} O. Swartz Prodr. 5, 84. 20 Jun-29 Jul 1788[1] |
Hedyosmum – rodzaj należący do rodziny zieleńcowatych. Obejmuje około 40[4]–45[5] gatunków. Najbardziej zróżnicowany jest w tropikach Nowego Świata między Meksykiem i Brazylią[6]. Tylko jeden gatunek (H. orientale) rośnie w południowo-wschodniej Azji[5][4]. gdzie drzewa i krzewy te rosną w górskich lasach mglistych na rzędnych od 1000 do 3500 m n.p.m.[6] Kwiaty są wiatropylne. Owoce są spożywane przez ptaki rozsiewające w efekcie nasiona[6].
Niektóre gatunki używane są w ziołolecznictwie, istotne znaczenie ma zwłaszcza H. translucidum o działaniu napotnym[5].
Morfologia
- Pokrój
- Drzewa, krzewy i półkrzewy rozgałęziające się naprzemianlegle[4][6].
- Liście
- Naprzeciwległe, o ogonkach zrosłych pochwiasto u nasady. Blaszka liściowa zwykle piłkowana[4].
- Kwiaty
- Jednopłciowe (rośliny na ogół dwupienne[6]), pachnące, zebrane w kwiatostany szczytowe lub wyrastające w kątach liści. Kwiaty męskie zebrane są w kłosy. Zawierają pojedynczy pręcik z pylnikiem dwukomorowym, równowąskim lub owalnym, z krótkim przydatkiem na szczycie. Kwiaty żeńskie zebrane są w kwiatostany główkowate lub wiechy. Mają trójlistkowy okwiat przylegający do zalążni. Szyjki brak lub bardzo krótka[4].
- Owoce
- Drobne, kuliste lub owalne, rzadko trójkanciaste pestkowce. Egzokarp mięsisty, endokarp twardy[4].
Systematyka
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
Jeden z czterech rodzajów rodziny zieleńcowatych (Chloranthaceae) reprezentującej monotypowy rząd zieleńcowców (Chloranthales), tworzącego klad siostrzany grupy magnoliowych[3].
- Wykaz gatunków[7]
- Hedyosmum angustifolium (Ruiz & Pav.) Solms
- Hedyosmum anisodorum Todzia
- Hedyosmum arborescens Sw.
- Hedyosmum bonplandianum Kunth
- Hedyosmum brasiliense Mart.
- Hedyosmum brenesii Standl.
- Hedyosmum burgerianum D'Arcy & Liesner
- Hedyosmum correanum D'Arcy & Liesner
- Hedyosmum costaricense C.E. Wood ex W.C. Burger
- Hedyosmum crenatum Occhioni
- Hedyosmum cuatrecazanum Occhioni
- Hedyosmum cumbalense H. Karst.
- Hedyosmum dombeyanum Solms
- Hedyosmum gentryi D'Arcy & Liesner
- Hedyosmum goudotianum Solms
- Hedyosmum huascari J.F. Macbr.
- Hedyosmum intermedium Todzia
- Hedyosmum lechleri Solms
- Hedyosmum luteynii Todzia
- Hedyosmum maximum (Kuntze) K. Schum.
- Hedyosmum mexicanum C.Cordem.
- Hedyosmum narinoense Todzia
- Hedyosmum neblinae Todzia
- Hedyosmum nutans Sw.
- Hedyosmum orientale Merr. & Chun
- Hedyosmum parvifolium Cordem. ex Baill.
- Hedyosmum peruvianum Todzia
- Hedyosmum pseudoandromeda Solms
- Hedyosmum purpurascens Todzia
- Hedyosmum racemosum (Ruiz & Pav.) G.Don
- Hedyosmum scaberrimum Standl.
- Hedyosmum scabrum (Ruiz & Pav.) Solms
- Hedyosmum spectabile Todzia
- Hedyosmum sprucei Solms
- Hedyosmum strigosum Todzia
- Hedyosmum subintegrum Urb.
- Hedyosmum tepuiense Todzia
- Hedyosmum translucidum Cuatrec.
- Hedyosmum uniflorum Todzia
Przypisy
- ↑ a b ING Book Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2013-04-04]. (ang.).
- ↑ Michael A. Ruggiero, Dennis P. Gordon, Thomas M. Orrell, Nicolas Bailly, Thierry Bourgoin, Richard C. Brusca, Thomas Cavalier-Smith, Michael D. Guiry, Paul M. Kirk. A Higher Level Classification of All Living Organisms. „PLOS ONE”. 10(6): e0130114, 2015. DOI: 10.1371/journal.pone.0119248.
- ↑ a b Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website. 2001–. [dostęp 2021-01-24]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Hedyosmum. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-04-04]. (ang.).
- ↑ a b c David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 426. ISBN 978-1-107-11502-6.
- ↑ a b c d e Michael Fogden, Patricia Fogden: The Natural History of Flowers. Texas A&M University Press, 2018, s. 144-145. ISBN 978-1-62349-644-9.
- ↑ Hedyosmum. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-04-04]. (ang.).