Dżabal Nafusa: Różnice pomiędzy wersjami
Na mapach: 
31°52′N 11°48′E/31,866667 11,800000
31°52′N 11°48′E/31,866667 11,800000| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Pasmo górskie infobox}} |
+ popr. art. na podst. przypisów w Tygodniu Artykułu Libijskiego |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Pasmo górskie infobox |
{{Pasmo górskie infobox |
||
|nazwa = Dżabal Nafusa |
|nazwa = Dżabal Nafusa |
||
|inne nazwy = |
|inne nazwy = |
||
|grafika = Al Asabiya03.JPG |
|grafika = Al Asabiya03.JPG |
||
|opis grafiki = |
|opis grafiki = |
||
|kontynent = [[Afryka]] |
|kontynent = [[Afryka]] |
||
|państwo = Libia |
|państwo = Libia |
||
|najwyższy szczyt = |
|najwyższy szczyt = 968 m n.p.m. |
||
|długość = ok. 350 km |
|długość = ok. 350 km |
||
|powierzchnia = |
|powierzchnia = |
||
| Linia 16: | Linia 16: | ||
|commons = Category:Nafusa Mountains |
|commons = Category:Nafusa Mountains |
||
}} |
}} |
||
'''Dżabal Nafusa''' ([[język arabski|arab.]]: '''جبل نفوسة''', |
'''Dżabal Nafusa'''{{odn|KSNG|2004|s=90}} ([[język arabski|arab.]]: '''جبل نفوسة''', Jabal Nafūsah; [[języki berberyjskie|berb]]: ''Adrar n Infusen'') – górzysty [[płaskowyż]] w północno-zachodniej [[Libia|Libii]]. |
||
== Położenie == |
|||
Główne miasta gór to: [[Jafran]], [[Kabau]], [[Nalut]] i [[Dżadu]]. Pod względem religijnym na obszarze tym dominują [[Ibadytyzm|Ibadyci]]. |
|||
Dżabal Nafusa leży w północno-zachodniej [[Libia|Libii]], w [[Trypolitania|Trypolitanii]]{{odn|Encyklopedia PWN}}, biegnąc na wschód przez 190 km od granicy [[Tunezja|Tunezjii]] do koryta Kiklah i dalej na północny wschód przez 150 km do wzgórz w pobliżu wybrzeża Morza Śródziemnego w Al-Khums, gdzie przechodzi w płaskowyż o szerokości 19–26km{{odn|Encyclopædia Britannica}}. |
|||
== Geografia == |
|||
[[Gospodarka]] koncentruje się na hodowli górskich kóz oraz - już od czasów rzymskich - uprawie oliwek, zbóż (kukurydzy) i moreli. |
|||
Dżabal Nafusa to górzysty [[płaskowyż]] zbudowany z [[Wapień|wapieni]], [[gips]]ów i [[Piaskowiec|piaskowców]], wznoszący się na wysokość 600 m n.p.m.{{odn|Braun|Passon|Jeworutzki|2020}} Najwyższe wzniesienia sięgają 968 m n.p.m.{{odn|Encyklopedia PWN}} |
|||
Wznosi się stromo na północy, a na południu opada łagodnie – za nim rozciąga się szeroki na 100–150 km pas wyżyn, do którego na południu przylega [[pustynia kamienista]] [[Al-Hamada al-Hamra]]{{odn|Braun|Passon|Jeworutzki|2020}}. Charakteryzuje się niższymi temperaturami powietrza niż w pozostałych częściach kraju – średnie roczne temperatury utrzymują się tu w granicach 17–18 °C{{odn|Braun|Passon|Jeworutzki|2020}}. W jego wschodniej części odnotowywane są jedne z najwyższych opadów na terenie Libii, przynoszone przez deszczowe wiatry z zachodu i północnego zachodu{{odn|Braun|Passon|Jeworutzki|2020}}. Płaskowyż porasta roślinność stepowa{{odn|Encyklopedia PWN – Libia. Warunki naturalne}}. |
|||
Obszar Dżabal Nafusa poprzecinany jest [[wadi|dolinami rzek okresowych]], w których dzięki nawadnianiu uprawiane są [[Oliwka (roślina)|oliwki]] i [[Figowiec pospolity|figowce]]{{odn|Encyklopedia PWN}}. Ponadto uprawiane są tu także morele, zboża, tytoń oraz [[ostnica mocna]], z której wytwarzane są sznury, buty i papier{{odn|Encyclopædia Britannica}}. |
|||
Główne miasta Dżabal Nafusa to: [[Nalut]], [[Dżadu]], [[Jafran]] i [[Gharjan]]{{odn|Encyclopædia Britannica}}. |
|||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* {{cytuj pismo |url= http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/zeszyty/zeszyt_03.pdf|czasopismo=Nazewnictwo geograficzne Świata |tytuł= Afryka|wolumin=3 |wydawca = [[Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej]] (KSNG) |odpowiedzialność=[[Główny Urząd Geodezji i Kartografii]] |rok=2004 |data dostępu = 2021-03-25|odn={{odn/id|KSNG|2004}}}} |
|||
* Daniela Schetar i Friedrich Köthe: ''Libyen'' |
|||
* {{Cytuj książkę | autor = Braun K., Passon J. (red.) | tytuł = Across the Sahara | wydawca = Springer, Cham | data = 2020-08-15 | isbn = 978-3-030-00145-2 | rozdział = Across the Vast Land—Some Aspects on Libya’s Geography | autor r = Braun K., Passon J., Jeworutzki A. | doi = 10.1007/978-3-030-00145-2_1 | data dostępu = 2021-03-25 | adres rozdziału = https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-030-00145-2_1#citeas| język =en|odn={{odn/id|Braun|Passon|Jeworutzki|2020}}}} |
|||
* {{encyklopedia PWN|id =4574632|tytuł=Libia. Warunki naturalne.|data dostępu=2021-03-25|odn={{odn/id|Encyklopedia PWN – Libia. Warunki naturalne}}}} |
|||
* {{encyklopedia PWN|id = 3945314|tytuł=Nafusa, Dżabal|data dostępu=2021-03-25|odn={{odn/id|Encyklopedia PWN}}}} |
|||
* {{Cytuj książkę | tytuł = [[Encyclopædia Britannica]] | wydawca = Encyclopædia Britannica, inc.| rozdział = Nafūsah Plateau| autor r = The Editors of Encyclopaedia| data dostępu = 2021-03-25 | adres rozdziału = https://www.britannica.com/place/Nafusah-Plateau| język =en|odn={{odn/id|Encyclopædia Britannica}}}} |
|||
[[Kategoria:Góry w Libii]] |
[[Kategoria:Góry w Libii]] |
||
Wersja z 13:49, 25 mar 2021
| |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Najwyższy szczyt |
968 m n.p.m. |
| Długość |
ok. 350 km |
Położenie na mapie Libii  | |
| 31°52′N 11°48′E/31,866667 11,800000
| |
Dżabal Nafusa[1] (arab.: جبل نفوسة, Jabal Nafūsah; berb: Adrar n Infusen) – górzysty płaskowyż w północno-zachodniej Libii.
Położenie
Dżabal Nafusa leży w północno-zachodniej Libii, w Trypolitanii[2], biegnąc na wschód przez 190 km od granicy Tunezjii do koryta Kiklah i dalej na północny wschód przez 150 km do wzgórz w pobliżu wybrzeża Morza Śródziemnego w Al-Khums, gdzie przechodzi w płaskowyż o szerokości 19–26km[3].
Geografia
Dżabal Nafusa to górzysty płaskowyż zbudowany z wapieni, gipsów i piaskowców, wznoszący się na wysokość 600 m n.p.m.[4] Najwyższe wzniesienia sięgają 968 m n.p.m.[2]
Wznosi się stromo na północy, a na południu opada łagodnie – za nim rozciąga się szeroki na 100–150 km pas wyżyn, do którego na południu przylega pustynia kamienista Al-Hamada al-Hamra[4]. Charakteryzuje się niższymi temperaturami powietrza niż w pozostałych częściach kraju – średnie roczne temperatury utrzymują się tu w granicach 17–18 °C[4]. W jego wschodniej części odnotowywane są jedne z najwyższych opadów na terenie Libii, przynoszone przez deszczowe wiatry z zachodu i północnego zachodu[4]. Płaskowyż porasta roślinność stepowa[5].
Obszar Dżabal Nafusa poprzecinany jest dolinami rzek okresowych, w których dzięki nawadnianiu uprawiane są oliwki i figowce[2]. Ponadto uprawiane są tu także morele, zboża, tytoń oraz ostnica mocna, z której wytwarzane są sznury, buty i papier[3].
Główne miasta Dżabal Nafusa to: Nalut, Dżadu, Jafran i Gharjan[3].
Przypisy
Bibliografia
- Afryka. „Nazewnictwo geograficzne Świata”. 3, 2004. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej (KSNG). [dostęp 2021-03-25].
- Braun K., Passon J., Jeworutzki A.: Across the Vast Land—Some Aspects on Libya’s Geography. W: Braun K., Passon J. (red.): Across the Sahara. Springer, Cham, 2020-08-15. DOI: 10.1007/978-3-030-00145-2_1. ISBN 978-3-030-00145-2. (ang.).
- Libia. Warunki naturalne., [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-03-25].
- Nafusa, Dżabal, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-03-25].
- The Editors of Encyclopaedia: Nafūsah Plateau. W: Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, inc.. (ang.).